ΓΛΥΚΑ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΥ, Εικαστικές σκέψεις πάνω σε ένα έργο της Νάσιας Κουμπέτσου

Νάσια Κουμπέτσου, Μαρκαδόροι σε χαρτόνι, 50x70εκ., 2016.

Σαν πρωταγωνιστές μέσα σε ένα μπλε τοπίο που συνδυάζει το γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας, εισβάλλουν μικρές χερσόνησοι σε πορτοκαλί αποχρώσεις, που έρχονται να δώσουν ιδιαίτερο βάθος και βάρος στη σύνθεση. 

Η Νάσια Κουμπέτσου, φοιτήτρια του 3ικαστικού 3ραγστηρίου του ΤΕΕΤ Φλώρινας, αλλά συντηρήτρια αρχαιοτήτων στην πρώτη της ιδιότητα, παράγει μια ζωγραφική σαφέστατα επηρεασμένη από την Αρχαιολογία.  Βασικό χαρακτηριστικό των συνθέσεων της η γεωμετρική φόρμα, που χρωματικά προσδιορίζεται από την ακολουθία των συμπληρωματικών χρωμάτων. 

Τι αντιπροσωπεύουν όμως τα γεωμετρικά μοτίβα στη ζωγραφική της;

 Ακολουθώντας τα βήματα της αρχαιολογίας, θα μπορούσαμε να διατυπώσουμε δύο βασικές προσεγγίσεις. Η πρώτη και πιο απλή είναι αυτή της διακοσμητικής, ότι δηλαδή τα μοτίβα της είναι διακοσμητικά σύνολα που επιδιώκουν να διαιρέσουν σε επιμέρους τμήματα ένα μεγαλύτερο ενιαίο σύνολο. Με αφετηρία τα στοιχεία (elements), όπως το σημείο, την κουκίδα και την καμπυλωμένη ή ευθεία γραμμή, δημιουργεί μοτίβα (motives), όπως το τρίγωνο, που αποτελείται για παράδειγμα από τρία elements, τρεις γραμμές, για να καταλήξει στην σύνθεση (synthesis). Μια δεύτερη προσέγγιση είναι αυτή της αναπαράστασης του φυσικού κόσμου. Υποσυνείδητα όλα αυτά τα μοτίβα θα μπορούσαν να είναι αναπαραστάσεις του φυσικού κόσμου, μεταπλασμένου μέσα από το εικαστικό φίλτρο της καλλιτέχνιδος. Τα τρίγωνα να είναι βουνά, οι καμπυλόμορφες γραμμές να είναι ποτάμια, τα σημεία να είναι αστέρια, τα αμοιβαδοειδή μοτίβα να είναι σύννεφα κλπ. 

Υπάρχει, λοιπόν στο έργο της Νάσιας Κουμπέτσου, ένα ομοιογενές σχέδιο, που μέσα από τις διαφορετικές διαγραμμίσεις αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, δυναμική και ποικιλομορφία.  Θυμίζει το έργο της ποιήτριας Μαρίας Πολυδούρη, που παρόλο που μιλά μόνο για έρωτα και σε μια απλοϊκή προσέγγιση θα φάνταζε βαρετό, προσεγγίζει όμως τόσες πολλές αποχρώσεις αυτού του συναισθήματος, που κάνει κάθε ποίημα να φαίνεται διαφορετικό. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ζωγραφική της Νάσιας Κουμπέτσου. Υπάρχει τέτοια πραγμάτευση και αλλοίωση του μορφοπλαστικού DNA των μοτίβων της, που κάνει το κάθε έργο να φαντάζει μοναδικό.

Η παιχνιδιάρικη διάθεση δείχνει να αναλαμβάνει έναν πολυεπίπεδο ρόλο, καθώς ο συνδυασμός διαφορετικών σε μέγεθος μοτίβων σκιαγραφεί μια νέα ζωγραφική πραγματικότητα, που θα μπορούσε να έχει ακόμη και κοινωνικές προεκτάσεις. Ο θεατής έρχεται αντιμέτωπος με διαφορετικά επίπεδα, σαν να είναι στόχος της καλλιτέχνιδος να καταγγείλει την έκπτωση της εποχής και να ταράξει τη σιγουριά και τη βεβαιότητα μέσα από την παράθεση διαφορετικών κόσμων: η μεγάλη γαλάζια έκταση, οι μεσαίες πορτοκαλί ακρογιαλιές, οι μικροί λαβυρινθώδεις προορισμοί.  Σαν ένα χάρτης της Εποχής, με το γράμμα «Ε» να κυριαρχεί ως καμπυλόμορφο μοτίβο, υπονομεύοντας όμως τη συμβατική και συνηθισμένη οπτική του χάρτη.  Παρά το παιχνίδισμα των μοτίβων, συμβάλλει στην κατάργηση της αθωότητας του έργου και προσπαθεί να αφυπνίσει και να προκαλέσει προβληματισμό. Μια ζωγραφική που λειτουργεί σαν εφαλτήριο για την απαλλαγή και την απελευθέρωση από την συμβατικότητα σε ένα τοπίο που επιτείνει την αίσθηση της ερημιάς, ενώ παράλληλα παραπέμπει στην αποξένωση, τη μοναχικότητα, αλλά και την παντελή έλλειψη της ανθρώπινης παρουσίας. 

Εύκολα θα μπορούσε κανείς να αποδώσει στη συγκεκριμένη σύνθεση ένταση και δραματικό χαρακτήρα, που φαίνεται, όπως αναφέραμε παραπάνω, να αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα: μακρο-, μεσο- και μικρο-.  Σε ένα μακροεπίπεδο αναπτύσσεται η γενικότερη κοινωνία, σε μπλε αποχρώσεις, που κυριαρχούν ως φόντο στη σύνθεση. Στη συνέχεια έρχεται το μεσοεπίπεδο, με τα πορτοκαλί μοτίβα, που προβάλλουν άλλοτε αυτόνομα, σαν αποκομμένα νησιά και άλλοτε σαν χερσόνησοι, που φαίνεται να συνεχίζουν έξω από τα όρια της ζωγραφικής της επιφάνειας. Τέλος, εμφανίζεται το μικροεπίπεδο, πιθανότατα της ανθρώπινης ύπαρξης.  Όλοι εμείς, ως γεωμετρικά μικρομοτίβα, προσπαθούμε να ενταχθούμε σε ενότητες, να σχηματίσουμε ομάδες, να ξεχωρίσουμε, αλλά δεν τα καταφέρνουμε. Χάνουμε την αξία της αυτόνομης ύπαρξης, υποτασσόμαστε σε μια κοινή τύχη και καταλήγουμε με την αναγωγή μας σε πεδία αιχμηρά, σφηνοειδή, που σαν συγκλίνοντες άξονες λογχίζουν τη ζωγραφική επιφάνεια με έναν γρήγορο ρυθμό.   

Όποια και αν είναι η εικαστική αλήθεια της καλλιτέχνιδος, η ουσία παραμένει ίδια. Χρώματα σε ποικίλες φόρμες, χρωματιστά σχήματα, θερμά, ψυχρά, διαστελλόμενα και συστελλόμενα, γραμμές λεπτές και παχιές, σαν κλωστές οδηγούν το μάτι μας ρυθμικά σε διάφορες κατευθύνσεις και τελικά στο άπειρο. Κυρίαρχη είναι έτσι η αίσθηση της κίνησης, που υποβάλλεται από τα ίδια τα στοιχεία της σύνθεσης. Στατικά, αλλά και κινούμενα μορφώματα διαμορφώνουν έναν δυναμικό χώρο, που λειτουργεί όχι μόνο στη διάσταση του χώρου, αλλά και του χρόνου. Ο θεατής καλείται να αντιμετωπίσει το σύνολο, χωρίς όμως να του εξασφαλίζεται σταθερό σημείο θέασης.