A.C.A.B : All Colors Are Beautiful / Πτυχιακή εργασία του Γιώργου Πανταζή (Βίντεο + Φωτογραφίες)

Το παρόν κείμενο Τεκμηρίωσης του A.C.A.B. “Όλα τα χρώματα είναι όμορφα” είναι μια Ολοποιητική προσέγγιση στην ζωγραφική εγκατάσταση.

***

Όλα τα χρώματα είναι όμορφα! Μια ζωγραφική εγκατάσταση σε ένα ερείπιο του 1950 λίγο έξω από τα όρια του σχεδίου πόλης της Φλώρινας. Η δημιουργική διαδικασία μεταδίδει και διορθώνει αυτό που πάει να πέσει σε κάτι που πετάει και επιπλέει. Ο χρόνος ως κατασκευή αρχιτεκτονικής δημιουργεί αρχή ,μέση και τέλος σε ένα φυσικό γεγονός εντροπίας . Η βαρύτητα ως πρωταγωνιστής και πρότυπο σύνθεσης του θεατού και του αθέατου εγκαθιδρύει ένα δυνητικό βιότοπο όπου φύση και τέχνη συζούν και περπατούν παράλληλα σε ένα τοπίο όπου τα παλιά σφαγεία και ο ποταμός της πόλης  συνομιλούν μέσω της απενεργοποίησης τους από την χρεία της κοινωνίας .

Σε ένα μονοπάτι δίπλα από τον ποταμό Σακούλεβα ξεπροβάλει ένα μικρό δασάκι από Λεύκες, το οποίο έχει καλύψει σαν θόλος τα τελευταία απομεινάρια ενός παλιού σπιτιού, αφημένο στο διάβα του χρόνου μοναχικό και ήρεμο να καταστραφεί. Φτάνοντας στα δεξιά σου αντικρίζεις μια τεράστια ομάδα από τσουκνίδες σε ένα μικρό λοφάκι που έχει δημιουργηθεί από τα γκρεμισμένα μπάζα του σπιτιού. Πίσω από το λοφάκι με τις τσουκνίδες στέκεται αγέρωχος και στιβαρός ένας εσωτερικός τοίχος με ένα παράθυρο στο κέντρο του, που  περιβάλλεται από περικοκλάδες . Λίγο πιο αριστερά, σε αντιπαραβολή με τα παλιά σφαγεία της πόλης όπου είναι 50 μέτρα πιο κάτω απο το σημείο του ερειπίου, υπάρχει το χοιροστάσιο του σπιτιού ,το οποίο επισης εχει ένα κεντρικό παράθυρο μετωπικά . Ο θεατής σαν ηθοποιός έχει την δυνατότητα να μπεί μέσα στο σκηνικό όπου η φύση και η τέχνη δραματοποιούν μια υπέροχη αποξένωση ενός πάλαι ποτέ γεμάτου ζωή σπιτιού. Μόλις ο θεατής φτάσει κοντά και αρχίσει να παρατηρεί, μέσω ενός μονοπατιού την ζωγραφική που έχει μεταδοθεί στον μοναδικό τοίχο του σπιτιού, αυτόματα γίνεται αντικείμενο θέασης . Κάποιος ή κάτι τον κοιτάει . Ένα βλέμα μυστικό και κρυμμένο ενός απόμακρου και αυστηρού παντεπόπτη ο οποίος κρίνει και υπογράφει την σκηνοθεσία που υποβάλλεται ο θεατής. Σε αυτό το σημείο ας θυμηθούμε ένα απόσπασμα από το κεφάλαιο η εκτίμηση της Τέχνης του Κακούζο Οκάκουρα

«Η επικοινωνία της σκέψης , απαραίτητη για την εκτίμηση της τέχνης, πρέπει να βασίζεται στις αμοιβαίες παραχωρήσεις. Ο θεατής πρέπει να καλλιεργήσει την κατάλληλη στάση ώστε να λάβει το μήνυμα, και ο καλλιτέχνης πρέπει να ξέρει να το μεταδώσει.»

Έτσι βλέπουμε πως οι αμοιβαίες παραχωρήσεις είναι αυτές που κάνουν το έργο τέχνης, <Τέχνη>. Αν δεν υπήρχε το στοιχείο του βλέμματος του έργου τέχνης προς τον θεατή τότε δεν θα υπήρχε η ανάγκη να ενεργοποιήσουμε ξανά το ερείπιο ως τέχνη. Άρα για να πάρεις την άδεια να του μεταδώσεις μια αλλαγή τότε πρέπει αυτή η αλλαγή να μπορεί να σε κοιτάει κατάματα. Να γίνει ο θεατής το θέμα που βλέπετε και βλέπει παράλληλα.

Το “Όλα τα χρώματα είναι όμορφα” είναι ένας διάλογος ανάμεσα στον άνθρωπο και την φύση, όπου η γλώσσα επικοινωνίας είναι η τέχνη.

«Ήταν φορές που αισθανόμουν πως εις τα θεμέλια που εισχωρούσαν βαθιά στη γη, εις τους ογκώδεις τοίχους και τις καμάρες των, ήταν η ψυχή μου που εντοιχιζόταν εις το ανώνυμο πλήθος των…». Δημήτρης Πικιώνης

Με βάση το Χρώμα και με αφορμή ένα ετοιμόρροπο ερείπιο ξεκινά μια μουσική, χρωματική και ζωγραφική σύνθεση η οποία δεν θέλει να επέμβει στην φύση, αλλά να συνυπάρξει με αυτήν ως συνοδοιπόρος. Η φθοροποιός κίνηση του χρόνου που αφήνει ανεξίτηλα ίχνη πάνω στην ύλη ( ερείπια )  ως αφήγηση μετουσιώνεται σε έσχατη αντίσταση στην ασύμμετρη τραγικότητα του φθαρτού.

Ποια είναι η διαφορά του ωραίου και του υπέροχου ; Φυσικά το υπέροχο κρύβει μια αίσθηση τραγικότητας και αυτό είναι που εξασφαλίζει το Δράμα σε ένα σκηνικό γεμάτο Λεύκες . Το ερείπιο γίνεται άνθρωπος , όπου κάποια στιγμή η φθορά του χρόνου θα φέρει το τέλος του. Το τέλος σημαίνει και σκοπός σύμφωνα με τον φιλόσοφο Δημήτρη Λιαντίνη . Έτσι όχι μόνο το ερείπιο αλλά και η ζωγραφική που ντύνεται το ερείπιο ως φόρεμα ουράνιο προμηνύει την μετάβαση σε ένα επέκεινα όπου τα όρια ενώνουν και δεν χωρίζουν με αποστάσεις.

Η τέχνη είναι απαραίτητη σε μια φυσική αποσύνθεση ; Σύμφωνα με τον Κομφούκιο όταν κάτι φυσικό ο άνθρωπος το μετατρέπει σε τέχνη τότε αυτό γίνεται τελετή .

«Υπό την ηγεμονία του Ουρανού, οι αναρίθμητες θεότητες ιεροποιούσαν κάθε γωνία της κινεζικής γης» ανάλεκτα .

Η ζωγραφική διαδικασία εμψυχώνει το πάλαι ποτέ παλιό σπίτι του 1950 των πεζοπόρων της περιοχής . Ως πεζοπόρος απλά κοιτάς και με το βλέμμα σου φαντάζεσαι και θαυμάζεις το ωραίο της φύσης. Ως εικαστικός διορθώνεις αυτό που πάει να χαθεί όταν οι άλλοι ακόμα το θαυμάζουν.

Όλα μεταλλάσσονται . Δεν υπάρχει προσχέδιο και δεν υπάρχει πλάνο για το τι θα ακολουθηθεί στην συνθετική διαδικασία  . Επί τόπου Σκαρίφημα στο σκαρίφημα αναδύοντας τις ανάγκες που έχει ο τόπος του έργου . Ο ρυθμός, η γραμμή και το χρώμα αναδύονται σταδιακά από έναν αρμονικό και συνεχή επιθετικό διάλογο με το τοπίο, το περιβάλλον και την αίσθηση που γεννά το χώμα που πατάει ο καλλιτέχνης .Έχοντας επίγνωση της άγνοιας του δεν δημιουργεί κανόνες αλλά τους ακούει . Η βιομίμηση είναι εργαλείο ,διότι η φύση και η παρατήρησή της παρέχει τα πάντα ,ίσως και περισσότερα. Το βλέπουμε άλλωστε παντού πλέον σε όλους τους κλάδους της τέχνης, της αρχιτεκτονικής , της τεχνολογίας και της επιστήμης ( Καλατράβας , αεροδυναμική σύμφωνα με το σχήμα των πουλιών, κλπ.).

“οἵη περ φύλλων γενεὴ τοίη δὲ καὶ ἀνδρῶν.

Φύλλα τὰ μέν τ᾽ ἄνεμος χαμάδις χέει, ἄλλα δέ θ᾽ ὕλη

τηλεθόωσα φύει, ἔαρος δ᾽ ἐπιγίγνεται ὥρη·

ὣς ἀνδρῶν γενεὴ ἣ μὲν φύει ἣ δ᾽ ἀπολήγει.

Και των θνητών η γενεά των φύλλων ομοιάζει

των φύλλων άλλα ο άνεμος χαμαί σκορπά και άλλα

φυτρώνουν, ως η άνοιξη τα δένδρ’ αναχλωραίνει.

Και των θνητών μια γενεά φυτρώνει κι άλλη παύει”

Ίλιας Ραψωδία Ζ 145

Από αρχαιοτάτων χρόνων βλέπουμε πως ο ίδιος ο όμηρος ξεκαθαρίζει αυτήν την πρωτοκαθεδρία της φύσης στον τρόπο σύνθεσης και οργάνωσης με μια τρομερή συνειδητοποίηση σχετικά με τον θάνατο . Ότι και ο άνθρωπος μοιάζει με τα φύλλα κι όπως τα φύλα ακμάζουν κάποια στιγμή μαραίνονται, πέφτουν και άλλα φύλλα θα έρθουν στο δέντρο για να ζήσουν. Είναι δηλαδή μια τρομερή ομολογία που ανακουφίζει σύμφωνα και με τον Δημήτρη Λιαντίνη στην ομιλία του "η φιλοσοφική θεώρηση του θανάτου " .

Στην ερώτηση του Γιώργου Διαλεγμένου στον Γιάννη Τσαρούχη "Αν είναι ωραία η Ελλάδα " ο Γιάννης Τσαρούχης Του απαντά  "ως σκηνικό , ναι " . Έτσι παραλαμβάνεται το σκηνικό και παραδίδεται μια πράξη . Η πράξη αυτή στέκεται ως δημιουργός αιτία στην θεραπεία της ψυχής του ερειπίου .

«'Οπως η αράχνη στέκεται στο κέντρο του ιστού της και αισθάνεται αμέσως αν μία μύγα σπάσει κάποιο νήμα, και τρέχει αμέσως εκεί σαν να πονά από το κόψιμο του νήματος.

Έτσι και η ψυχή του ανθρώπου, όταν πάθει βλάβη κάποιο μέρος του σώματος, σπεύδει προς τα κει, σαν να μην ανέχεται την βλάβη του σώματος, με το οποίο είναι δεμένη γερά και με ορισμένη αναλογία»

Ηράκλειτος, Άπαντα, Εκδόσεις Ζήτρος

Ο Ηράκλειτος αναφέρεται στην μέθοδο της θεραπείας με μια μαγική συνθήκη που ασφαλέστεροι οδηγούμαστε σε ένα άλλο απόσπασμα.

<< ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται·.>> Κατα Ιωάννην 11, 1-19

Αυτό είναι η Τέχνη. Αυτό είναι η ζωγραφική, η μουσική, η γλυπτική, ο κόσμος = κόσμημα.

Μέσα σε αυτά τα δυο αποσπάσματα περιέχονται οι έννοιες του σχεδίου, του χρώματος, της πινελιάς, της γραμμής, του όγκου, της αφής, της γλυπτικής, του σημείου, της ποσότητας, της ποιότητας, του κάτω, του πάνω , του ελαφρύ του βαρύ και του πάντα ρέει.

Όποιος νιώσει και καταλάβει πως είναι κέντρο (σημείο) ανάστασης και ζωής ενός τεράστιου ιστού, τότε  κάνει Τέχνη και αυτομάτως καταργείται. Διότι όταν είσαι η αράχνη (δημιουργός του ιστού) είσαι η ζωή. Καταλαβαίνεις την αναλογία γιατί είσαι η αναλογία. Δεν βλέπεις το μέτρο γιατί είσαι το μέτρο / η ζυγαριά. Οδηγείσαι στο να θυσιαστείς όπως η τέχνη θυσιάζεται όταν όλα καταλήγουν να είναι τέχνη , επειδή θεραπεύθηκαν. Δεν υπάρχεις. Λες και η τέχνη είναι αρρώστια και θεραπεία μαζί.

Είναι δεδομένη όπως το χώμα και η ανάσα για τον άνθρωπο.

Έτσι το ερείπιο, μέσω της δημιουργικής πράξης, μπορεί πλέον να ηρεμήσει . Ο δημιουργός γίνεται θεραπευτής και όπως είχε πει σε μια συνέντευξη του ο Γιώργος Ρόρρης  "ζωγράφος είναι αυτός που μπορεί να διορθώσει την εικόνα " οδηγώντας τον θεατή σε ρόλο ηθοποιού μέσα στο σκηνικό ερείπιο τονίζοντας το Δράμα και την τραγική εξέλιξη ενός κάποτε νεοκλασικού σπιτιού .

ΧΩΡΟΣ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ

Πίσω απ' τη μάντρα, σπασμένα γυαλιά,

σπασμένες στάμνες και κονσερβοκούτια,

τα λυπημένα σκυλιά, οι άγριες γάτες,

πλήθος τσουκνίδες κι ανάμεσά τους

ένα μικρό λουλούδι κίτρινο,

σαν άστρο παραμελημένο,

έχει αναλάβει να πληρώσει

όλα τα σπασμένα.

Μαζί κι εγώ.

_Γιάννης Ρίτσος

Αθήνα, 14.ΙΙΙ.85

Το λουλούδι ως ερείπιο έχει αναλάβει θα λέγαμε να πληρώσει όλα τα σπασμένα . Και όπως θυσιάζονται τα λουλούδια , το ερείπιο ως Μικρομέρια μοναδική στο είδος της παίρνει τις ευθύνες οδηγώντας το χέρι του δημιουργού να γίνει τέχνη και να ενσωματωθεί μια και καλή στην τέχνη της φύσης .

«Η παράδοση για μικρά πράγματα συνεπτυγμένα που γίνονται με λυτά μέσα. Πολλές φορές από δεύτερη χρήση γιατί βγαίνανε μέσα από την χρεία  και μέσα από τις ανάγκες. Αυτό ήταν που δόξασε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, όχι η σπατάλη, όχι η επιδίωξη, όχι η μεγαλοπρέπεια, αλλά αυτό το ταπεινό, το ήρεμο, το σύνθετο ... Παρασκήνιο/ Πικιώνης, Έρτ.»

Περπατώντας στον δρόμο που οδηγεί στο ερείπιο καταλαβαίνεις και αντιλαμβάνεσαι  τι πάει να πει το <<Πληρώνω τα σπασμένα>> της φύσης για την υπεραξία που αγωνιούν να συσσωρεύσουν στην ιδιοκτησία τους οι άνθρωποι.Οδηγούμαστε λοιπόν στο ότι η δημιουργική διαδικασία έχει ως σκοπό να εμφυσήσει πνοή στο χώμα, να αναγεννησείτον τόπο σπάζοντας τον εντροπικό κύκλο.

Από αρχαιοτάτων χρόνων ο κύριος λόγος παραγωγής τέχνης ήταν η ίδια η ζωή. Από τον άνθρωπο των σπηλαίων μέχρι σήμερα όλοι οι καλλιτέχνες στην ουσία τους διαπραγματεύονται τις πολλαπλές όψεις του βίου, διότι ο καθένας μας βιώνει τον ίδιο κόσμο αλλά ζει διαφορετικά ( Ο βίος μετατρέπεται σε βίωμα). Τώρα το μεγάλο ερώτημα είναι το γιατί. Γιατί να ζούμε διαφορετικά  τον κόσμο ; Εδώ απαντά η τέχνη δίνοντας απαντήσεις στον κάθε έναν μας ξεχωριστά με κορυφαίο φάρμακο την επικοινωνία των έργων τέχνης ανάμεσα στην κοινωνία. Μην ξεχνάμε όμως ότι η τέχνη δεν είναι μια αφηρημένη έννοια. Ο άνθρωπος παράγει την τέχνη που τον θεραπεύει βοηθώντας τον σωματικά και ψυχικά να κατανοεί τον κόσμο. Έτσι η συγκεκριμένη δράση δεν αποσκοπεί στο αποτέλεσμα, αλλά στην διαδικασία η οποία φέρνει το αποτέλεσμα.Δεν ενδιαφέρει να τελειώσει , αλλά να βιωθει.

Να βιωθει το ταξίδι που οδηγεί στην Ιθάκη του καθενός μας . Με καθαρότητα , με απλότητα, με αυστηρότητα στην δομή, κρατώντας την ουσία των πραγμάτων. Ο καλλιτέχνης σαν υπέργηρος και κουρασμένος στο τέλος από τη ζωή. Ψελλίζει με ωριμότητα και σοβαρότητα αυτό που έχει σημασία, τον λόγο και την θεραπεία, επικοινωνώντας την με το να παρουσιάζει τις ενέργειές του.

Επομένως η ζωγραφική αποτελεί ένα συνονθύλευμα σφαιρικών και παγκόσμιων εσωτερικών στοιχείων τα οποία ως ρυθμός γεννιούνται επαναλαμβανόμενα στην διαμεσολαβημένη όραση του καλλιτέχνη. Όταν γίνεται λόγος για διαμεσολάβηση  εννοείται ένα μεσαίο επίπεδο ανάμεσα στο οπτικό και το πραγματικό. Για τον Αριστοτέλη αυτό ήταν ένας όγκος διαφάνειας ανάμεσα στα μάτια μας και στο αντικείμενο το οποίο παρατηρούμε.

«η ετεροτοπία ξεκινάει να λειτουργεί πλήρως όταν οι άνθρωποι βρίσκονται σε ένα είδος απόλυτης ρήξης με τον παραδοσιακό τους χρόνο»

Ένα θέμα χιλιοειπωμένο και αναμασημένο αποτελεί βάση για κάτι νέο. Για ένα πέρασμα ανάμεσα σε τόπους διαφορετικούς, τόπους άλλοτε γλυκούς και άλλοτε πικρούς, τόπους χωρίς χρόνο που κινούνται πάντα στο μεταίχμιο. Έναν ψυχισμό που ψάχνει να γεφυρώνει τις διαφορές μέσω της ωραιότητος της ισορροπίας και της ανισορροπίας . Η ουσία όλων των διαφορετικών τόπων είναι αυτή . Όλα είναι διαφορετικά αλλά και όμοια σε μια αδιαίρετη ολότητα. Ο καλλιτέχνης ψάχνει τρόπους να συμφιλιώνει τόπους και χώρους διαφορετικούς χωρίς να χάνουν οι ίδιοι την ταυτότητα τους σε νέες συμμαχίες. Η ζωή του ανθρώπου μέσα στην ιστορία της έχει κατακρεουργηθεί από την μοναξιά . Ώρα λοιπόν μέσα σε αυτή την εποχή να κοιτάξουμε τον διπλανό μας σαν μιά ευκαιρία ανοικοδόμησης ενός καινούριου κήπου. Όλοι είμαστε μικρά λουλούδια. Άλλοι είναι γαρύφαλλα άλλοι τριαντάφυλλα, άλλοι κυκλάμινα, άλλοι ζούμε σε γλάστρες ,άλλοι στους μπαξέδες, άλλοι είμαστε δέντρα, άλλοι είμαστε θάμνοι και τόσα χρόνια ψάχναμε να ποτίσουμε τον εαυτό μας. Καιρός να βρούμε τρόπο να ποτίσουμε τον άλλον. Για τον καλλιτέχνη όλα γίνονται μέσω των χειρονομιών της πλαστικής του γλώσσας.

«Ο ιδανικός εραστής των λουλουδιών είναι εκείνος που τα επισκέπτεται στον φυσικό τους χώρο,» μας λέει ο Οκάκουρα Κακούζο .Γι΄ αυτόν τον λόγο το «Όλα τα χρώματα είναι όμορφα» σεβάστηκε και πήγε αυτό το ίδιο να γίνει σκηνικό μέσα στην φύση . Δεν μεταφέρθηκε κάτι μέσα σε ένα στούντιο ή αίθουσα τέχνης ,αλλά η ζωγραφική μεταδόθηκε έξω εκεί που την θέλει η ιστορία .Ο άνθρωπος ως εραστής της φύσης πήγε και εναπέθεσε αυτό που μπορεί να κάνει με τα χέρια του ως ελάχιστο φόρο τιμής στον κόσμο που τον περιβάλλει .

Το ερείπιο είναι ένα εξωχρονικό Όριο . Μια απόδραση του παρελθόντος που υπάρχει και συνεχίζει να διαιωνίζεται σαν αποφατική ένδειξη ενός στοιχείου που τείνει να εκλείψει,να καταστραφεί απ’ την εναλλαγή των τόπων από την κατασπάραξη των φαινομένων μπρος στο αδυσώπητο φθοροποιό βλέμμα της κίνησης. Η κίνηση αυτή περιγράφεται πολύ όμορφα στο βυζαντινό Δοξαστικό Θεοτοκίο του πλαγίου πρώτου ήχου “Εν τη ερυθρά θαλάσση”

«Ἐν τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ τῆς ἀπειρογάμου Νύμφης εἰκὼν διεγράφη ποτέ. Ἐκεῖ Μωϋσῆς διαιρέτης τοῦ ὕδατος, ἐνθάδε Γαβριὴλ ὑπηρέτης τοῦ θαύματος΄ τότε τὸν βυθόν ἐπέζευσεν ἀβρόχως Ἰσραήλ, νῦν δὲ τὸν Χριστὸν ἐγέννησεν ἀσπόρως ἡ Παρθένος΄ ἡ θάλασσα μετὰ τὴν πάροδον τοῦ Ἰσραήλ, ἔμεινεν ἄβατος, ἡ ἄμεμπτος μετὰ τὴν κύησιν τοῦ Ἐμμανουήλ, ἔμεινεν ἄφθορος. Ὁ ὢν καὶ προών, καὶ φανεὶς ὡς ἄνθρωπος, Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.» Αναστασηματάριον

Η κίνηση και η ροή μέσα από ένα πέρασμα το οποίο αλλάζει αρχικά έναν λαό, και στη συνέχεια έναν κόσμο. Συμβολικά μας παρουσιάζει την αναγέννηση των πραγμάτων και των ανθρώπων μέσω μιας βιωματικής μετατόπισης . Η θάλασσα ,το σημείο περάσματος, μένει αλώβητο από την κίνηση και την ροή για να εγκυμονεί μια νέα κίνηση. Έτσι και η Θεοτοκός (θάλασσα) από την ενσάρκωση του Θείου Λόγου μένει άμεμπτη και άσπιλη .  Ο Άλμπερ Καμύ στον επαναστατημένο άνθρωπο αναφέρει:

«H ίδια κίνηση υπάρχει και σ’όλες τις τέχνες. Ό καλλιτέχνης αναδημιουργεί τον κόσμο για λογαριασμό του . Οι μουσικές συμφωνίες της φύσης δεν ξέρουν τη σιωπή. Ο κόσμος δεν είναι ποτέ σιωπηλός, ακόμα κι όταν σωπαίνει ξαναλέει αιώνια τις ίδιες νότες πάνω σε παλμούς που μας ξεφεύγουν. Ακόμα κι εκείνες που συλλαμβάνουμε μας δίνουν ήχους, σπάνια σε ακκόρ και ποτέ σε μελωδία. Κι όμως υπάρχει η μουσική οπού οι συμφωνίες ολοκληρώνονται , όπου η μελωδία δίνει τη μορφή της σε ήχους που από μόνοι τους δεν έχουν μορφή, όπου νότες σε μια ιδιαίτερη διάταξη βγάζουν επιτέλους από τη φυσική αταξία μια ενότητα που ικανοποιεί το πνεύμα και την καρδιά.<<Πιστεύω όλο και πιο πολύ, γράφει ο Βαν Γκογκ, ότι δεν πρέπει να κρίνουμε τον καλό Θεό από τούτο τον κόσμο. Πρόκειται για μια σπουδή του καθόλου πετυχημένη.>> Κάθε καλλιτέχνης προσπαθεί να επαναλάβει αυτή τη σπουδή και να της δώσει το ύφος που της λείπει.»

Το ύφος χαρτογραφείται από κάποια καθορισμένα Όρια που το καθιστούν συνεκτικό. Υφαίνει το περατό(;) και το προσπελάσιμο μέχρι την γειτνίαση του με άλλα επίπεδα . Τα όρια είναι οι αιχμές ανάμεσα στα μεταβατικά στάδια.

«Εν αρχή ήν ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος. Ούτος ην εν αρχή προς τον Θεόν . πάντα δι’ αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ έν ο γέγονεν . εν αυτό ζωή ήν, και η ζωή ήν το φώς των ανθρώπων . και το φως εν τη σκοτία φαίνει, και η σκοτία αυτό ου κατέλαβεν.»( Ιωάννην 1, 1-5)

Στην αρχή του Ευαγγελίου του Ιωάννη γίνεται σαφές από τον ευαγγελιστή πως ο Θεός Λόγος ,αρχικά ΗΤΑΝ. Δεν έγινε . Ήταν. Υπήρχε εξ αρχής και ξεκαθαρίζει πως κανένα κτίσμα δεν έγινε χωρίς αυτόν. Δηλαδή ο Θεός λόγος ήταν και είναι το Όριο/το Σημείον όπως χαρακτηρίζεται από τον Ευαγγελιστή Λουκά «’Ιδού οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν κοὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῶ ’Ισραήλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον, ….ὅπως ἄν ἀποκαλυφθῶσιν έκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί»(Λουκ. 2, 34-35), που αυτό το Όριο καθορίζει και θέτει σε ύπαρξη την Ελευθερία, την συνείδησή μας, τις πράξεις μας, την δομή και τον χαρακτήρα μας μέσα στην κοινωνία και στον κόσμο. Έτσι η έννοια του Θεού Λόγου σύμφωνα με την Ορθόδοξη Ανατολική Θεολογία μας αποκαλύπτει την πραγματική ουσία του Ορίου. Το Όριο δηλαδή ορίζεται ως η τομή και ο δείκτης έναρξης και τέλους του χαρακτήρα μας και των χαρακτηριστικών μας ως όντα μέσα σε ένα περιβάλλον. Αν ρωτήσεις έναν πνευματικό ΄΄τι να κάνω για να καταλάβω τι είναι αστοχία και τι όχι;'', τότε αυτός σε παρακινεί να διαβάσεις την Καινή Διαθήκη, διότι αυτή είναι ο καθρέφτης που όταν κοιτάξουμε σε αυτόν θα αντικρίσουμε την εικόνα μας. Είναι δηλαδή ο δείκτης της ύπαρξής μας, είναι το όριο της δομής μας. Είναι το Ευαγγέλιο, ο Λόγος που στην Ορθόδοξη Θεολογία ενανθρωπίστηκε ,ή αλλιώς αποκαλύφθηκε, στον άνθρωπο .Για αυτό η Ορθόδοξη πίστη είναι αποκαλυπτική πίστη γιατί δεν βρέθηκε ο θεός ή δεν παρατηρήθηκε ,αλλά μας αποκαλύφθηκε ο ίδιος. Άρα σύμφωνα με αυτήν την λογική το Όριο δεν το βρίσκεις, αλλά σε βρίσκει, σου αποκαλύπτεται. Και όπως είπαμε παραπάνω ο Λόγος είναι και αρχή και τέλος της ύπαρξής μας και των χαρακτηριστικών μας. Έτσι είναι και το Όριο . Και τέλος και αρχή που διαμορφώνει τον χαρακτήρα μας.

Επίσης στο βιβλίο της Γενέσεως γίνεται αναφορά με το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα Ορίου, το οποίο το βλέπουμε στα πρώτα λόγια του Θεού μέσα στον παράδεισο σε ελεύθερη μετάφραση. «Ἔχετε τὴ δυνατότητα νὰ τραφεῖτε ἀπὸ ὅλα τὰ δένδρα τοῦ κήπου». Γιὰ νὰ συμπληρώσει τὴν ἴδια στιγμὴ  «Ἀπὸ ἕνα, συγκεκριμένο, ὅμως δένδρο σᾶς καλῶ νὰ μὴν τραφεῖτε.» Ευθύς εξ ’αρχής ο Θεός θέτει ενώπιον της ανθρώπινης συμπεριφοράς ένα Όριο. Εκ πρώτης όψεως θα μπορούσε κανείς να πει πως το όριο αυτό περιορίζει την ανθρώπινη ελευθερία, αλλά ας αναλογιστούμε τι θα γινόταν αν όλες οι πράξεις μας και οι συμπεριφορές μας είχαν το ίδιο αντίκρισμα. Αν δηλαδή το Α και το –Α ήταν το ίδιο τότε δεν θα μπορούσαν τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά να περικλείουν κανένα νόημα!Η ίδια η ελευθερία ως υπόσταση και έννοια δεν θα υπήρχε ούτε καν σαν λέξη. Γιατί αν υπάρχεις απλά για να υπάρχεις τότε δεν υπάρχει σκοπός στην ύπαρξη και στην ζωή, πόσο μάλλον στην ελευθερία, αν όλες οι επιλογές είχαν την ιδία βαρύτητα. Και όχι μόνο οι επιλογές. Σκεφτείτε όλοι οι άνθρωποι να ήταν ίδιοι χωρίς διαφορές και χωρίς καμία αλλαγή στην συμπεριφορά και τα χαρακτηριστικά τους. Δεν θα μπορούσε να υφίσταται κοινωνία συνόλου προσώπων. Διότι το πρόσωπο συμπληρώνει τις ελλείψεις του άλλου προσώπου. Έτσι το Όριο , δηλαδή το μήλο ,είναι αυτό που ευθύνεται για την ύπαρξη, τη ζωή και την ελευθερία του ανθρώπου. Το μήλο που στην ορθοδοξία μπορούμε να το παρομοιάσουμε με τον Χριστό/ Λόγο ακυρώνεται και αποφεύγεται από τον άνθρωπο και διαλέγει μία ζωή επιβίωσης και όχι συμμετοχής στην δημιουργία, επιστρέφει, ενανθρωπίζεται, περνάει το όριο του θανάτου γενόμενος ο Ίδιος ο Λόγος της ζωής Όριο, Τομή και δείκτης στην ύπαρξη του ανθρώπου βγάζοντας τον από την μη επιλογή της ελευθερίας.

Ο Γιάννης Τσαρούχης χρησιμοποιεί το Όριο ως φως που το μετατρέπει σε ύλη και το χειρίζεται με γλυπτικό τρόπο οριοθετώντας το μετατρέποντας το μορφικά σε ένα ευκρινές επίπεδο ύπαρξης. Επηρεασμένος από την εκκλησιαστική ζωγραφική και την φιλοσοφία του αναδυόμενου φωτός ο Γιάννης Τσαρούχης προχωράει ένα επίπεδο παραπέρα και χειρίζεται το φως όχι με χρωματικούς ή τονικούς κανόνες αλλά βάζοντας στην μορφή που δημιουργεί το όριο του πραγματικού. Το καθιστά πραγματικό και το μόνο που χειρίζεται είναι το φως μη χρωματικά, αλλά δίνοντας του την πραγματική υπόσταση του πάντα εμπνευσμένος από το χωρίο των παροιμιών «Χους εί και εις χουν απελεύσει.» Έτσι ο Γιάννης Τσαρούχης δίνει ζωή στα δημιουργήματα του μέσα από αυτό το Όριο. Δηλαδή αφού είναι Χώμα πρέπει να ζωγραφίζουμε τους ανθρώπους ως χώμα χωρίς περαιτέρω χρωματικές, υλικές και φυσικές προσθήκες.Έχωντας γνώση της έννοιας της «στάσης» στον χώρο και στον τόπο, είτε αυτός είναι πραγματικός, είτε είναι ζωγραφικός, για τον Γιάννη Τσαρούχη αυτά τα δύο είναι το ίδιο και το αυτό. Το όριο ύπαρξης είναι το ίδιο. Αυτό που δίνει σκοπό και νόημα στην ζωγραφική του είναι τα Όρια και τα χαρακτηριστικά που δίνει ο ίδιος ως αρχή και τέλος στον τρόπο ζωγραφικής του.

Στην συνέχεια στην ζωγραφική του Γιάννη Μόραλη βλέπουμε επίσης πως και ο ίδιος θεσπίζει Όρια στην ζωγραφική του και μάλιστα όχι μόνο εννοιολογικά αλλά τα κάνει και πάρα πολύ εμφανή αντικειμενικά στον τρόπο που αποδίδει τις μορφές του και τα αντικείμενά του. Μόνο που ο Μόραλης δεν μένει μόνο στο φως και στην πιστή απόδοση του «Χους εί και εις χουν απελεύσει.» αλλά προχωράει πάρα πολλά βήματα παραπέρα και το Όριο γίνεται ο Πρωταγωνιστής. Κυρίαρχο δηλαδή εννοιολογικό, ζωτικό, μορφικό, χρωματικό, γραμμικό και ζωγραφικό στοιχείο νοήματος και υπάρξεως του κόσμου και της αντίληψης του Μόραλη. Ξεφεύγει από το φως και θεσπίζει χρωματικά Όρια για να μπορέσει να δημιουργήσει χρωματικές σχέσεις. Περνάει από την ομαλότητα σταδιακά στην αυστηρή γεωμετρία πλησιάζοντας στο αρχέτυπο των ζωγραφικών στοιχείων θέλοντας να ορίσει την ελευθερία ζωής των έργων του.

Έτσι παρατηρούμε πως και οι δύο ζωγράφοι, όντας δημιουργοί, επαναλαμβάνουν ότι έκανε ο Δημιουργός Θεός στην γένεση του ανθρώπου. Θέτει δηλαδή Όριο το οποίο αυτό καθιστά την προσωπική δομή και τα προσωπικά χαρακτηριστικά της εκάστοτε ζωγραφικής αντίληψης. Δηλαδή τα όρια που θέτει ο καλλιτέχνης είναι και τα χαρακτηριστικά της ουσίας του γιατί αυτά δίνουν την αυθεντικότητα και το νόημα στα δημιουργήματά του. Αυτό βέβαια είναι ένα σταθερό μοτίβο που συμβαίνει σε όλους τους καλλιτέχνες όπως ο Παναγιώτης Τέτσης, ο Γιάννης Κουνέλλης, ο Takis και άλλοι καταξιωμένοι εικαστικοί που η δουλειά τους έχει ένα οικουμενικό νόημα και είναι κοινά αποδεκτό. Αυτό γίνεται γιατί ο τρόπος που δημιουργούν είναι και τα όρια της τέχνης τους.

«Σε ένα μουσικό έργο όλοι οι φθόγγοι που το συνθέτουν δεν είναι της ίδιας διάρκειας. Ανάλογα με την εξέλιξη της μελωδίας άλλοι φθόγγοι διαρκούν λίγο, άλλοι πολλοί , άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο κτλ. Ο προσδιορισμός της διάρκειας των φθόγγων ονομάζεται χρόνος.»(Ευθυμιάδης,2006).

Αν θέλαμε να παρομοιάσουμε το Μουσικό αποτέλεσμα της Βυζαντινής Μουσικής με κάποιον εικαστικό τρόπο αντίληψης θα μπορούσαμε πολύ εύκολα να το παρομοιάσουμε με την αφαιρετική και απλή ματιά του Matisse, με τα αφαιρετικά και αδιαμφισβήτητα γλυπτά του Γιάννη Μόραλη , ακόμα και με το ίδιο οπτικό αποτέλεσμα του Παρθενώνα. Η δομή του τελευταίου  είναι τόσο αφαιρετική , απλή και δωρική   που δεν χωράει ούτε πρόσθεση αλλά ούτε αφαιρέση από το αποτέλεσμα λόγω της ουσιαστικής απλότητας του ως προς την αρμονία και το νόημα της ύπαρξής του. Θα μπορούσε κανείς να πει πως η Βυζαντινή μουσική περιορίζεται λόγω της αυστηρής μη οργανικής συμμετοχής. Και όμως αυτό το Όριο είναι που καθιστά την Βυζαντινή μουσική τόσο ζωντανή και αυθεντική ,διότι η μη συμμετοχή των μουσικών οργάνων πυροδοτεί διάφορες καινοτόμες παραλλαγές στην χρήση του ρυθμού και της φωνής τα οποία δεν συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή Μουσική και αυτό συμβαίνει για έναν πάρα πολύ απλό λόγο. Ο λόγος είναι η διαφορά στο Όριο, δηλαδή η διαφορά σε αυτό που είναι η τομή και ο δείκτης του νοήματος και της ζωής της βυζαντινής μουσικής. Το Όριο αυτό αποτελεί η υποταγή του Χρόνου και του Ρυθμού στο Κείμενο/Λόγο του Τροπαρίου. Με απλά λόγια η ευρωπαϊκή μουσική είναι Μετρική μουσική ενώ η Βυζαντινή είναι λογοκεντρική. Με αυτό εννοούμε πως στην Βυζαντινή Μουσική πρώτα γράφονται τα λόγια και πάνω στα λόγια δομείται και δημιουργείται ο Ρυθμός και η μουσική. Αντίθετα στην ευρωπαϊκή δίνεται μεγάλη σημασία στον χρόνο και για αυτό πρώτα γράφεται η μουσική και ο ρυθμός και μετά τα λόγια δομούνται ανάλογα με τον χρόνο. Έτσι στην ευρωπαϊκή μουσική ο χρόνος και το μέτρο αλλάζει σπάνια και δίνεται από την αρχή. Στην Βυζαντινή όμως ο Χρόνος αλλάζει συνέχεια ανάλογα με τα λόγια του κειμένου, σύμφωνα δηλαδή με τον τονισμό της εκάστοτε λέξης. Με τον τρόπο αυτόν παρατηρούμε πως πετυχαίνεται η αυστηρότητα ως προς την απλότητα , η οποία γεννάει την ελευθερία της φαντασίας και κατάνυξης στον πιστό ,ώστε και αυτός να συγκεντρώνεται και να συμμετέχει στην λειτουργικότητα της Μουσικής και της πίστης την ώρα των ακολουθιών. Το νόημα δηλαδή είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη συμμετοχή του πιστού στην ζωή της κοινωνίας των πολλών αντικειμενικών ορίων και σχημάτων. Έτσι και εδώ βλέπουμε πως τα Όρια υπάρχουν και είναι αυτά που γεννάνε το νόημα και τον σκοπό . Συνεχίζουμε να παρατηρούμε πως τα Όρια είναι τα χαρακτηριστικά του κάθε πράγματος, σκέψεις και δράσεις του ανθρώπου και του κόσμου.

Με τον όρο «όριο» στα Μαθηματικά, νοείται η διαρκής προσέγγιση ενός σημείου ή, διαφορετικά, η διαρκής μείωση μιας απόστασης, χωρίς όμως ποτέ αυτή να μηδενίζεται.

Συνήθως, η έννοια του ορίου χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η συμπεριφορά μιας συνάρτησης καθώς το όρισμά της πλησιάζει κάποιο σημείο ή καθώς μεγαλώνει (αντίστοιχα μικραίνει) απεριόριστα. Η έννοια του ορίου συνάρτησης περιλαμβάνει και την έννοια του ορίου ακολουθίας.  Εκεί η έννοια του ορίου χρησιμοποιείται για να περιγράψουμε τη συμπεριφορά της ακολουθίας καθώς ο δείκτης της αυξάνεται απεριόριστα. Έτσι ,όπως και παραπάνω, καταλαβαίνουμε ότι το Όριο ακόμα και στα μαθηματικά περιγράφει την συμπεριφορά μιας ακολουθίας, δηλαδή ενός μοτίβου. Τα κύτταρα μας είναι ένα μοτίβο. Το σύμπαν είναι ένα μοτίβο. Το κάθε τι στον κόσμο, υλικό ή άυλο δομείται από ένα συγκεκριμένο μοτίβο . Άρα αυτό το Μοτίβο μπορούμε να το ονομάσουμε Όριο ,διότι αυτό είναι που δίνει το νόημα και τον σκοπό στα μοτίβα αυτά. Χωρίς αυτόν τον δείκτη δεν μπορεί να υπάρξει τίποτα και δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τίποτα. Αν δεν υπήρχε το όριο στην φυσική να κρατάει τα μόρια σε μια θέση ανάλογα με τον σκοπό που έχουν και την συμπεριφορά τους δεν θα μπορούσαμε να αντιληφθούμε στην διάστασή μας πάρα πολλά αντικείμενα, διότι όπως ο αστροφυσικός Δρ. Μάνος Δανέζης λέει σε συνέντευξή του στην Lifo αναφέρει πως «Ό,τι αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας αποτελεί ένα Matrix μηδέν εξαιρουμένης της ανθρώπινης ύπαρξης.» επίσης «Το Σύμπαν και ο Άνθρωπος είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο και περισσότερο από αυτό που αντιλαμβάνονται οι ατελείς αισθήσεις μας». Άρα καταλαβαίνουμε πως ακόμα και οι αισθήσεις μας είναι περιορισμένες. Έχουν δηλαδή ένα Όριο που χωρίς τα αντικειμενικά όρια στα πράγματα που μας περιβάλλουν δεν θα μπορούσαμε να βιώσουμε τίποτα παρά μόνο αν πηγαίναμε σε άλλη διάσταση, γιατί σε μια άλλη διάσταση προφανώς τα όρια αντίληψης  είναι άλλα . Όμως ακόμα και εκεί θα έπρεπε και τα δικά μας όρια και χαρακτηριστικά να ήταν τέτοια έτσι ώστε να μπορέσουμε να βιώσουμε το συγκεκριμένο matrix. Παράδειγμα αποτελούν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές που αντιλαμβάνονται ανάλογα με το λειτουργικό τους. Αλλιώς συμπεριφέρεται ο υπολογιστής που τρέχει λειτουργικό Macintosh και αλλιώς ο υπολογιστής που τρέχει λειτουργικό Windows. Είναι άλλες οι δομές και τα όρια τους. Και όπως πάντα είναι άλλος ο σκοπός τους.

Τα όρια λοιπόν σύμφωνα με τα μαθηματικά ερμηνεύουν την συμπεριφορά μιας ακολουθίας. Το θέμα τώρα είναι αν μπορούν να αλλάξουν τα όρια ή να εξελιχθούν . Στην φύση βλέπουμε πως πολλά Όρια εξελίσσονται και δεν σταματούν να μεταβάλλονται ποτέ , δίνοντας συνέχεια σκοπό κρατώντας ζωντανό το ερώτημα και την αμφισβήτηση της ύπαρξης τους. Ο άνθρωπος αμφισβητεί συνέχεια και αυτό είναι το συστατικό της εξέλιξής του στο σύμπαν , διότι τα όρια του άλλαζαν συνέχεια με την πάροδο της ιστορίας. Από την προφίλ αποτύπωση του ανθρώπου στα αιγυπτιακά χρόνια προχώρησε ο άνθρωπος στην αρχαία Ελλάδα και βγήκε εικαστικά στον χώρο βάσει γενετήσιων ορίων ώστε να γίνει όπως πίστευε θεός και ήρωας. Μετά πάλι εξελίχθηκε και ο άνθρωπος στα βυζαντινά χρόνια εικαστικά καθώς ήθελε να φέρει την εικόνα στον δικό του κόσμο, να ενώσει το πάνω με το κάτω. Στην νεότερη ιστορία εξαιτίας της απαξίωσης του ανθρώπου, ο άνθρωπος ως ζωγραφικό όριο και θέμα καταργήθηκε λόγω του εξευτελισμού που υπέστη από τους δύο Παγκόσμιους πολέμους και έθεσε το Όριο του αφηρημένου και της εννοιολογίας . Πάντα το όριο αλλάζει ,αλλά η λέξη μένει η ίδια διότι από την αρχή ,χάρη σε αυτήν την λέξη, ήμασταν ελεύθεροι. Μέσω του Ορίου οδηγούμαστε στην έννοια του Λαϊκού που στην ζωγραφική μας εγκατάσταση μπορεί να βρεί λιμάνι η παράδοση των λαϊκών τοιχογραφιών της περιοχής μας , αλλά και το ίδιο το graffiti.

Το λαϊκό πάντα ήταν ένα παρεξηγημένο είδος τέχνης , και αυτό γιατί  μπερδεύουν πολλοί τον λαϊκισμό με το λαϊκό. Σαφώς και τα χαρακτηριστικά του λαϊκού κρύβονται στις ρίζες του εκάστοτε τόπου. Το λαϊκό γεννιέται σύμφωνα με τις ανάγκες που έχει ο κάθε λαός. Όπως είδαμε και παραπάνω σύμφωνα με την χρεία και όχι με την μαζικοποίηση. Ας συγκρίνουμε τις αρχαίες εποχές πριν την εγκαθίδρυση της μαζικής παραγωγής. Πριν την μαζική παραγωγή ο κάθε άνθρωπος για παράδειγμα έφτιαχνε για την οικογένειά του ή για την κοινότητα του αντικείμενα του νοικοκυριού ή και άλλα σύμφωνα με τις ανάγκες και τις τεχνολογικές γνώσεις που είχε ο ίδιος, αλλά και η κοινότητά του. Έτσι συναντούσαμε άπειρες παραλλαγές του ίδιου αντικειμένου με διαφορετική δομή ανάλογα με τις χρηστικές και αισθητικές ανάγκες του κάθε πολιτισμού. Αντίθετα στην εποχή μας μπορούμε πολύ εύκολα να συναντήσουμε στον μισό πληθυσμό του δυτικού κόσμου αντικείμενα προς χρήση . Αυτό ισχύει και για τα πολιτισμικά δεδομένα , όπως ζωγραφική, μουσική, ρουχισμός κ.α.

Ας έρθουμε τώρα στο θέμα των Λαϊκών τοιχογραφιών . Οι λαϊκές τοιχογραφίες στην Ελλάδα και η λαϊκή ζωγραφική συγκεκριμένα ανθίζει τον 18ο αιώνα μ.Χ. και ως τις αρχές του 20 αιώνα. Όπως είπαμε πριν η λαϊκή ζωγραφική ξεκινάει από την αρχέγονη ανάγκη του ανθρώπου να διαμορφώσει αισθητικά τα πράγματα που χρησιμοποιεί, μένουν δηλαδή  δεμένα με την αναγκαιότητα και την πρακτική σκοπιμότητα της καθημερινής ζωής. Επίσης έχουν όλα τα γνωρίσματα του λαϊκού πολιτισμού.
   Έτσι η Λαϊκή ζωγραφική λειτουργεί ως συμπληρωματικό διακοσμητικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής, ως τοιχογραφική διακόσμηση αρχοντικών. Τα Graffiti τώρα από την άλλη δεν σκοπεύουν στην απλή διακόσμηση , αλλά στην μετάδοση ενός μηνύματος του εκάστοτε καλλιτέχνη. Συνήθως τα γκράφιτι χωρίζονται σε δυο ειδών. Το να γράφεις δηλαδή το δικό σου όνομα ή της περιοχής σου , που αυτό συνήθως οδηγεί σε αντιπαλότητες ,με το να γράφει η μια ομάδα επάνω στα ονόματα της άλλης. Δηλαδή ένας διαγωνισμός ποσότητας και όχι ποιότητας . Και το άλλο είδος που αποσκοπεί στο σπάσιμο της διακόσμησης με το να υπηρετείται ο λόγος μέσω της εικόνας . Πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα για την αφύπνιση του πληθυσμού. Θα το έλεγε κανείς και μια λαϊκή ανάγκη ,γιατί Graffiti artists είναι συνήθως άνθρωποι λαϊκοί όπου ζουν σε μεγαλουπόλεις και έχουν ανάγκη να μιλήσουν μέσω του δημόσιου χώρου . Ο δημόσιος χώρος πλέον είναι μια αρχική σελίδα του Facebook ή μια ιστοσελίδα . Τι είναι όλα αυτά; Και βέβαια είναι σκηνές. Θέατρα και σκηνικοί χώροι μετάδοσης ενέργειας.

Έτσι το να ζωγραφίσεις ένα ερείπιο μέσα στην φύση είναι μια λαϊκή, σύγχρονη ανάγκη το σκηνικό να γίνει τόπος.

***

«Το Χρώμα δεν το βλέπουμε. Το Χρώμα το ακούμε, το γευόμαστε, το ψηλαφούμε. Με λίγα λόγια, το Χρώμα το ζούμε.»

«Όταν λέγεται πως οι καλλιτέχνες είναι παιδιά της εποχής τους φυσικά εννοείται πως οι καλλιτέχνες χειρίζονται τα μορφικά στοιχεία και το Χρώμα με βάση τον τρόπο ζωής που κάνουν και βιώνουν.»

«Συμπέρασμα: Άρα ότι είμαστε εμείς, είναι και το Χρώμα. Η ζωή μας είναι η Τέχνη που παράγουμε.»

«Έτσι ο κόσμος των Χρωμάτων χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες. Με οδηγό πάντα την παρομοίωση χαρακτηριστικών, συμπεριφορών και σχέσεων του δικού μας κόσμου με τον κόσμο των Χρωμάτων.»

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α:Τόποι/καταστάσεις

«Το Μαύρο και το Άσπρο είναι καταστάσεις και τόποι. Δεν είναι Χρώματα. Είναι δομικά στοιχεία.»

«Το Μαύρο παρομοιάζεται με τον προσωπικό χώρο των Χρωμάτων. Γι’ αυτό και το Μαύρο ταιριάζει με όλα. Γιατί όπως όλοι μας έχουμε σπίτια, έτσι έχουν και τα Χρώματα.»

«Το Άσπρο παρομοιάζεται με κάτι πιο γενικό, όπως είναι η φύση. Που εκεί τα ίδια τα Χρώματα ζουν και χτίζουν κοινωνίες»

Κατηγορία Β: Γκρίζα.

«Τα Γκρίζα μπορούμε να τα παρομοιάσουμε με χώρους τους οποίους συνυπάρχουν και δρουν τα Χρώματα, όπως είναι οι πλατείας και άλλοι δημόσιοι, κοινωφελείς χώροι.»

«Γκρίζο επίσης θεωρείται η ένωση κάθε χρώματος με το Μαύρο ή το Άσπρο. Παράδειγμα το Γαλάζιο και το Ροζ.»

Κατηγορία Γ: Χρώματα.

«Τα Χρώματα, τα οποία συμπεριφέρονται, δημιουργούν σχέσεις και κοινωνίες ακριβώς όπως εμείς.»

«Τα Χρώματα όπως Ξέρουμε αποτελούνται από τα βασικά και τα συμπληρωματικά τους.»

«Έτσι το κάθε Χρώμα σύμφωνα με την εποχή μας και τον πολιτισμό μας παρομοιάζονται με διάφορους τύπους ανθρώπων και σχέσεων.»

«Το Κόκκινο είναι άνθρωπος με χαρακτήρα υπερήφανο, έξυπνο, εγωιστικό και ευέξαπτο. Τρελά ερωτευμένο με το κίτρινο, αν και το κίτρινο του κάνει καψόνια και δεν ενδίδει εύκολα στον έρωτα αυτόν.»

«Το Μπλε είναι ο πυροσβεστήρας της παρέας που προσπαθεί να χαλιναγωγήσει τις διαφορές ανάμεσα στις διάφορες διαφωνίες των άλλων Χρωμάτων.»

«Η σχέση του Μπλε το Κίτρινο μπορεί να παρομοιαστεί με ένα ζευγάρι που προσπαθεί διατηρήσει τον Γάμο του για το καλό του παιδιού του. Το οποίο είναι το Πράσινο»

«Αν μπορούσαμε να πούμε ότι το Κόκκινο και το Μπλε είναι άντρες τότε το Κίτρινο είναι φυσικά η γυναίκα της υπόθεσης. Η οποία κατακτά τις εντυπώσεις με την ευκρίνεια και την λάμψη της προσωπικότητας της. Κομψή και αφαιρετική ως προς την ποσότητα, καταφέρνει με λίγη προσπάθεια ο,τι καταφέρνουν τα άλλα Χρώματα με τεράστιες προσπάθειες.»

«Το Μοβ είναι άνθρωπος που προσπαθεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη και την αποδοχή των άλλων με ψεύτικα, αρεστά επιχειρήματα και απόψεις, αλλά στο τέλος αποκαλύπτεται ο πραγματικός του χαρακτήρας δημιουργώντας αγανάκτηση στην παρέα των Χρωμάτων.»

«Η ποσότητα του Μοβ συνήθως σε σχέση με τα άλλα Χρώματα πρέπει να είναι μετρημένη και να αναθεωρείται συνεχώς για την δημιουργία όσο των δυνατών καλύτερων συνθηκών ειλικρίνειας μέσα στα Χρώματα.»

«Το Πράσινο είναι ο άνθρωπος που δεν θα φοβηθεί το Κόκκινο. Θα διεκδικήσει και θα έρθει ακόμα και σε ρήξη πολλές φορές. Θα λέγαμε πως οι δυο τους είναι πραγματικοί φίλοι. Το Πράσινο ξέρει πότε το Κόκκινο έχει δίκιο, αλλά δεν θα φοβηθεί να πει πότε έχει άδικο για να το ταρακουνήσει και να βάλει το Κόκκινο στην Θέση του.»

«Πολλές φορές δεν πρέπει να ακουμπάει το Πράσινο και το Κόκκινο. Μόνο σε καθορισμένες συνθήκες όπου τα άλλα Χρώματα θα λειτουργούν ισόρροπα ανάλογα με τις σχέσεις τους»

«Το Πορτοκαλί είναι ο άνθρωπος που θέλει διακαώς να φέρνει στο προσκήνιο το Μοβ. Πιστεύει εύκολα την προπαγάνδα του Μοβ και δεν συμπαθεί το Μπλε. Γιατί το Μπλε εύκολα νουθετεί και βάζει στην θέση τους τα δυο αυτά εφηβικά Χρώματα, τα οποία θέλουν να κάνουν επανάσταση και να αλλάξουν τον κόσμο.»

«Πολλές φορές το πορτοκαλί χρησιμοποιείται και ως προετοιμασία. Επειδή το Πορτοκαλί έχει όραμα και φαντασία που τα άλλα Χρώματα έρχονται και προσπαθούν να δώσουν σάρκα και οστά παλεύοντας για ένα καλύτερο Χρωματικό αύριο.» 25 + 1 Σημειώσεις για το χρώμα του Γιώργου Πανταζή.

 

 

Ενδεικτική βλιογραφεία

·         Οκακούρο Κακούζο «Το βιβλίο του Τσαγιού», (1992) Αθήνα Εκδόσεις Ερατώ.

·         NUCCIO ORDINE «Η χρησιμότητα του άχρηστου» (2013) Αθηνα εκδόσεις Άγρα.

·         (2006). Καινή Διαθήκη. Αθήνα: Αποστολική Διακονία της Ελλάδος.

·         Αβραάμ Χ. Ευθυμιάδης. (2006) Μαθήματα Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής.Θεσσαλονίκη : Αβραάμ Χ. Ευθυμιάδης.

·         Κομφούκιος «Ανάλεκτα», (2014) Αθηνα, Εκδόσεις Ινδικτος.

·         Γιάννης Ριτσος «Υπερώον» (2013) Αθήνα , εκδόσεις Κέδρος.

·         Παναγιώτης Πάγκαλος  «Η σημασία του χρόνου στην σύγχρονη αρχιτεκτονική» (2011) Αθήνα, εκδόσεις Gutenberg.

·         Ηράκλειτος «Τα άπαντα»,(1999) Θεσσαλονίκη , εκδόσεις Ζήτρος.

·         Γιώργος Σταυριανός «Η νέα αφήγηση του Κόσμου.» (2012)  Θεσσαλονίκη : Εκδοτικός οίκος Αντ.Σταμούλη

      Έρβιν Πανόφσκι «Μελέτες εικονολογίας.» (1991)  Αθήνα : Νεφέλη.

 Ιωάννης Ε. Πυργιωτάκης «Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη.» (2011)  Αθήνα :Πεδίο

      Γ. Καστρινάκης: Ἐλευθερία καὶ ὅριο. περιοδικό &quot;Νέα Ευθύνη&quot; τχ. 25 Σεπ.-Οκτ. 2014

      Κωτίδης Αντ. «Ελληνική Τέχνη-Ζωγραφική του 19ου αιώνα.» (1994) Αθήνα : Εκδοτική Αθηνών.

Hermann weyl, «Συμμετρία» , (1991) Αθήνα Εκδόσεις Τροχαλία.

Margaret Livingstone «Όραση και Τέχνη : Η βιολογία της όρασης» (2010) Αθήνα , Παρισιάνου Α.Ε.

Ενδεικτικη Φιλμογραφεία

·         «La Grande Bellezza» , Paolo Sorrentino (2013).

·         «2001: A Space Odyssey» , Stanley Kubrick (1968).

·         «Ο αστακός», Γιώργος Λάνθιμος (2015).

·         «Ran» , Akira Kurosawa (1985).

·         «I Served the King of England» Jirí Menzel (2006).

·         «Flowers», Jon Garaño, Jose Mari Goenaga  (2014).

·         «Mr. Turner», Mike Leigh   (2014).

 Ένδεικτικη Μουσικογραφία 

Ο εφιάλτης της Περσεφόνη / Μάνος Χατζηδάκης & Νίκος Γκάτσος

Μην Κλαίς /Μιχάλης Μπουρμπούλης και Ηλίας Ανδριόπουλος

 Εν τη ερυθρά Θαλάσση / Ιωάννης Δαμασκηνός

Ευχαριστίες :
Χάρης Κοντοσφύρης
Θωμάς Ζωγράφος
Χρυσούλα Βοσκοπούλου
Γαβριήλ Φτελκόπουλος
Ηλίας Μπαρκαλής
Μαρία Κωνσταντινοπούλου
Θανάσης Μπλιούμης
Πάρης Καρυπίδης
Π. Ιωαννίκιος Αθανασιάδης
Γεωργία Δαμιανού
Στρατής Καβαρνός
Χρήστος Σκούρτης

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας
3ικαστικό 3ργαστήριο
Πανταζής Γιώργος
2016