Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 2015

«Ένας στεναγμός για τον χρόνο» Το εξώφυλλο της εφημερίδας Ηχώ των Δημοπρασιών "μυρίζει" καραμέλα και μετράει τον χρόνο γλυκά.


Ίσως ένα από τα μεγαλύτερα άγχη των καλλιτεχνών στην ιστορία ήταν πάντα η αγωνία για  την επικράτηση τους απέναντι στον χρόνο. Η ανάγκη της κατάκτησης του μέλλοντος. Όχι φυσικά εν μια νυκτί, αλλά μέσα από την διαδικασία μιας ανάποδης ωρίμανσης. Όσο περνάει ο χρόνος ο καλλιτέχνης θέλει να βλέπει τα έργα του να γίνονται πιο νέα. Όχι τόσο στην αρχή της ζωής τους όσο πολύ αργότερα. Περνώντας τα χρόνια αυτά αντί να γερνούν να πορεύονται προς την εφηβεία τους.  Με άλλα λόγια ο δημιουργός ψάχνει να αποτινάξει από πάνω του και από το έργο του την φθαρτότητα, όπως λέει η κυρία Δημουλά.


Βέβαια αυτή η αγωνία θα μπορούσε να ειπωθεί και διαφορετικά. Αντίστροφα. Η συνθήκη της φθοράς μπορεί να είναι και δημιουργός ενός έργου τέχνης κυρίως μέσα από την απώλεια μιας αρχικής κατάστασης. Όχι όμως παρατηρώντας μόνο την μεταμόρφωση ως φαινόμενο αλλά κυρίως τον χρόνο. Γιατί ο χρόνος χρειάζεται την φθορά για να υπάρξει και το αντίστροφο. Να επιβεβαιωθεί αυτό το αναπόφευκτο χαρακτηριστικό του ανθρώπου όχι όμως μόνο ως μια ποιότητα «παρακμής», αλλά ως μια έννοια που περικλείει και υπονοεί ταυτόχρονα και τις τρεις διαστάσεις του χρόνου: παρελθόν, παρόν και μέλλον ενώ είθισται να παραπέμπει και στο «περιθώριο», σε αυτό που αποβάλλεται.
Παρατηρώντας πιο προσεκτικά κανείς την ιστορία της τέχνης θα δει ότι ο χρόνος, η φθορά η διαδικασία προς το τέλος είναι έννοιες που έχουν απασχολήσει πολύ τους καλλιτέχνες. Για παράδειγμα στην ζωγραφική των Φλαμανδών ζωγράφων και στις περίφημες νεκρές φύσεις Vanitas του 16ου και 17ου αιώνα με τους τόσο χαρακτηριστικούς συμβολισμούς. Πιο σύγχρονα ακόμα στην τέχνη του video art η της performance όπου πια η έννοια του χρόνου σηματοδοτεί την ύπαρξη της τέταρτης διάστασης. Ενώ δηλαδή ένας πίνακας μπορεί να παρατηρηθεί σε μια στιγμή όπως και ένα γλυπτό, το video ή η ανθρώπινη κίνηση ζωντανεύει μέσα από τη διάσταση του χρόνου.
Έτσι λοιπόν, ένα σχεδόν αδρανές καλλιτεχνικά υλικό όπως η καραμέλα μπορεί να γίνει η αφορμή για να συστηθεί ως καλλιτεχνικό δημιούργημα όχι ένα γλυπτό από λιωμένη ζάχαρη, αλλά το αποτέλεσμα της επέμβασης του χρόνου στην ύλη του αντικείμενου, η οποία βεβαίως είθισται να είναι η αλλοίωση. Ταυτόχρονα υποβάλλονται τα γλυπτά σε μια διαρκή performance με συμμέτοχη του θεατή όπου κάθε τόσο αναγνωρίζει την φθορά ως μια συνθήκη του έργου. Έτσι ενώ τα γλυπτά ενσαρκώνουν τόπους και αναπτύσσουν χώρους, κατά τον Heidegger, μέσα από την επιτηδευμένη αλλοίωση υπό συνθήκες, η ροή του χρόνου δεν συνυπάρχει απλά ως μια τέταρτη διάσταση, αλλά ταυτόχρονα προτείνεται ως το κύριο έργο.
Ο Ιωάννης Χρυσόστομος λέει σε κάποιο από τα κείμενά του: «Δε θέλουμε ν’ απομακρύνουμε τη σάρκα, ...αλλά τη φθορά. Όχι το σώμα, αλλά το θάνατο. Άλλο πράγμα είναι το σώμα και άλλο ο θάνατος, άλλο το σώμα και άλλο η φθορά. Ούτε το σώμα είναι φθορά, ούτε η φθορά είναι σώμα. Και είναι βέβαια φθαρτό το σώμα, δεν είναι όμως φθορά το σώμα. Και το σώμα είναι θνητό, δεν είναι όμως θάνατος το σώμα. Ο στεναγμός λοιπόν δεν είναι για το σώμα, αλλά για την επικείμενη φθορά. Και αληθινά το σώμα είναι βαρύ και ενοχλητικό και δυσάρεστο, όχι από τη φύση του, αλλά από τη θνητότητα που αργότερα ήρθε σ’ αυτό.»


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Χρήστος Σκούρτης γεννήθηκε στην Αθήνα, πέρασε από σχολειά, σχόλες, στρατό, ταξίδεψε στο εξωτερικό και στο εσωτερικό του και από τον Οκτώβρη του 2010 αποφάσισε να σπουδάσει Καλές και όχι μόνο Τέχνες, στο Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας. Τον Ιούνιο του 2015 αποφοίτησε πρώτος στο έτος του από το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών και από το 3ο εργαστήριο έχοντας ως συντονιστές-καθηγητές τους Χ. Κοντοσφύρη και Θ. Ζωγράφο. Τα τελευταία πέντε χρόνια παράλληλα με τις σπουδές του έλαβε μέρος και σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις. Κάποιες από αυτές είναι: Το 2011 στο TAF μαζί με την ομάδα Εν Φλω στην έκθεση « Μικροί Κήποι Ευτυχίας» στην Αθήνα. Το 2012 στην έκθεση « Transform - Το κουτί της Πανδώρας» στο στρατόπεδο Κόδρα στην Θεσσαλονίκη. Το 2013 στην Gallery, Is not Gallery στην Κύπρο στην έκθεση «Έχεις καινούργια σχέδια;». Το 2014 στο Μακεδονικό Μ.Σ.Τ. στα πλαίσια του Festival Kodra Fresh στην έκθεση «Οι Ήρωες πέθαναν. Ζήτω οι Ήρωες.» και το 2015 στο Inspire Festival στην έκθεση με τίτλο «Ενεργοί Χώροι» στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκη. Για τις επιδόσεις του κατά το ακαδ. έτος 2011-2012 έλαβε υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.ΚΥ.).









Ευχαριστώ την Σοφία Αντωνακάκη και τον Θανάση Μπλιούμη για τις εξαιρετικές φωτογραφίες τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου