Αναστασία Παντελή (9ο Εξ.): Εισήγηση Πτυχιακής (Δίνη)

Έρευνα/ Ανάλυση/ Εφαρμογή

Η ιδέα της εγκατάστασης σε δημόσιο χώρο ξεκίνησε με αφορμή την ανάγκη μου να επικοινωνήσω με το κοινό όσο πιο άμεσα γίνεται. Ένα έργο σε δημόσιο χώρο έχει την δυνατότητα και το προνόμιο να επικοινωνήσει με ένα μεγάλο αριθμό-ποσοστό ανθρώπων. «Εισβάλλει» μέσα στην καθημερινότητα των ανθρώπων και «αναγκάζει» τον θεατή, όποιος και αν είναι αυτός, να σκεφτεί, να νιώσει, να εκφραστεί. «Εισβάλλει», όμως, και στον ίδιο το χώρο και του δίνει αυτόματα μια διαφορετική διάσταση. Δημιουργεί έναν καινούργιο χώρο και παίζει με τις έννοιες του κενού και του γεμάτου. 

Μια εγκατάσταση ή ένα γλυπτό ενεργοποιεί περισσότερες ανθρώπινες αισθήσεις απ’ ότι ένα ζωγραφικό έργο για παράδειγμα. Ένα τρισδιάστατο έργο μπορείς να το ακουμπήσεις, να το κουνήσεις, πιθανώς, να αισθανθείς την υλικότητα του, να το ακούσεις, ίσως, να κινηθείς δίπλα σε αυτό ή ακόμα να περπατήσεις πάνω του ή να περάσεις από μέσα του. Με ένα τρισδιάστατο έργο μπορείς να συνομιλήσεις με όλο σου το σώμα.

Θεωρία, Σκέψεις και Πειραματισμοί

Επηρεασμένη, λοιπόν, από όλα τα παραπάνω θέλησα να δημιουργήσω μια εγκατάσταση με βασικό θέμα τα ψάρια. Με τα ψάρια ως μορφές.

Με ενδιαφέρει πολύ η φόρμα, το σχήμα και η γραμμή. Να αποδοθεί το «ψάρι» στην πιο απλουστευμένη του μορφή, όσο πιο αφαιρετικά γίνεται. Ταυτόχρονα, με ενδιαφέρουν και οι κάθετοι και οι οριζόντιοι άξονες. 

 

Τα ψάρια ζουν μέσα στο νερό, δηλαδή στον οριζόντιο άξονα (π.χ. θάλασσα). Έτσι, λοιπόν, και στην εγκατάσταση θα βρίσκονται σε οριζόντια θέση, στη θέση που έχει συνηθίσει ο άνθρωπος να τα συναντά. 

 

Επέλεξα, όμως, να τα τοποθετήσω επάνω σε κάθετους άξονες, κάτι το οποίο δεν έχει συνηθίσει να βλέπει ο άνθρωπος. Είναι ανοίκειο να βλέπει ψάρια «πάνω» σε κάθετο άξονα και τοποθετημένα ψηλά, εκτός νερού, οπότε αυτόματα αυτή η εικόνα θα ξενίζει τον θεατή και θα δημιουργεί μια αντίφαση. 

Παρόλα αυτά, η εγκατάσταση θα τοποθετηθεί κοντά στο στοιχείο του νερού, έτσι, ώστε να μπορεί να υπάρξει συνομιλία, αλλά και ταυτόχρονα να δημιουργείται και μια ισορροπία, επειδή θα υπάρχουν, όπως προανέφερα, αυτές οι αντιφάσεις. Οι κάθετοι άξονες και το νερό θα εξουδετερώνουν το ένα το άλλο, με αποτέλεσμα ο θεατής πιθανώς να μην αντιλαμβάνεται πως αυτοί οι κάθετοι άξονες είναι κάτι «ξένο» σε σχέση με τα ψάρια.

Εικαστικό Έργο (Μορφοπλαστικά Στοιχεία)

Κατά συνέπεια, αποφάσισα να κάνω μια εγκατάσταση/ κατασκευή μεγάλων διαστάσεων, η οποία θα συνδυάζει την κίνηση και τον ήχο. Θέλω το τελικό αποτέλεσμα να ενεργοποιεί όσες περισσότερες από τις ανθρώπινες αισθήσεις γίνεται (όραση, αφή, ακοή). Με ενδιαφέρει η κίνηση που θα υπάρχει στην εγκατάσταση να προκαλείται από τον θεατή, να υπάρχει δηλαδή μια διαδραστικότητα. Ο άνθρωπος-θεατής να επιδρά πάνω στην εγκατάσταση, αλλά και η εγκατάσταση πάνω στον άνθρωπο. 

Ο θεατής θα έχει τη δυνατότητα να εμπλακεί με το έργο. Να μπει μέσα σε αυτό, να το αγγίξει, να το κουνήσει. Η κίνηση, βέβαια, σαν έννοια, θα υπάρχει στην κατασκευή και χωρίς την ανάγκη να επιδράσει πάνω σ αυτή ο θεατής. Η εγκατάσταση θα γίνει με τέτοιο τρόπο, που θα υποδηλώνει την κίνηση ακόμα και όταν η ίδια η εγκατάσταση θα είναι ακίνητη. Ακόμα, όμως, και όταν δεν θα υπάρχει κίνηση από τον ανθρώπινο παράγοντα, θα υπάρχει από άλλους εξωγενείς παράγοντες, όπως για παράδειγμα από τον αέρα.

Θέλω να αποδώσω, όσο πιο πιστά γίνεται, την κίνηση των ψαριών μέσα στο νερό και πιο συγκεκριμένα την κίνηση και τα μοτίβα που δημιουργούν τα κοπάδια ψαριών (ελικοειδή σχήματα, στροβιλισμούς, κ.τ.λ.). Έτσι ώστε το τελικό αποτέλεσμα να δίνει την αίσθηση μιας «δίνης» από ψάρια.

Το υλικά που θα χρησιμοποιήσω θα είναι κυρίως μπετονόβεργες και πιθανώς λαμαρίνες, επειδή με ενδιαφέρει πολύ ο ήχος που μπορεί να παραχθεί από αυτά τα υλικά. Η κατασκευή θα είναι μεγάλων διαστάσεων, έτσι ώστε ο θεατής να νιώθει ότι βρίσκεται πραγματικά μέσα σ ‘αυτή τη «δίνη» από ψάρια. Να του δημιουργείται η αίσθηση του στροβιλισμού και την περιστροφικής κίνησης των ψαριών.

Βιβλιογραφία

• Αυγητίδου Α., Βαμβακίδου Ι. (2013). PERFORMANCE NOW V.1: ΕΠΙΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ IN SITU. Εκδόσεις ΙΩΝ.

• Πετρίδης Ι. (1996). ART BOOK ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ. Εκδόσεις ΓΝΩΣΗ.

• Ρίκου Ε. (2013). ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ. Εκδόσεις ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ & ΕΛΠΙΔΑ ΡΙΚΟΥ

• Ninio J. (2000). Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΩΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΩΝ. Εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ

• Arnason H. H. (2006). ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ. Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ.