Διαλέξεις της κριτικού & ιστορικού τέχνης κ.Αθηνάς Σχινά προσκεκλημένη από το Εργαστήριο Γλυπτικής του Τ.Ε.Ε.Τ.

Το Εργαστήριο Γλυπτικής του Τ.Ε.Ε.Τ. &
ο γλύπτης - Επίκουρος Καθηγητής Έκτωρ Παπαδάκης,
σας προσκαλούν στις διαλέξεις της κριτικού & ιστορικού τέχνης κ.Αθηνάς Σχινά:

1) την Τετάρτη 23/5/2012, στις 13:00, στην Αίθουσα "Μεγαλέξαντρος" του κεντρικού κτιρίου του Τ.Ε.Ε.Τ. Φλώρινας,
με θέμα: "Βασικές Αρχές & Σύγχρονες Εκφραστικές Δυνατότητες στη Γλυπτική" &

2) την Πέμπτη 24/5/2012, στις 13:00, στην Αίθουσα "Μεγαλέξαντρος" του κεντρικού κτιρίου του Τ.Ε.Ε.Τ. Φλώρινας,
με θέμα: "Σύγχρονες Ελληνίδες Εικαστικές Δημιουργοί".

Αθηνά Σχινά: Ο άνθρωπος που ανέδειξε το Ίδρυμα Κυδωνιέως στην Άνδρο

Πέμπτη, 15 Νοέμβριος 2007 02:00

Την πολιτιστική ακτινοβολία της Άνδρου κανείς δεν μπορεί να την αμφισβητήσει. Χρόνια τώρα το όνομα του νησιού έχει συνδεθεί με τα μεγάλα Μουσεία και τα αξιόλογα καλλιτεχνικά δρώμενα που προσελκύουν επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Αξίζει όμως κανείς να αναφέρει πως αυτή την πολιτιστική ακτινοβολία η Άνδρος την οφείλει σε σημαντικούς αν­θρώπους που καταθέτουν το επίπεδο των γνώσεων τους, την ψυχή τους, την ζωή τους ολόκληρη για τη διοργάνωση αυτών των καλλιτεχνικών γεγονότων και τον πνευματικό διαφωτισμό του νησιού, αλλά και ολόκληρου του κόσμου, αφού άλλωστε την Άνδρο δεν την επισκέπτονται μόνο Έλληνες. Αυτοί οι μεσάζοντες, μετα­ξύ κοινού και καλλιτεχνών, είναι άνθρω­ποι ξεχωριστοί, που πολλές φορές δεν φαίνονται οι ίδιοι, γιατί αυτό που τους ενδιαφέρει δεν είναι η προβολή-δεν την έχουν ανάγκη άλλωστε-αλλά η ουσία, η αναγνώριση και θετική ανταπόκριση του ποιοτικού τους έργου. Οι άνθρωποι αυ­τοί εργάζονται για να φέρουν την Τέχνη κοντά στον κόσμο, κάνοντας την κατα­νοητή και οικεία, μεταφέροντας μηνύματα που ποτέ ίσως δεν θα αντιλαμβανόταν διαφορετικά το φιλότεχνο κοινό. Μαζί με τους καλλιτέχνες βοηθούν στο να διατη­ρείται αναμμένη η σπίθα της πνευματικής ζωής, μεταφράζοντας τον ζωγραφικό ή άλλου είδους καλλιτεχνικό κώδικα σε εύ­ληπτα νοήματα. Τα υπέροχα εκθέματα που θαυμάζου­με κάθε χρόνο στο Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως είναι αποτέλεσμα της εκλεκτής επιλογής της Κριτικού και Ιστο­ρικού Τέχνης, αλλά και Επιμελήτριας του Ιδρύματος Αθηνάς Σχινά, η οποία ανα­λαμβάνει και διοργανώνει τις εκθέσεις στο Ίδρυμα, φέρνοντας στην Άνδρο ση­μαντικούς εκπροσώπους του καλλιτεχνι­κού χώρου. Η Αθηνά Σχινά είναι εκείνη που εκφράζει με λόγια αυτά που λένε με τις δημιουργίες τους οι γλύπτες και οι ζωγράφοι, εκφράζοντας την εσωτερική τους φωνή, με αμέριστη αγάπη και ενδια­φέρον για την ευαίσθητη, αλλά και πολύ­πλοκη καλλιτεχνική ψυχή, την οποία γνω­ρίζει πλέον πολύ καλά. Δεν απευθύνεται όμως μόνο στην ψυχή του καλλιτέχνη, αλλά και κάθε ανθρώπου που αποζητά τον διάλογο με την Τέχνη. Όπως μας λέει, επιθυμεί να συμβάλλει με την δουλειά της στην ποιοτική ανα­βάθμιση της Άνδρου και της ζωής των κατοίκων της, τους οποίους εκτιμά και α­γαπά ιδιαίτερα. Η Αθηνά Σχινά, Κριτικός και Ιστορικός Τέχνης, ανήκει στο Ερευνητικό και Διδα­κτικό Προσωπικό της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στον το­μέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέ­χνης. Είναι απόφοιτος του Αμερικανικού Κολλεγίου (PierceCollege), ενώ έχει τε­λειώσει Ελληνική, Αγγλική Γλώσσα και Λογοτεχνία, Ιστορία και Αρχαιολογία στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακόμη είναι πτυχιούχος του Ωδεί­ου Αθηνών και της Ανωτέρας Σχολής Ξε­ναγών Αθηνών, ενώ έχει κάνει μεταπτυ­χιακές σπουδές Ιστορίας και Μεθοδολο­γίας της Ευρωπαϊκής Τέχνης στην Γαλλία και στο Πανεπιστήμιο Princeton των ΗΠΑ (εξειδίκευση στη Νεώτερη και Σύγχρονη Τέχνη). Είναι επίσης εταίρος της Διεθνούς Έ­νωσης Κριτικών και Ιστορικών Τέχνης, ενώ μέχρι πρόσφατα ανήκε στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εθνικής Επιτρο­πής της UNESCO (τομέας Πολιτισμού, 1986-1998). Ακόμη από το 1981 μέχρι σήμερα, δι­δάσκει Ιστορία της Τέχνης στην Φιλοσο­φική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όσον αφορά την πλούσια επαγγελματική της δραστηριότητα, αναφερόμενοι στις πιο σημαντικές της δουλειές, υπήρξε συ­νεργάτης της ΕΡΑ 1 (1988-1995), αλλά και στην ΕΡΤ (ΕΤΙ) όπου είχε αναλάβει τις "Δέκα Ζωγραφικές Εποχές", για τις δεκαε­τίες 193Ο-'6Ο-'9Ο. Στο πλαίσιο του θε­σμού των Ελευθέρων Ανοιχτών Πανεπι­στημίων του ΥΠΠΟ (1980-1988) έδωσε διαλέξεις σε όλες τις συνεργαζόμενες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού με θέματα της ειδικότητας της. Έχει διδάξει ακόμη στη ΧΕΝ (Ευρωπαϊκό και Ελληνικό Πολιτισμό), έχει συνεργαστεί με το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ (Σύγχρονη Τέχνη, 1992-1995) το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, ενώ εκπροσώπησε το 1992 την χώρα μας στην VIIGermination για νέους καλλιτέχνες στην Grenoble της Γαλ­λίας με Πανευρωπαϊκή συμμετοχή. Σήμερα είναι σύμβουλος του Μουσεί­ου Φυσικής Ιστορίας και Πολιτιστικής Πε­ριβαλλοντικής Παιδείας Γουλανδρή, αναπληρωματικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Πινακοθήκης και διευθύνει το Ίδρυμα Κυδωνιέως της Άν­δρου, ως Επιμελήτρια επιλέγοντας, φρο­ντίζοντας και διοργανώνοντας εικαστικές εκθέσεις σημαντικών νεοελλήνων δη­μιουργών. Έχει ακόμα διοργανώσει και συγγράψει τον κατάλογο της έκθεσης "ΓΕΦΥΡΕΣ" για τον δήμο Κορθίου όπου συμμετείχαν ξένοι και έλληνες καλλιτέχνες από τις 5 ηπείρους (19991). Ως Κριτικός και Ιστορικός Τέχνης έχει συγγράψει μέχρι σήμερα περισσότερα α­πό 500 κείμενα για εικαστικές εκθέσεις σε καταλόγους καλλιτεχνών. Έχει ακόμη συ­νεργαστεί κατά καιρούς με πολύ σημα­ντικές εφημερίδες και περιοδικά όπως ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΡΩΤΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Ε­ΨΙΛΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ, ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ, ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ, ΖΥΓΟΣ, ΠΕΡΙΤΕΧΝΩΝ, ART & CULTURE κ.α. Ως θεωρητικός Τέχνης, εκφράζοντας την εσωτερική φωνή του καλλιτέχνη και ερμηνεύοντας το έργο του έχει συγγρά­ψει πάρα πολλά βιβλία για σημαντικούς καλλιτέχνες όπως ο Σωτήρης Σόρογκας, ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Γιάννης Ψυχοπαίδης, ο Χρήστος Μποκόρος (Τοπία της Ενδοχώρας - Έκδοση Ιδρύματος Κυδω­νιέως 2000) και πολλοί άλλοι. -Έρχεστε χρόνια στην Άνδρο κα Σχινά ως Επιμελήτρια του Ιδρύματος Π. & Μ. Κυδωνιέως. Διαπιστώσαμε, ωστόσο, σε μια πρώτη έρευνα που έκανε η εφημερίδα μας, πως είναι πολλοί εκείνοι που γνωρί­ζουν και ακόμη περισσότεροι είναι ό­σοι αγνοούν τι ακριβώς κάνετε. Εσείς, από πότε γνωρίζετε το νησί μας και πόσο καλά από την δική σας πλευρά το ξέρετε; Πριν έρθω επαγγελματικά στην Άνδρο, που είχα την τιμή να μου ανατεθεί η Επιμέ­λεια του Ιδρύματος Π.&Μ., Κυδωνιέως (1995), γνώριζα ελάχιστα το νησί, κυρίως από την αρχαιολογική σκοπιά και τις φυσικές του ομορφιές. Κι αυτή ακόμη η γνωριμία όμως ήταν περιορισμένη. -Ποια είναι η ιδιότητα σας και πώς έ­γινε η πρώτη σας επαφή με το Ίδρυμα Π.&Μ. Κυδωνιέως; Είμαι Κριτικός & Ιστορικός Τέχνης. Πα­ράλληλα εργάζομαι στο Πανεπιστήμιο Α­θηνών, από το 1981, διδάσκοντας Ιστορί­α της Τέχνης στον τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης. Με την επιστημονική αρθρογραφία και την δοκιμιογραφία, γύ­ρω από τα έργα ξένων και ελλήνων νεώτε­ρων και σύγχρονων καλλιτεχνών, ασχολού­μαι από τα τέλη της δεκαετίας του 70. Η πρώτη μου επαφή με το Ίδρυμα Π.&Μ. Κυ­δωνιέως έγινε στην αρχή της σύστασης των πολιτιστικών του εκδηλώσεων. Θυμάμαι πως με την υπόδειξη του καλλιτέχνη Αντώνη Μιχαηλίδη, με γνώρισε η εικαστική δημιουρ­γός και Ανδριώτισσα Καλλιόπη Οικονομάκου, η οποία θέλησε να την βοηθήσω σε μια πολύ ωραία έκθεση έργων της που πα­ρουσίασε το 1994 στο Ίδρυμα Π.&Μ. Κυδωνιέως. Πράγματι δέχθηκα και εκείνη η εκ­δήλωση πήγε πολύ καλά. Τότε με γνώρισε ο Πρόεδρος και ορισμένα μέλη του Δ.Σ. του Ιδρύματος. Είχα ήδη μια μεγάλη, θέλω να πιστεύω, εμπειρία στην διοργάνωση και στην παρουσίαση εκθέσεων, τόσο στην Ελ­λάδα όσο και στο εξωτερικό. Είχα επίσης τις απαιτούμενες σπουδές. Και αισθανόμενη επαρκής, δέχθηκα τότε την πρόταση του Ιδρύματος να αναλάβω να συγκροτήσω την φυσιογνωμία των πολιτιστικών του εκ­δηλώσεων και του στίγματος που έπρεπε αυτές να έχουν. Κατευθύνθηκα με κριτήριο πάντοτε την ποιότητα και τις υπεύθυνες ε­πιλογές καλλιτεχνών και έργων, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένας άξονας, κατ' αρχήν ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοι­νού γύρω από ζητήματα που αφορούν την μεταπολεμική εικαστική έκφραση. -Γιατί στο Ίδρυμα Κυδωνιέως αποφα­σίσατε να ασχοληθείτε με την μεταπο­λεμική εικαστική έκφραση, όπως λέτε: Διότι στην Χώρα της Άνδρου, όπως γνω­ρίζετε, λειτουργεί επιτυχημένα εδώ και χρό­νια το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Γουλαν­δρή, φέρνοντας συνήθως εκθέσεις ξένων πολύ σημαντικών καλλιτεχνών, οι οποίοι α­φορούν κυρίως την προπολεμική εικαστι­κή έκφραση. Έπρεπε βασικά να διαφορο­ποιήσω τους άξονες και τις χρονικές πε­ριόδους. Στο Μουσείο Γουλανδρή παρου­σιάζονται μοντέρνοι καλλιτέχνες, ενώ το Ίδρυμα Κυδωνιέως παρουσιάζει σύγχρο­νους δημιουργούς. -Ποια είναι η διαφορά του μοντέρ­νου από το σύγχρονο; Σωστή και ουσιαστική ερώτηση. Στην γλώσσα μας το μοντέρνο και το σύγχρο­νο θεωρούνται συνώνυμα. Στις ευρωπαϊ­κές όμως γλώσσες είναι τελείως διαφορε­τικό πράγμα το modern από το contem­porary. Τις δύο αυτές έννοιες και τα περιε­χόμενα τους τα χωρίζει ο Β1 Παγκόσμιος Πόλεμος και οι ιδεολογικές αλλά και οι αι­σθητικές αλλαγές που η μεγάλη εκείνη ε­μπειρία δημιούργησε σε όλο το φάσμα της πραγματικότητας. Ύστερα, για να γυρίσω στο δικό μου πρόβλημα και στην εργασία που είχα συγκεκριμένα να κάνω, έπρεπε να λάβω υπόψιν μου και μια άλλη παράμετρο. Αυτή ήταν πως το μεν είναι μουσείο και λει­τουργεί με τις ανάλογες προδιαγραφές, ε­νώ το άλλο είναι ίδρυμα, δεν είναι ούτε γκα­λερί ούτε πινακοθήκη. -Τι σημαίνει αυτό και ποιες είναι οι διαφορές; Όταν έχεις αναλάβει να βάλεις τις βάσεις ενός Ιδρύματος Τέχνης και Πολιτισμού, το ζήτημα θεωρώ πως σου παρέχει ορισμέ­νες ελευθερίες και παράλληλα άλλες τό­σες δεσμεύσεις. Ένα ίδρυμα δεν είναι ένας χώρος που τον επισκέπτεσαι προκειμένου να ενημερωθείς για κάτι καινούργιο στην Τέχνη και αν θες να αποκτήσεις, βάσει των ενδιαφερόντων σου, κάποια έργα, όπως συμβαίνει σε μια γκαλερί. Από την άλλη πλευρά ένα ίδρυμα δεν είναι Μουσείο που μπορεί να παρουσιάσει έναν καλλιτέχνη η έργα τέχνης ήδη καταξιωμένα. Ένα ίδρυμα επίσης δεν είναι πινακοθήκη, έτσι ώστε να δεσμεύεται χρονολογικά ένας Επιμελητής, προκειμένου στην ενότητα των έργων που παρουσιάζει, να μην παραλείψει κάποιον καλλιτέχνη, ακολουθώντας φυσικά μια περιοδολόγηση ή μια τάση της Τέχνης, στην ιστορική της πορεία. Ένα ίδρυμα, οφείλει, πιστεύω και πρέπει, να είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Το Ίδρυμα Κυδωνιέως παρου­σιάζει καλλιτέχνες της σύγχρονης μεταπο­λεμικής τέχνης. Επέλεξα καλλιτέχνες που να είναι ζωντανοί, δημιουργικοί και να παρου­σιάζουν πάντοτε μαζί με παλαιότερα τους έργα, σύγχρονες δημιουργίες τους ή ά­γνωστες στο κοινό, προκειμένου ο θεατής να έχει κίνητρα να επισκεφθεί την έκθεση για να γνωρίσει νέα έργα, έστω και αν ξέ­ρει ορισμένα από τα παλιά. Προσπάθησα επίσης τα παλαιότερα μα­ζί με τα νέα έργα του κάθε παρουσιαζό­μενου καλλιτέχνη, να τα προβάλλω μέσα α­πό ένα νέο πρίσμα και ένα καινούργιο σκε­πτικό, το οποίο διακρίνεται στην εκθεσια­κή αντίληψη και κυρίως στα μεγάλα επί το πλείστον και θεωρητικά κατά τα άλλα κεί­μενα των καταλόγων που γράφω, με την απαιτούμενη τεκμηρίωση τους. Τα κείμενα μου πιστεύω πως διαθέτουν πυκνότητα νο­ημάτων και ευληπτότητα, χωρίς υπεραπλουστεύσεις, διότι τα υπογράφω με τη διπλή μου ιδιότητα ως Κριτικού & Ιστορικού Τέ­χνης. -Οι εκθέσεις που έχετε παρουσιάσει στο Ίδρυμα Κυδωνιέως από το 1995 μέχρι σήμερα, έχουν άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο εντυπωσιάσει το κοινό, καθώς και οι Κατάλογοι για όσους τους έχουν δει και διαβάσει. Σας ευχαριστώ. Θέλω να γνωρίζετε, τό­σο εσείς όσο και οι αναγνώστες σας, πως ποτέ δεν επεδίωξα να κολακεύσω το κοινό ή να ευχαριστήσω το πρόχειρο γούστο, ας πούμε. Θα μπορούσα αν ήθελα να παρου­σιάζω εκθέσεις κερδίζοντας τις εντυπώσεις και να είναι όλοι χαρούμενοι κι ευτυχισμέ­νοι με επιδερμικές "ιστορίες". Δεν θέλησα και κυρίως δεν καταδέχθηκα να κάνω ευ­κολίες. Ήθελα με την αφορμή αυτή να ευ­χαριστήσω τον Πρόεδρο και το Δ.Σ., του Ι­δρύματος Κυδωνιέως για την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν από την αρχή. Σεβόμενη αυτή τους την εμπιστοσύνη και την καλή συνεργασία που έχουμε ως προς την υ­λοποίηση των προγραμμάτων αυτών μπο­ρώ και κάνω την δουλειά μου. -Αυτές οι εκθέσεις που κάνετε, έχουν κάποιον άξονα; Πώς επιλέγετε τους καλλιτέχνες; Έβαλα ως αρχικό άξονα, από το ξεκίνη­μα της εκθεσιακής λειτουργίας του Ιδρύ­ματος, το ζήτημα των Ρεαλισμών. Θα μου πείτε, γιατί. Διότι είναι μια από τις πιο ευ­νόητες υποτίθεται έννοιες, ο Ρεαλισμός και παράλληλα μια από τις πλέον παρεξηγη­μένες. Στα νεώτερα χρόνια έγιναν πολλές επαναστάσεις στην Τέχνη και την Σκέψη, με όχημα τον Ρεαλισμό. Ο Ρεαλισμός, από την άλλη πλευρά, κατηγορήθηκε όχι λίγες φο­ρές για κομφορμισμό και συντηρητισμό, σε σχέση με τις λεγόμενες πρωτοπορίες. Φυσικά, όπως σας είπα, ένα ίδρυμα δεν εί­ναι ούτε μουσείο, ούτε πινακοθήκη, ούτε γκαλερί. Επέλεξα λοιπόν καλλιτέχνες που συνέβαλαν με το έργο τους στην διαμόρ­φωση του "Νέου Ρεαλισμού", του "Κριτικού Ρεαλισμού", καθώς και των σύγχρονων εκ­δοχών του, χωρίς φυσικά να θέλω να εξα­ντλήσω τον κατάλογο των ονομάτων τους. Επέλεξα χαρακτηριστικές περιπτώσεις για να δώσω μέρος από το μεγάλο φάσμα των Ρεαλιστών, διαλύοντας τις προκαταλήψεις. Και στην συνέχεια βλέπουμε. -Ποιο είναι για σας το ζητούμενο; Το ζητούμενο για μένα, αν θέλετε είναι αυτές οι εκθέσεις να δώσουν αφορμή για να ανοιχτεί ένας διάλογος. Για να δούμε, επιτέλους, μέσα από την "εικόνα" ή πέρα από αυτήν τι συμβαίνει με τα προβλήματα που εκείνη θίγει σχετικά με το παρελθόν και το παρόν μας, τις ιδεολογίες, την ηθι­κή και αισθητική τους διάσταση, καθώς και το κοινωνικό/πολιτικό πλαίσιο στο οποίο παραπέμπουν. -Βλέπουμε ότι το σύνολο των εκθέσεων που παρουσιάζετε στο Ίδρυμα Κυδωνιέως, ονομάζονται "Πλόες". Τι σχέ­ση έχει η ναυτιλία με τις εκθέσεις; Προσπάθησα, στο Ίδρυμα Κυδωνιέως, να δημιουργήσω έναν εικαστικό θεσμό. Μέ­σα από έναν θεσμό, λειτουργούν καλύτε­ρα τα πράγματα και ο ίδιος ο θεσμός υ­παγορεύει την συνέπεια και συνέχεια του, αλλά και την φυσιογνωμία των εκδηλώσε­ων. Ανάλογες κινήσεις έχω κάνει (για δια­φορετικούς στόχους και με άλλα περιεχό­μενα), στην Λάρισα, συγκεκριμένα στο εκεί Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης που είναι ενταγ­μένο στο Δίκτυο Πολιτιστικών Πόλεων του ΥΠΠΟ και υποστηρίζεται παράλληλα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στην Λάρισα ο­νόμασα τον εικαστικό εκείνο θεσμό "Δρο­μολόγιο" και υφίσταται μέχρι σήμερα. Στο Ίδρυμα Τοπάλή" της Πάτρας επίσης, με το οποίο συνεργάζομαι, ονόμασα τον εκεί ει­καστικό θεσμό "Πάτρια Εδάφη". Και οι δύ­ο θεσμοί δραστηριοποιούνται με επιτυχία και κατορθώνουν κάθε χρόνο να ανταπο­κρίνονται με ποιότητα στις αρχές δεοντο­λογίας τους με πολύ καλή αποτελεσματικότητα. Για την Άνδρο σκέφτηκα τους "Πλόες". Είναι ναυτικός όρος και το νησί είναι εξοι­κειωμένο με αυτόν. Οι "Πλόες" όμως λει­τουργούν και μεταφορικά. Πρόκειται για διαδρομές και πλεύσεις στον χώρο των πνευματικών και αισθητικών αναζητήσεων. Πάντοτε, αν προσέξατε αριθμώ αυτούς τους "Πλόες" στο έντυπο υλικό των εικαστικών εκδηλώσεων του Ιδρύματος και έτσι ανα­ζητά κανείς πιο εύκολα το παρελθόν του θεσμού και την συνέχεια του. Κάθε έκθεση άλλωστε, λειτουργεί και αυτοδύναμα, αφ' ης στιγμής δίνω επιπλέον και έναν υπότι­τλο σε κάθε ενότητα παρουσιαζόμενων έρ­γων, όπως εφέτος στην έκθεση του Χρή­στου Μποκόρου που ο υπότιτλος της εί­ναι "Τα Τοπία της Ενδοχώρας". Κανένας ω­στόσο θεσμός, δεν εγγυάται την ποιότητα ούτε της λειτουργίας, ούτε του αποτελέ­σματος, όσο ο τρόπος που τον υποστη­ρίζει κανείς με θεωρητικό υπόβαθρο και πρακτική σωστή ανάπτυξη του περιεχομέ­νου του. -Από την άποψη της συνεργασίας; Κανένας δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Παντού υπάρχουν δυσκο­λίες εγγενείς και επιπρόσθετες. Το ζήτημα είναι να εμπιστεύεται κανείς τον άνθρωπο που επιλέγει για να του διαμορφώσει ένα σωστό προφίλ. Ένα προφίλ απαιτήσεων κι αυτό σημαίνει τεράστιο μόχθο από κάτω, που συνήθως δεν φαίνεται στην επιφάνεια. Ευτυχώς στο Ίδρυμα Κυδωνιέως έχω καλή συνεργασία με όλους τους παράγοντες. Θέλω να πιστεύω πως εκτιμάται το γεγο­νός ότι δεν πραγματοποιώ εικαστικές εκ­δηλώσεις τοπικού ενδιαφέροντος και πε­ριορισμένης ευθύνης. Διαφορετικά οι "Πλό­ες" δεν θα μπορούσαν να υπερβούν τα σύ­νορα της Άνδρου και θα ήταν μια από τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις όπως κάνουν πολ­λά από τα άλλα νησιά και τις διάφορες πε­ριοχές της Ελλάδας, φροντίζοντας ιδιαίτε­ρα και τον ψυχαγωγικό χαρακτήρα μιας και είναι καλοκαίρι. -Αυτές οι εκθέσεις γίνονται το καλο­καίρι, όταν ο κόσμος έρχεται για δια­κοπές. Ναι, ασφαλώς. Αντιλαμβάνομαι πως τό­τε ο κόσμος είναι πιο χαλαρός, αλλά κα­νείς δεν μας είπε πως ο άνθρωπος που έρχεται να ξεκουραστεί στην Άνδρο, έχει αδειάσει το κεφάλι του και έχει ας πούμε αφήσει το μυαλό του στην Αθήνα. Αυτό το ισχυρίζονται άνθρωποι που θέλουν να πι­στεύουν πως ο πολιτισμός είναι πολυτέλεια και αποτελεί το κερασάκι στην τούρτα. Πι­στεύω πως ο πολιτισμός διαπνέει και οφεί­λει να διαπνέει την καθημερινότητα μας. Δεν κουραζόμαστε όταν σκεπτόμαστε. Ο πολιτισμός και τα ζητήματα που θίγει δεν σχετίζονται με τα ρούχα που φοράμε, ελα­φρά το καλοκαίρι και βαριά το χειμώνα. Α­πό την άλλη πλευρά πότε ο εργαζόμενος θα δει και θα σκεφθεί γύρω από την Τέχνη; Όταν το περιορισμένο εργασιακό ω­ράριο δεν του το επιτρέπει ή όταν διαθέ­τει την χρονική άνεση να το κάνει; Πρέπει να αντιληφθούμε πως τα νησιά μας και ό­λη κατ' επέκταση η Ελλάδα, δεν μπορεί να προσφέρει μόνον ήλιο, Θάλασσα, ουζάκι και πρόχειρη διασκέδαση. Δεν μπορεί πλέ­ον το καλοκαίρι, εν ονόματι της ξεγνοια­σιάς, να προσφέρει χαμηλό ποιοτικό επί­πεδο ζωής. Και η ποιότητα συναρτάται ά­μεσα με τον πολιτισμό. Οι εκδηλώσεις του δίνουν κίνητρα για συζήτηση και εμπλου­τίζουν τον ψυχισμό μας, -Είσαστε Επιμελήτρια του Ιδρύματος Π. και Μ. Κυδωνιέως. Ποια είναι η διαφορά ενός Επιμελητή από ένα διευθυντή; Κατ' ουσίαν καμία. Ο Επιμελητής είναι το βασικό επιτελικό στέλεχος ενός πολιτι­στικού οργανισμού. Ο Επιμελητής έχει την ευθύνη της επιλογής και της υλοποίησης των προγραμμάτων που προτείνει. Καλύ­πτει θεωρητικά την έκθεση, έχει την ευθύ­νη της παρουσίασης της, αυτός είναι υ­πεύθυνος για κάθε πρόβλημα που θα α­νακύψει σχετικά με το συνολικό έργο που πραγματοποιεί και χειρίζεται το χρηματικό ποσόν που του ανατίθεται, προκειμένου να φέρει σε πέρας ποιοτικά την δουλειά του. Στο Ίδρυμα Κυδωνιέως το μόνο που δεν χειρίζομαι είναι το χρηματικό ποσόν της εκδήλωσης, το οποίο αφορά την αρμοδιό­τητα του Δ.Σ. του Ιδρύματος. Τώρα, ένας διευθυντής κάνει την ίδια εργασία με έναν επιμελητή, με μόνη διαφορά πως μπορεί να αναθέσει σε άλλον Επιμελητή να δη­μιουργήσει μια έκθεση, εάν το επιθυμεί ή αν θεωρήσει πως ένας άλλος συνάδελφος μπορεί να διεκπεραιώσει αυτού του είδους την δουλειά. Ο επιμελητής, θα λέγαμε πρό­χειρα πως οργανώνει, ενώ ο διευθυντής μπορεί και να οργανώσει και συντονιστικά να διευθύνει ένα Ίδρυμα στα πλαίσια πά­ντα της δικής του αρμοδιότητας. -Εμείς πιστεύουμε πως έχετε τον ρό­λο επιμελητή και διευθυντή στο Ίδρυμα Κυδωνιέως το οποίο έχετε αναδείξει, ε­κτός όπως είπατε από το οικονομικό μέρος που δεν χειρίζεστε εσείς. Κοιτάξτε, θέλω να πιστεύω πως με δια­κρίνει η σεμνότητα. Ποτέ δεν μου άρεσαν οι ρόλοι και δεν φλέρταρα με τις εξουσια­στικές θέσεις. Η δουλειά του καθενός είναι αυτή που μετράει και αυτή πρέπει να φαί­νεται. Αυτό έχει σημασία για μένα. Εσείς μου είπατε πως δεν με ξέρουν στην Άνδρο. Μα ότι κάνω δεν είναι για να μάθουν εμέ­να, αλλά αυτό που παρουσιάζω. Όσοι εί­ναι να καταλάβουν, καταλαβαίνουν. Εγώ πι­στεύω πως όταν εργάζεσαι με συνέπεια, σοβαρότητα και ποιότητα, δικαιώνεσαι εκ των πραγμάτων. Μετά από χρόνια, οι άν­θρωποι που σε έχουν εμπιστευθεί το ανα­γνωρίζουν. Και ξέρετε κάτι; Οι άνθρωποι κάνουν τους ρόλους και όχι οι ρόλοι τους ανθρώπους. Ζούμε σε μια εποχή θορύβων, εντυπωσιοθηρίας και κοινωνικής προβο­λής, νομίζοντας πως κάτι κάνουμε, ενώ το μόνο που κατορθώνουμε είναι να παρα­πλανούμε το κοινό, το οποίο όμως αργά ή γρήγορα καταλαβαίνει και ξεχωρίζει την ήρα από το σιτάρι. -Πώς βρίσκετε τους Ανδριώτης; Ξέρω πολύ λίγους τους οποίους εκτιμώ και αγαπώ. Μένω άλλωστε για σύντομο διά­στημα στο νησί, μέχρι να τελειώσω κάθε φορά τις υποχρεώσεις μου. Έστω κι αν δεν με ξέρουν όπως είπατε οι Ανδριώτες, εγώ προσπαθώ να συμβάλλω με την δουλειά μου, στην ποιοτική αναβάθμιση του νησιού που σίγουρα θα έχει θετική επίπτωση στην ζωή του κατοίκων του. Αγαπώ την Ελλάδα και κάθε τόπος της αποτελείται από ιδιαί­τερες μικρές πατρίδες που σε περιμένουν να τις ανακαλύψεις και να δώσεις κάτι α­πό τον εαυτό σου. Αρκεί αυτό το κάτι να είναι αληθινό. Δεν υποτιμώ τίποτα και γι' αυτό δουλεύω, όπως και στην Αθήνα ή στα άλλα μεγάλα κέντρα. Ανάλογα με τις προ­σφερόμενες συνθήκες προσπαθώ να δώ­σω ό,τι μπορώ περισσότερο σε ό,τι είναι πραγματοποιήσιμα εφικτό. Θέλω να γνω­ρίσω περισσότερο την Άνδρο, τις ομορ­φιές και τον πολιτισμό της. Δεν το λέω α­πό την τουριστική σκοπιά, αλλά από την σημασία που δίνω σε ανθρώπους και πράγ­ματα. Ένα πάντως έχω να πω. Οτι στην Άνδρο με συγκινεί ο κόσμος της και ο ένθερ­μος τρόπος που ανταποκρίνεται σε σοβα­ρές εκδηλώσεις. Η ευαισθητοποίηση του κόσμου εδώ, διαφέρει από άλλα μέρη, Αυ­τό δείχνει μια έγνοια για τον τόπο και μια ζωντάνια των ανθρώπων του, που φανε­ρώνουν την πλούσια τους πολιτιστική πα­ράδοση, των ανοιχτών οριζόντων, η οποί­α τους συνοδεύει και τους χαρακτηρίζει. -Ποιες είναι οι σπουδές σας κα Σχινά και πόσα χρόνια ασχολείστε με αυ­τή την εργασία; Είμαι πτυχιούχος της Φιλολογίας και της Αρχαιολογίας από το Πανεπιστήμιο Αθη­νών. Στα χρόνια των φοιτητικών μου σπου­δών τελείωσα, σε ανώτερο θεωρητικό επί­πεδο και το Ωδείο, με τα ανάλογα μουσι­κά πτυχία. Οι μεταπτυχιακές μου σπουδές και η εξειδίκευση μου στην Ιστορία της Τέ­χνης έγιναν στη Γαλλία και στην Αμερική, συγκεκριμένα στο Πανεπιστήμιο Princeton των ΗΠΑ, του οποίου ήμουνα υπότροφος. Είμαι πανεπιστημιακός, όπως σας είπα και ασχολούμαι με την θεωρία και την συγκρότηση εκθέσεων 20 χρόνια. Συνεργάζομαι με το ΥΠΠΟ και το ΥΠΕΞ σε θέματα της αρ­μοδιότητας μου. Έχω διατελέσει μέλος της Διοικούσας Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Unesco και συμμετέχω σε αρκετά Ευρωπαϊκά Προγράμματα. Σημασία δεν έ­χουν τόσο όλα αυτά για μένα, το βιογρα­φικό μου άλλωστε είναι πολυσέλιδο. Σημα­σία έχει πίσω από κάθε δουλειά που κάνω να φαίνεται η σοβαρότητα, η υπευθυνότη­τα, γνώση και κυρίως η αγάπη για την Τέ­χνη. Οι καλλιτέχνες που αντιλαμβάνονται τον βαθμό που κατανοώ το έργο τους, με έχουν δικαιώσει. Θέλω να πιστεύω και ο κό­σμος, που είναι σχετικός με τα ζητήματα που αφορούν τη γνώση της Τέχνης. -Το καλοκαίρι του 2001, τι σκέπτεσθε να κάνετε στο Ίδρυμα Κυδωνιέως; Ο λόγος που δεν θέλω να σας απαντή­σω άμεσα, είναι ότι εξετάζω ορισμένες πε­ριπτώσεις και έργα καλλιτεχνών, σε σχέση με τις δυνατότητες του κτιρίου του Ιδρύ­ματος, αλλά και τις δυνατότητες παραγω­γής νέων έργων από τους δημιουργούς, μέσα από τα οποία θα επιλέξω ορισμένα έργα που θα διαφωτίζουν το σκεπτικό της έκθεσης. Άλλωστε, πρέπει να υποβάλλω την πρόταση που τελικά θα διαμορφώσω στο Δ.Σ. του Ιδρύματος, προκειμένου αυτή να πάρει έγκριση προς υλοποίηση. Επομένως, είναι λίγο νωρίς να σας απαντήσω και να δεσμευθώ, αλλά θα ενημερωθείτε, όπως πάντα, εγκαίρως. -Θα θέλαμε, ιδιαιτέρως να σας ευ­χαριστήσουμε για την προφορική αυτή συζήτηση που είχαμε και να σας ευχηθούμε καλή επιτυχία σε ό,τι κάνετε. Και εγώ θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και να σας συγχαρώ για τον ΑΝΕΜΟ και την δικαιολογημένη επιτυχία που γνωρίζει, εκ μέρους των αναγνωστών του. Η παραπάνω συνέντευξη δόθηκε στο περιοδικό της εταιρείας μας, ΒΒΟ, "Άνεμος" τον Σεπτέμβριο του 2000.