Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2013

Ξένης Σαχίνης: Ο ευγενής κίνδυνος της αποτυχίας

   
                                       

     Όταν ήμουν νέος, υποστήριζα πως η τέχνη μου δεν έπρεπε να αφήνει τον κόσμο να κοιμάται ήσυχα το βράδυ. Μεγαλώνοντας, έμαθα και εγώ πώς να μη βολεύομαι μ’ αυτά που κατοχύρωσα ως γνώση και να αναλαμβάνω συνεχώς τον ευγενή κίνδυνο της αποτυχίας ερευνώντας.

Εκείνο που καθορίζει την κοσμοθεωρία του καλλιτέχνη είναι όχι το τι διά λόγου υποστηρίζει, αλλά με ποιανού μάτια βλέπει τον κόσμο. Ρητά ξεκάθαρος στο «απέναντι», γιατί συνειδητά το καθορίζει ως δομή που δεν έχει πνευματικό ενδιαφέρον για να συνομιλήσει ή να εκφράσει παράπονο ό,τι τον σκοτεινιάζει. Ο «διάλογος» που πηγάζει από παράπονο τον βρίσκει θλιβερό θύμα της ζωής σε φέρετρο-θέρετρο μουσείων, γκαλερί. Ο δημιουργός είναι μέρος ενός αταξικού κόσμου πνευματικών σχέσεων έως την καθαρότητα-κάθαρση αρχαίας τραγωδίας.OΣυνομιλεί με παθιασμένους στοχαστές που πάλευαν με τις ιδέες-οραματισμούς τους έως τις υποσυνείδητες πηγές του χιονοβρόχινου Ευρώτα της ψυχής τους για να ξεδιψάσουν. Σε αυτές τις πηγές, σε ήχους νυμφών, πάλλονται μάρμαρα, χρώμα και λόγος ποιητικός, εκεί αντάμα με τη μακραίωνη πολιτισμική ιστορία, ζώσα μνήμη, οι ελευθερογνωμούντες Ξενάκης, Σκαλκώτας, Χρήστου, Μητρόπουλος, Χαλεπάς, Σκλάβος, Παρθένης, Στέρης, Μπουζιάνης, Φεραίος, Κάλβος, Κάλας, Άρης Αλεξάνδρου, Βάρναλης, Σαχτούρης, Λειβαδίτης, συνδαιτυμόνες σε νεκρόδειπνοαέναου διαλόγου, υψιπετούντες από την Αρχαία Ολυμπία έως τις όχθες του Λούσιου-Αλφειού και από εκεί στην ιερή των Αρκάδων κορυφή, το Λυκαίο Όρος.
ΞΕΝΗΣ ΣΑΧΙΝΗΣ, ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΛΟΓΙΑΕν αρχή ην ο λόγος. Για την τέχνη, όμως, ο «λόγος» είναι το μέτρο από το οποίο γεννιούνται η εικαστική σκέψη και τα δημιουργήματά της. Ο αναλυτικός και κριτικός γραπτός λόγος μπορεί να συνοδεύει τα εικαστικά έργα, αφού αυτά έχουν ήδη δημιουργηθεί. Έτσι, ό,τι παραθέτω στο κείμενο είναι το αποτέλεσμα της εμπειρίας που είχα υπηρετώντας και εξερευνώντας την κρυμμένη διάσταση της χαρακτικής και τωνSAX 2εικαστικών τυπωμάτων. Εξαιτίας των οικογενειακών καταβολών, η αιχμαλωσία μου στον κόσμο των εικαστικών έγινε από πολύ νεαρή ηλικία. Πρώτα από όλα, με συνοδεύει η εικόνα του πατέρα μου, του ζωγράφου Νίκου Σαχίνη, να ζωγραφίζει στην αυλή του σπιτιού μας, έπειτα η πρώτη επίσκεψη στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1968. Ως επακόλουθο αυτών των βιωμάτων, ήρθαν οι σπουδές στην ΑΣΚΤ. Στο εργαστήρι του Γραμματόπουλου, χαρακτική. Εκεί έμαθα ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να τοποθετήσει κανείς ζωγραφική ύλη επάνω σε μια επιφάνεια. Εκεί, επίσης, μόνος, συνειδητοποίησα τη σπουδαιότητα της πράξης της χάραξης, όχι μόνο για να δημιουργήσεις μια μήτρα για τύπωμα, αλλά και για τη βιωματική της δύναμη και τησχέση της με τη μνήμη. Τη μνήμη, που είναι η κυριότερη παράμε τρος για να ονειρευτεί κανείς το μέλλον. Μετά, ήρθαν οι σπουδές της ζωγραφικής στο Παρίσι. Συνήθως οι καλλιτέχνες σπουδάζουν τη χαρακτική αφού θητεύσουν πρώτα στη ζωγραφική. Με εμένα συνέβη το αντίθετο. Αυτή η φαινομενική ανατροπή με βοήθησε να αντιληφθώ ξεκάθαρα πως θα μπορούσα να προχωρήσω την έως τότε παραδεκτή χαρακτική φόρμα σε καινούργια, κατά τη γνώμη μου, μονοπάτια.Αυτοπροσωπογραφίες και σχόλια
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΑ, ΛΟΙΠΟΝ, όχι μόνο τις τεχνικές και τις αναπαραγωγικές τους δυνατότητες, αλλά και τη σχέση τους με την εικαστική σκέψη του καιρού μου. Οι εγγενείς εικαστικές δυνάμεις της αναλογικής, παραδοσιακής χαρακτικής ήταν αυτές που, μελετώντας τες, έξω από τα αναπαραγωγικά τους καθήκοντα, ήταν ικανές να ανανεώσουν την αντίληψη της χαρακτικής. Ως πρώτο βήμα θεωρώ ότι ο ομφάλιος λώρος της μήτρας με το αντίτυπό της δεν είναι απαραίτητο να κόβεται. Έτσι, το τυπωμένο χαρτί από μια χαραγμένη μήτρα δεν είναι παρά η απτή μνήμη της χαρακτικής πράξης, και το υλικό που χαράχθηκε μπορεί να λειτουργεί και ως προστάτης της μνήμης αυτής. Και αυτό κυρίως όταν το υλικό είναι το διάφανο πλεξιγκλάς που προστατεύει αλλά και αφήνει το βλέμμα του θεατή να αγκαλιάσει το τυπωμένο χαρτί. Έτσι προήλθε η σειρά που ονομάσθηκε «Φυλάκια μνήμης».
ΑΡΓΟΤΕΡΑ, ΤΟ ΤΥΠΩΜΑ στο χαρτί αντικαταστάθηκε από τη σκιά που αφήνουν τα χαραγμένα και μελανωμένα ίχνη στο πλεξιγκλάς, όταν δέχονται τη σκέδαση του φωτός. Με ενδιέφερε πάντα η σχέση της ιδέας του τυπώματος με την ιδέα της χάραξης,  απελευθερωμένη από το απόλυτο της σύμπτωσης των σχημάτων από τη μήτρα στο χαρτί. Για μένα δεν είναι η απαραίτητη συνθήκη για να γεννηθεί ένα εικαστικό τύπωμα. Η μη παραδοχή αυτής της αναγκαίας και ικανής συνθήκης της σύμπτωσης των σχημάτων από τη μήτρα στο τύπωμα με βοήθησε να δημιουργήσω έργα πιο σύνθετα που συνδύαζαν ιδέες και όχι σχήματα. Έτσι, οι αυστηρές χαραγμένες και μελανωμένες γραμμές σε ένα πλεξιγκλάς μεταμορφώνονται τελείως σε ελεύθερες γραμμές και επιφάνειες κάτω από την επίδραση της διάθλασης του ηλιακού φωτός σε ρηχά θαλασσινά νερά.
Κουτί - Φυλάκιο μνήμηςΕΤΣΙ, ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ της διάθλασης του φωτός, μαζί με την καλλιτεχνική πράξη της χάραξης, μας δίνει ένα καινούργιο αισθητικό φαινόμενο που πιστοποιείται από μια φωτογραφία που τυπώνεται ψηφιακά. Εδώ, το ψηφιακό τύπωμα γεννιέται από μια αναλογική, παραδοσιακή μήτρα, μόνο που η διαδικασία της σύζευξης της ιδέας του χαράγματος και του τυπώματος είναι ανατρεπτική. Αυτή η σειρά τιτλοφορείται «Θαλασσογραφήματα» και πριν από αυτήν προηγήθηκε ένας άλλος πειραματισμός, ο οποίος με τη χρήση ενός ζεύγους κατόπτρων, τοποθετημένων απέναντι το ένα με το άλλο, αναπαρήγαγε στο άπειρο τα χαραγμένα και μελανωμένα ίχνη μιας διάφανης μήτρας που βρισκόταν ανάμεσά τους. Είναι φανερή, λοιπόν, η εμμονή μου με τις ιδέες και όχι με τις τεχνικές.
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΜΟΥ διαπραγματεύονται το αιώνιο θέμα της αυτοπροσωπογραφίας, που μέσα από αυτήν αυτοσχολιάζομαι, δανειζόμενος το σενάριο του σχόλιου μέσα από έργα που είναι διάσημα στην ιστορία της τέχνης. Τα τελείως πρόσφατα έργα που ακόμα δεν είδαν το φως μιας έκθεσης, επειδή βρίσκονται, ακριβώς, εν τω γενέσθαι, είναι αφιερωμένα στη μελλοντική ταφή μου. Ο Κίνχολτζ ήτανNew Picture (6)εκείνος που ακόμα και την ταφή του την παρουσίασε ως έργο. Ο κάθε καλλιτέχνης μέσα από διαφορετικά πρίσματα ασχολείται με τα ίδια διαχρονικά θέματα και ανησυχίες.
OΤΑΝ ΗΜΟΥΝ ΝΕΟΣ, υποστήριζα πως η τέχνη μου δεν έπρεπε να αφήνει τον κόσμο να κοιμάται ήσυχα το βράδυ. Μεγαλώνοντας, έμαθα και εγώ πώς να μη βολεύομαι μ’ αυτά που κατοχύρωσα ως γνώση και να αναλαμβάνω συνεχώς τον ευγενή κίνδυνο της αποτυχίας ερευνώντας. Και γιατη διδασκαλία; Διδάσκεται άραγε η τέχνη; Σίγουρα, συζητώντας προτείνουμε τρόπους για να αντιλαμβάνεται κανείς και να ζει τη ζωή και κατ’ επέκταση την τέχνη. Άρα, η διαμόρφωση του καλλιτεχνικού χαρακτήρα είναι εκείνο που, κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει. Το ζητούμενο, πάντα, είναι η ανησυχία και η διάθεση για κίνηση. Αυτό θεωρώ ότι οφείλει να προσφέρει, ως γνώση, στον μαθητή ο δάσκαλος. Σκεφτείτε: ένα φίδι κάθε χρόνο αλλάζει το πουκάμισό του. Αλλά πάντοτε παραμένει επικίνδυνο.πηγή: Art22
P8283345 copyDivisa Urbs300;300;229bef06e6552b37cd354f4fd1a69936ac88cf14
image8Κουτί - Φυλάκιο μνήμης 1991image13image10decent_citizen-338x614

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου