«Η Κασσάνδρα και ο λύκος» της Μαργαρίτας Καραπάνου αντικείμενο εικαστικής έρευνας της Κατερίνας Καρούλια "Χωρίς τίτλο"

Ακρυλικά σε μουσαμά.2013

Η ανάγνωση του διηγήματος «Η Κασσάνδρα και ο λύκος» της Μαργαρίτας Καραπάνου, στάθηκε η αφορμή να δημιουργήσω το παραπάνω έργο το 2013 με ζωντανό μοντέλο την Ίριδα Κολλιδά

      Ένα μικρό κορίτσι κοιμάται αμέριμνο στην ύπαιθρο σκεπασμένο με την Ελληνική σημαία. Το έργο το πραγματοποίησα, ανάμεσα σε μια σειρά άλλων, χωρίς να φροντίσω να το τιτλοφορήσω.‘Έτσι, το πολυδιάστατο ενός έργου πολύ εύκολα και με αφόρμηση την παγκόσμια βραδιά ποίησης, την εκδήλωση αφιερωμένη στους πρόσφυγες που διοργανώθηκε γι’ αυτό τον σκοπό στο Αμύνταιο, παρουσιάστηκε στους προσλήπτες που παρευρέθηκαν, ως η μικρή Ελλάδα που φάνηκε ικανή να σκεπάσει με φροντίδα μεγάλο αριθμό προσφύγων, ή μήπως κοιμάται επίσης αμέριμνη, όπως η μικρή Κασσάνδρα;

         
 Με τη φορά που επιλέχθηκε να αναρτηθεί στην αίθουσα, πρωταγωνιστής είναι ένα μικρό κορίτσι που κοιμάται σκεπασμένο με τα χρώματα της Ελληνικής σημαίας. Το πρόσωπο γαλήνιο δεν φανερώνει τίποτε ανησυχητικό. Το τοπίο σε έντονα χρώματα της άνοιξης, κάνει ίσως δάνειο από τις ροές χρώματος στο τοπίο του Munch “η κραυγή». Παπαρούνες φυτρώνουν στα γυμνά πόδια της μικρής. Τίποτα στο γαλήνιο ανοιξιάτικο τοπίο δεν φανερώνει ομόχρωμες ίσως πληγές στο όνειρο της. Κανείς δεν ακούει ακόμα την κραυγή της.

          Το δευτερεύον τοπίο γίνεται πρωταγωνιστής και τίθεται σε πρώτο πλάνο όταν αντιστρέψουμε το έργο.

  

Όπως συμβαίνει και στη ζωή, η ανατροπή φανερώνει τα μυστικά της. Ο πράσινος λόφος κατακρημνίζεται σε βαθύ φαράγγι που ζητά να καταπιεί το κορίτσι. Το γαλήνιο τοπίο μεταβάλλεται σε μια υπερένταση αισθήσεων.Οι αντίστροφη καμπύλη του σώματος όπως επαναλαμβάνεται προοπτικά και η διάταξη των κόκκινων φορμών ανασυντάσσει το τοπίο ως γκρεμό.  Ως θεατής αισθάνεσαι υπόχρεος-υπόλογος να συγκρατήσεις την μικρή από την πτώση. Είναι άραγε οι άνθρωποι που αλλάζουν; Είναι ο χώρος ή μήπως είναι ο τόπος που αλλάζει κάθε φορά που καλείσαι να πράξεις; Πρωταγωνιστές γίνονται οι απρόσωποι ήρωες της καθημερινής ροής του κόσμου που καλούνται να ξυπνήσουν και να πράξουν.

          Η θέαση του έργου, ιδωμένη εκ νέου από εμένα σήμερα, μου γεννά ερωτήματα, ίσως όχι για πρώτη φορά. Γιατί οι κατά καιρούς καλλιτέχνες επιλέγουν ή δέχονται επιρροές να ζωγραφίζουν κορίτσια ή γυναίκες πού  κοιμούνται έξω στην ύπαιθρο; Αν και έχει ειπωθεί ότι «δεν πρέπει να κοιτάμε κάποιον που κοιμάται γιατί είναι σαν να διαβάζουμε ένα γράμμα που δεν απευθύνεται σε εμάς», στη συλλογή έργων που ακολουθεί βλέπουμε ανθρώπους που κοιμούνται και ονειρεύονται. Σύμφωνα με τον Ησίοδο όμως στη Θεογονία, ο Ύπνος έχει δίδυμο αδελφό του τον Θάνατο. Είναι δε και οι δύο παιδιά της Νύχτας και του Ερέβους και κατοικούν στον Τάρταρο ως δεινοί Θεοί.

Klimt Gustav painting Adele Bloch-Bauer

Sleeping Venus Dresden. Giorgione, oil on canvas.

Sleeping girl. Paul Gauguin 1881.

Λουομένη κοιμάται στη παραλία.Fernando Botero 2001.

The siesta. Henri Lebasque 1865-1937, oil painting.

Asleep in the wood. Arthur Agues 1832-1915

The dream. Pablo Picasso.

Sleeping Margarita, Henri Matisse 1920

διάλειμμα εργασίας Vincent van Gogh 1890

γαλήνιος ύπνος , Corneliu Baba

Μποκόρος Χρήστος“Τα στοιχειώδη”