Τετάρτη 27 Ιουλίου 2016

Δημοτική Πινακοθήκη Χάρμαινας "Σπύρος Παπαλουκάς" της Κατερίνας Καρούλια










Για τις  ανάγκες αγιογράφησης του Μητροπολιτικού Ναού της Άμφισσας που κτίστηκε το 1868 και κατόπιν πανελληνίου καλλιτεχνικού διαγωνισμού, η κριτική επιτροπή αποτελούμενη από τον Δ. Πικιώνη, Αρ. Ζάχο, Α. Ορλάνδο και Κ. Παρθένη αναθέτει ομόφωνα το έργο της αγιογράφησης στον νεαρό τότε και ανήσυχο ζωγράφο Σπύρο Παπαλουκά (1892-1957).

Ο Σπύρος Παπαλουκάς αγιογράφησε τη μητρόπολη της Άμφισσας με τη μέθοδο «Ανθιβόλων». Δηλαδή σχεδίαζε και την παραμικρή λεπτομέρεια σε χαρτί υπό κλίμακα 1:1, με σχεδιαστικό υλικό επιλογής του το κάρβουνο. Δημιουργούσε πυκνές τρυπούλες κατά μήκος του περιγράμματος του σχεδίου. Τοποθετούσε το τρυπημένο χαρτί «Ανθίβολο» στον τοίχο της εκκλησίας  και με τη βοήθεια καρβουνόσκονης που ταμπονάριζε, αποτύπωνε μέσα από τις τρυπούλες την παράσταση που είχε ζωγραφίσει στο χαρτί, στον τοίχο της εκκλησίας. Τέλος σταθεροποιούσε το σχέδιο με υλικό επιλογής του και αγιογραφούσε.

Αυτά τα «Ανθίβολα» ο Παπαλουκάς δεν τα κατέστρεψε και η κόρη του Μίνα Παπαλουκά, δώρισε επίσημα τη συλλογή στον  Δήμο Άμφισσας, το Δεκέμβριο του 2001. Ο Δήμος την  κατέγραψε και   την αρχειοθέτησε. Πρόκειται για έναν μοναδικό εικαστικό θησαυρό ανυπολόγιστης αξίας, αποτελούμενο από 349 «Ανφθίβολα». Σήμερα μέρος αυτών καθώς και η χρωστική παλέτα του καλλιτέχνη εκτίθενται στην Πινακοθήκη "Σπύρου Παπαλουκά" στο παλαιό χωριό  των βυρσοδεψών στη Χάρμαινα της ‘Άμφισσας.

Ο  Παπαλουκάς αφομοιώνοντας όλες τις καταστάσεις των σύγχρονων καλλιτεχνικών τάσεων των αρχών του 20ου αιώνα όπως φοβισμό, το κίνημα των Ναμπί, και μεταϊμπρεσσιονισμό, κατορθώνει στην αγιογράφηση της Μητρόπολης της Άμφισσας, τη διατύπωση μιάς ελεύθερης ανάγνωσης της Βυζαντινής Αγιογραφίας, διατηρώντας εν τούτοις στο ακέραιο τη βαθιά πενευματικότητα του Ιερού Στοιχείου. Η ιδιαιτερότητα και η σημασία του έργου της αγιογράφησης του Ναού από τον Σπύρο Παπαλουκά έγκειται στην πρωτότυπη  και τολμηρή γραφή του και στην ελεύθερη πλαστική του ανεξαρτησία που οδήγησαν στην ανανέωση της Βυζαντινής Τέχνης. Προσδοκούμε να αναδειχθούν άξιοι συνεχιστές.



























Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου