Έγχρωμες πόλεις

Το 2000, ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Τυράννων Edi Rama, σε μια προσπάθεια να καλλωπίσει τα σοβιετικού τύπου κτίρια της πόλης αποφάσισε να βάψει τις προσόψεις των πολυκατοικιών ώστε να δώσει έναν πιο χαρούμενο τόνο σε μια κατά τα λοιπά άσχημη και καταθλιπτική πόλη. Όντας κι ο ίδιος ζωγράφος πριν ασχοληθεί με την πολιτική, ενδεχομένως αναγνώρισε στις προσόψεις των κτιρίων έναν τεράστιο καμβά που περίμενε μια εικαστική παρέμβαση. Αν και το αποτέλεσμα της ενέργειας είναι αμφιλεγόμενο, ήταν η πρώτη φορά που ένα εγχείρημα τέτοιου μεγέθους εφαρμόστηκε σε μια πόλη από το επίσημο κράτος και γι αυτό το λόγο ο Rama τέσσερα χρόνια αργότερα βραβεύτηκε με το World Mayor Award.


Αρκετά χρόνια αργότερα, το 2006, οι ολλανδοί Jeroen Koolhas και Dre Uhrham ξεκίνησαν το project “Favela Painting” μέσω του οποίου είχαν την ιδέα να βάψουν με εντυπωσιακές τοιχογραφίες υποβαθμισμένες περιοχές. Η πρώτη τους προσπάθεια έγινε στην Vila Cruzeiro, τη διαβόητη φαβέλα του Ρίο. Το εγχείρημα έτυχε παγκόσμιας αναγνώρισης λόγω και του φιλανθρωπικού του χαρακτήρα, ενώ γνώρισε μεγάλη αποδοχή και από τους κατοίκους της φαβέλας οι οποίοι ένοιωσαν περήφανοι για το αποτέλεσμα και συμμετείχαν στη δημιουργία του έργου.

Δεν είναι όμως μόνο η πολυχρωμία που κάνει μια δημόσιου χαρακτήρα εικαστική παρέμβαση ενδιαφέρουσα. Σε αρκετές περιπτώσεις αρκεί και μόνο ένα χρώμα για να μετατρέψει ένα δημόσιο χώρο σε κάτι εντυπωσιακό. Τον Αύγουστο του 2011, ένα αρχιτεκτονικό γραφείο στη Σλοβακία ανέλαβε να μεταμορφώσει ένα σταθμό λεωφορείων στην πρωτεύουσα της χώρας Μπρατισλάβα χρησιμοποιώντας μόνο μια πράσινη απόχρωση. Στην Ολλανδία, ο καλλιτέχνης Henk Hofstra έβαψε έναν δρόμο μήκους ενός χιλιομέτρου με μπλε χρώμα για να συμβολίσει ένα ποτάμι. Ένας άλλος ολλανδός καλλιτέχνης, ο Florentijn Hofman, έργα του οποίου έχουμε παρουσιάσει στο παρελθόν, έβαψε έναν δρόμο στην πόλη Schiedam με κίτρινο χρώμα.

Ενέργειες τέτοιου τύπου δεν περιορίζονται μόνο σε πρωτοβουλίες ιδιωτών. Για να προωθήσει την ταινία «Στρουμφάκια», η Sony Pictures έβαψε ένα ολόκληρο χωριό στην Ισπανία με μπλε χρώμα. Ενώ η αρχική συμφωνία με το δημοτικό συμβούλιο του Juzcar προέβλεπε πως η ενέργεια ήταν προσωρινή και η εταιρία θα αναλάμβανε και το κόστος της επαναφοράς του χωριού στην αρχική του κατάσταση, το έργο είχε τόσο μεγάλη επιτυχία που το χωριό αποτέλεσε τουριστική ατραξιόν με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να αποφασίσουν να μην αλλάξουν το χρώμα. Από τους 300 επισκέπτες που δεχόταν ανά έτος το χωριό, μετά την προωθητική ενέργεια ο αριθμός των επισκεπτών έφτασε τις 80.000 σε ένα εξάμηνο!

Μια παρόμοια προωθητική ενέργεια διαφορετικής κλίμακας και χαρακτήρα είχε αναλάβει η ολλανδική εταιρία χρωμάτων AkzoNobel. Στόχος της ενέργειας ήταν η βελγική πόλη Σαρλερουά που θεωρείται η ασχημότερη πόλη στον κόσμο λόγω του έντονου βιομηχανικού χαρακτήρα που έχουν τα κτίρια της. Η εταιρία μέσω ενός project με τίτλο “Couleurs Carolo” ανέλαβε να καλλωπίσει δημόσια κτίρια με χρώμα. Η πρωτοβουλία έγινε σε συνεργασία με πολίτες όπου σε έξι προκαθορισμένες περιοχές της πόλης έγιναν εικαστικές παρεμβάσεις και σε κάθε περιοχή ένας πολίτης είχε αναλάβει επικεφαλής να συμβουλεύει για το κατάλληλο χρώμα που θα ταίριαζε με τα χαρακτηριστικά της γειτονιάς.

Το χρώμα στις πόλεις βέβαια δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Υπάρχουν δεκάδες παραδείγματα πόλεων όπου τα κτίρια είναι βαμμένα σε διαφορετικά χρώματα. Άλλοτε λόγω παράδοσης, άλλοτε λόγω ιδιωτικής πρωτοβουλίας χωρίς να υπάρχει προκαθορισμένο σχέδιο, κοινός συντελεστής όλων των πόλεων είναι πως δείχνουν κατά τι πιο ενδιαφέρουσες από τις μονότονα γκρι μεγαλουπόλεις στις οποίες ζούμε. Συγχρόνως ο καλλωπισμός των κτιρίων και των δρόμων με μπογιά αποτελεί ίσως την πιο φθηνή εικαστική παρέμβαση που μπορεί να εφαρμοστεί σε μια μεγαλούπολη. Κι οτιδήποτε μπορεί να κάνει την καθημερινότητα μας έστω κι ελάχιστα πιο ενδιαφέρουσα είναι ευπρόσδεκτο.

ΠΗΓΗ:  theartfoundation.metamatic.gr