Από τους τοίχους της Αθήνας στο πανεπιστήμιο του Αϊνστάιν

Εικονογραφίες του Έλληνα street artist Φίκου, στο πανεπιστήμιο της Ζυρίχης 

Ένας street artist που εμπνέεται από τη βυζαντινή παράδοση; Τι σχέση μπορεί να 'χει η βυζαντινή ζωγραφική με την τεχνολογία και τη φυσική; Η εικονογράφηση, με τοιχογραφίες που διαπνέονται από το ελληνικό πνεύμα, ενός από τα σπουδαιότερα τεχνολογικά πανεπιστήμια του κόσμου που ολοκλήρωσε πρόσφατα ο καλλιτέχνης Φίκος, ενώνει αντιδιαμετρικά αντίθετα τέχνες και γκρεμίζει καθιερωμένες συμβάσεις.

Οι - φαινομενικά τουλάχιστον - αντιθέσεις δεν εξαντλούνται στην περίπτωση του Φίκου μόνο στο συγκεκριμένο project, αλλά αποτελούν βασικό στοιχείο του προσωπικού χαρακτηριστικού ζωγραφικού του ιδιώματος. Με σπουδές στη βυζαντινή ζωγραφική μόλις από την ηλικία των δεκατριών ετών και με δάσκαλο το Γιώργο Κόρδη, έχει εικονογραφήσει πολλούς ορθόδοξους ιερούς ναούς, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Παράλληλα, έχει ασχοληθεί και με την τέχνη του δρόμου, το graffiti writing. Ως φυσικό επακόλουθο, στην προσπάθειά του να καταρρίψει τους μύθους που τις ακολουθούν, προχώρησε στην σύνθεσή τους. Ένωσε την αγαπημένη του βυζαντινή παράδοση με σύγχρονα ζωγραφικά ρεύματα, ώστε να την εκβάλλει στην εποχή μας ως ένα νέο ζωγραφικό ύφος. Ο όρος «Σύγχρονη Βυζαντινή Ζωγραφική» αποτελεί επινόησή του και χρησιμοποιείται συμβατικά.


«...μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι...» στην είσοδο του Τεχνολογικού Ινστιτούτου

Η εικονογράφηση του εσωτερικού του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας στη Ζυρίχη (ETH Zurich) προέκυψε από ένα αφιέρωμα της εφημερίδας The Washington Times για τους Έλληνες street artists, που εντυπωσίασε τον καθηγητή και υπεύθυνο του κτιρίου. Το ETH Zurich είναι ένα από τα σημαντικότερα και παλαιότερα πανεπιστήμια στην Ευρώπη με έτος ίδρυσης το 1855, ενώ στη μακρά ιστορία του 21 Νόμπελ έχουν απονεμηθεί σε καθηγητές ή μαθητές του, ένας εκ των οποίων ήταν και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν.

Η επιλογή των θεμάτων αποδείχθηκε πραγματικά σύνθετο ζήτημα λόγω της εικαστικής δυσκολίας του εγχειρήματος. Τελικά, μετά από πολύ προκαταρκτική μελέτη, παρακολούθηση εργασιών και τρισδιάστατων παρουσιάσεων του τμήματος, αλλά και αρκετές συζητήσεις με τον υπεύθυνο του κτιρίου, στις βασικές πηγές της έμπνευσης του καλλιτέχνη εκτός από το Βυζάντιο, τη μυθολογία και την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας, προστέθηκαν και η φυσική, τα μαθηματικά, η ιστορία της Ελβετίας αλλά και οι μελέτες του συγκεκριμένου τμήματος.

Μια ελληνική υποδοχή στο ισόγειο αποτελεί η εικαστική απόδοση του αποφθέγματος του Ελύτη «Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις».

Η Προσωποποίηση της Θάλασσας στο Τμήμα Έρευνας Συμπεριφοράς Ρευστών Στοιχείων

Μία ομάδα ερευνητών μελετάει τη συμπεριφορά των ρευστών, όπως το νερό και ο αέρας, από το πως εξελίσσεται ο καρκίνος μέσα στο αίμα μέχρι το τι κινήσεις κάνουν τα χέλια προκειμένου να εξοικονομήσουν ενέργεια διασχίζοντας όλο τον Ατλαντικό ωκεανό. «Στο έργο μου μεταφέρθηκε με την προσωποποίηση της θάλασσας, η οποία κρατάει συμβολικά το άτομο του νερού» σχολιάζει ο ίδιος ο καλλιτέχνης.

Ο Ελβετός μαθηματικός Λέοναρντ Όιλερ στο Τμήμα Στατιστικών Ερευνών

Στο τμήμα Στατιστικών μελετών, μία τοιχογραφία είναι αφιερωμένη στον σπουδαίο Ελβετό μαθηματικό Euler με αναφορές στο επιστημονικό του έργο, όπως τα στάδια δημιουργίας δίνης και στους μαθηματικούς του τύπους, ενώ διακρίνεται σε λεπτομέρεια πως ο Euler ήταν τυφλός από το ένα μάτι.

Η σύνθεση που απεικονίζει τον Αριστοτέλη και τον Νεύτωνα να συνεργάζονται ξεχωρίζει, με τον Έλληνα φιλόσοφο να γράφει τα τέσσερα αίτια τα οποία κατ' αυτόν είναι απαραίτητα για οποιαδήποτε δημιουργική διαδικασία και το Νεύτωνα να κρατάει με το ένα χέρι το πρίσμα (με το οποίο ανέλυσε το φως σε χρώματα) και με το άλλο το μήλο από το οποίο εμπνεύστηκε τη θεωρία της βαρύτητας. Στη μηλιά βρίσκεται ο όφις, αλλά και ένα βιβλίο στις ρίζες της, προσδίδοντας έμφαση στο συμβολισμό της από διάφορες μυθολογίες ως «δέντρο της γνώσης».

Ο Άγγελος στο γραφείο του καθηγητή

Τέλος, στο γραφείο του καθηγητή, ζωγραφίστηκε ένα αγαπημένο για εκείνον, αλλά και τον καλλιτέχνη θέμα, ένας άγγελος, με τα καραβάκια ως κομμάτι της σύνθεσης να προέρχονται από προσωπική συλλλογή του καθηγητή.

Όπως τονίζει και ο ίδιος ο Φίκος, «Η τέχνη πρέπει να μεταφέρει στο κοινό την ομορφιά. Η ελληνική μυθολογία, την οποία μελετώ συνεχώς και εμπιστεύομαι, είναι ανεξάντλητη πηγή από διαχρονικά και πάντα επίκαιρα μηνύματα». Η ζωγραφική του δεν αποτελεί άλλη μια «αυτοέκφραση» του καλλιτέχνη, αλλά ένα κοινωνικό γεγονός, μια πραγματική «δημιουργία», ένα έργο για το Δήμο-κοινωνία (δήμος+έργο=δημιουργία). «Όσους έχω γνωρίσει στο εξωτερικό εντυπωσιάζονται καθώς δεν έχουν ξαναδεί κάτι παρόμοιο. Στο εξωτερικό βέβαια οι άνθρωποι έχουν πιο αγνό κριτήριο. Δε συνδέουν άμεσα τη ζωγραφική μου με βυζαντινές εικόνες». Όραμά του είναι η διάδοση και καταξίωση της σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής σε παγκόσμιο επίπεδο, όχι σαν ένα νοσταλγικό επίτευγμα του παρελθόντος, αλλά σαν ένα σύγχρονο οικουμενικό γεγονός.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του Φίκου.

Κεντρική φωτογραφία άρθρου: Ο Αριστοτέλης συνεργάζεται με το Νεύτωνα

Πηγή:http://www.elculture.gr/elcblog/article/fikos-street-artist-988813