2013 | ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΠΛΑΤΕΙΕΣ: ΒΑΘΗΣ – ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ
ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΗΣ Β’ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ 51ουΔ.Σ. ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ/ΡΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ: ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΕΓΑΣΗΣ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ: ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΒΑΘΗΣ – ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ»ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ Ε.Μ.Π.
.
.
Η έκθεση ήταν αποτέλεσμα του project «Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΜΑΣ» που πραγματοποιήθηκε από τη Β’ δημοτικού του 51ου Δημοτικού Σχολείου στο πλαίσιο της δράσης καινοτόμων προγραμμάτων στην εκπαίδευση και των εργασιών των προπτυχιακών σπουδαστών του μαθήματος «Σχεδιασμός Αστικού: Ζητήματα Στέγασης στο κέντρο της πόλης: Ολοκληρωμένες προσεγγίσεις παρέμβασης στην περιοχή Πλατείας Βάθης – Αγίου Παύλου» της Σχολής Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π. Το συγκεκριμένο μάθημα υιοθετεί μια μεθοδολογία προσέγγισης των ζητημάτων του αστικού χώρου που δίνει έμφαση στην συνθετότητα και πολυμορφία της καθημερινής και τις οπτικές που αναδεικνύονται από τις διαφορετικές ομάδες χρηστών και κατοίκων της πόλης.
Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, οι μαθητές ασχολήθηκαν με την ιστορία της γειτονιάς και των δρόμων της, επισκέφθηκαν τη Βίλλα Τράιμπερ και το απέναντι κτίριο της οδού Παλαιολόγου όπου σήμερα στεγάζεται ο ΟΓΑ, ενώ έψαξαν σε βιβλία να βρουν στοιχεία για την περιοχή τους. Η συνάντηση με τους σπουδαστές της Σχολής Αρχιτεκτόνων βοήθησε και τις δύο πλευρές στο να προβληματιστούν πάνω στις διαφορετικές οπτικές των προβλημάτων της περιοχής και του αστικού χώρου εν γένει.
Το υλικό που παρήχθη μέσα από τις παραπάνω διαδικασίες παρουσιάστηκε σε συνδυασμό με το υλικό του Πολυτεχνείου με στόχο να δημιουργηθεί ένας εκπαιδευτικός διάλογος σχετικά με τη διδασκαλία αυτών των θεματικών.
Στην έκθεση παρουσιάζονται επιζωγραφισμένες εκτυπώσεις φωτογραφιών κτιρίων της περιοχής Αγίου Παύλου και Πλατείας Βάθης με ιδιαίτερη έμφαση στο εσωτερικό της Βίλλας Τράιμπερ, κτίριο σταθμό κατά τη διάρκεια της έρευνας των μαθητών για τη γειτονιά τους, αφίσες με καταγεγραμμένες τις σκέψεις των μαθητών για τη βελτίωσή της και με αναφορά στην ιστορία της περιοχής και των δρόμων της (οδωνυμικά) και μακέτες από τη Β δημοτικού, ενώ το Πολυτεχνείο συμμετέχει με χάρτες, μακέτες, ένα βίντεο για τη γειτονιά και επεξεργασίες των σπουδαστών.
.
Εκπαιδευτικοί 51ου Δ.Σ.: Έλενα Ακύλα (εικαστικός), Κρήνη Δημοπούλου (εικαστικός), Ελένη Ζάχου (δασκάλα), Ευαγγελία Ουζουνίδου (δασκάλα ειδικής αγωγής)
Διδακτική ομάδα Ε.Μ.Π.: Ντίνα Βαϊου, Μαρία Μάρκου, Ειρήνη Μίχα, Θάνος Παγώνης (συντονιστής), Ρούλη Λυκογιάννη (προσκ. διδάσκουσα εκλεγμένη Λέκτορας) Επικουρικό διδακτικό έργο: Πολίνα Πρέντου, Λουκάς Τριάντης, Πασχάλης Σαμαρίνης, Ευαγγελία Χατζηκωνσταντίνου, (υποψήφιοι διδάκτορες)
Σπουδαστές/ριες: Αναστασάκη, Ε., Αντωνίου, Ε., Γεωργιάδη, Γ., Γδύση, Σ., Γκούφα, Β., Γράψας, Δ., Δαμίγος, Μ., Δραζινού, Ι., Δημητρίου, Χ., Ευαγγέλου, Π., Ζαφείρης, Α., Ζησοπούλου, Φ., Θανάση, Μ., Καλαμπούκα, Χ., Καραχάλιος, Σ., Καρύδη, Μ., Κόλιου Φ., Κουρούσια, Χ., Κωνσταντινίδου, Ε., Λεβεντάκη, Μ., Μακρίδου, Κ., Μαλαπάνη, Ε., Μιχαήλ, N., Μιχαλοπούλου, Ε. Ο., Μορέ, Β., Μουντανέα, Κ., Μπαρμπαλιά, Ε. Μ., Μπελεμεζή, Λ. Μ., Μπέλτσιου, Μ., Μπράτσου, Λ., Ντόκα, Ρ. Η., Παπασπύρου, Σ., Περιγιάννης, Α., Σκρούμπελου, Κ., Σταρίδα, Δ., Τασιούλα, Ι., Τζίμα, Ε., Τσελεπή, Σ. Μ., Τσιούτη, Α., Χατζηγιάννη., Μ., Χατζηστεφάνου, Ο.
.
.
ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ
Τα παιδιά ζωγράφισαν τη γειτονιά τους από την αρχή και επέλεξαν τα χρώματα που θέλουν να βλέπουν στα κτίρια.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΑΠΟΘΕΜΑΤΟΣ
Οι ιδέες των παιδιών για επαναχρησιμοποίηση των εγκαταλελειμμένων κτιρίων δίπλα στις προτάσεις των σπουδαστών.
.
.
.
.
.
ΒΙΛΛΑ ΤΡΑΪΜΠΕΡ
Λεπτομέρειες του εσωτερικού χώρου της Βίλλας Γελαδάκη.
Επισκεφτήκαμε τη Βίλλα Τράιμπερ, φωτογραφήσαμε το εσωτερικό της και επιζωγραφίσαμε τις εκτυπώσεις των φωτογραφιών με τα γύψινα στοιχεία της οροφής της Βίλλας.
.
.
.
.
.
.
.
Φέραμε στην επιφάνεια το κρυμμένο στην τοιχογραφία του διαδρόμου του B’ ορόφου πρόσωπο του ζωγράφου αποτυπωμένο από τον ίδιο.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Η Βίλλα Τράιμπερ
Η Βίλλα Τράιμπερ βρίσκεται κοντά στην οδό Λιοσίων. Είναι ένα παλιό διώροφο κτίριο. Είναι παλιό, αλλά φαίνεται σαν καινούριο.
Η αυλή της έγινε πλατεία. Το μόνο που έμεινε από τον κήπο είναι μια παλιά, όμορφη σιδερένια πόρτα. Η Βίλλα απ’ έξω είναι λευκή με πράσινα, μεγάλα, ξύλινα παράθυρα. Τα παράθυρα έχουν κάγκελα με σχέδια. Έχει δυο τεράστιες ξύλινες πόρτες. Έξω από κάθε πόρτα έχει μαρμάρινα σκαλιά.
Όταν μπαίνεις μέσα, από την είσοδο της πλατείας, βλέπεις τέσσερα μεγάλα, ξύλινα σκαλοπάτια και γυαλιστερό πάτωμα. Τα δωμάτια είναι μεγάλα με ψηλά, ζωγραφιστά ταβάνια και μεγάλες πόρτες με χρυσά πόμολα. Μέσα στα δωμάτια έχει γραφεία και μεγάλους χάρτες. Από το ταβάνι κρέμονται όμορφα παλιά φωτιστικά.
Για να μπεις στο δεύτερο όροφο πηγαίνεις από την είσοδο της οδού Παλαιολόγου. Βλέπεις πρώτα ένα μαρμάρινο παγκάκι. Η είσοδος δεν είναι μεγάλη. Έχει μια στριφογυριστή σκάλα και ένα θολωτό χρωματιστό ταβάνι. Οι τοίχοι στον όροφο αυτό είναι ζωγραφισμένοι και ο ζωγράφος έχει σχεδιάσει το πρόσωπό του. Θέλει προσπάθεια για να το δεις.
Ευτυχώς που κάποιος φροντίζει τη Βίλλα και δεν είναι εγκαταλελειμμένη.
Κείμενο των μαθητών της Β’ δημοτικού
.
.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ VS ΟΥΤΟΠΙΑ
Μετά την προβολή του video που τράβηξαν οι σπουδαστές της αρχιτεκτονικής στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Βάθης, τα παιδιά σχολίασαν τη γκρίζα πραγματικότητα των μεγάλων και αντιπαρέβαλαν τη χρωματιστή εκδοχή ενός διαφορετικού χάρτη της γειτονιάς τους.
.
.
.
.
.
ΜΑΚΕΤΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
Παίρνοντας αφορμή από τις κατόψεις των χώρων στέγασης που διαμόρφωσαν οι σπουδαστές στο πλαίσιο των προτάσεων επανάχρησης των κτιρίων,
.
οι μαθητές της Β’ τάξης κατασκεύασαν μακέτες που παρουσιάζουν προτάσεις για το εσωτερικό των εγκαταλελειμμένων σπιτιών.
.
.
.
.
.
ΠΗΓΕΣ – ΜΕΛΕΤΕΣ
Οι πηγές της έρευνάς μας και οι μελέτες των σπουδαστών του μαθήματος «Σχεδιασμός Αστικού Χώρου. Ζητήματα Στέγασης στο κέντρο της πόλης: Ολοκληρωμένες προσεγγίσεις παρέμβασης στην περιοχή Πλατείας Βάθης-Αγίου Παύλου» της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.
.
.
.
Πηγές – Μελέτες
Βουγιούκα, Μ. & Μεγαρίδης, Β. (1997), Οδωνυμικά. Η Σημασία των Ονομάτων των Οδών της Αθήνας. Τόμος Α’. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Βουγιούκα, Μ. & Μεγαρίδης, Β. (1997), Οδωνυμικά. Η Σημασία των Ονομάτων των Οδών της Αθήνας. Τόμος Β’. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Βουγιούκα, Μ. & Μεγαρίδης, Β. (1997), Οδωνυμικά. Η Σημασία των Ονομάτων των Οδών της Αθήνας. Τόμος Γ’. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Ντεκάστρο, Μ. (2000), Η Αθήνα σε 7 Διαδρομές. Ένας οδηγός για μικρούς και μεγάλους. Αθήνα: Ακρίτας Παιδικά.
Σκιαδάς Ε. (2001), Οι συνοικίες των Αθηνών. Η πρώτη Επίσημη Διαίρεση (1908). Έρευνα: Γιαταγάνα, Ξ. Β. & Μαντζώρου Β. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Σκουμπουρδή Α. (2001), Θέατρα της Παλαιάς Αθήνας. (Β΄ έκδοση). Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Τσουνάκος, Ο. (2003), Αθήνα μου, Εμείς θα Μείνουμε Εδώ… Περίπατος στην Ξέφραγη Πόλη μας που θα την Αγαπάμε και Μετά το 2004. Αθήνα: Ηλιοτρόπιο.
Χατζιώτης, Κ. (1994), Η νομιζόμενη ως «ΒΙΛΛΑ ΤΡΑΪΜΠΕΡ» και η περιοχή της Βάθειας. Αθήνα.
Σπουδαστικές εργασίες
Αναστασάκη, Ε., Σκρούμπελου, Κ. & Τζίμα, Ε. (2012), Εφήμερες Κατασκευές σε Αστικά Κενά// Περιοχή Άγιος Παύλος.
Γεωργιάδη, Γ., Ευαγγέλου, Π. & Μιχαήλ, Ν. (2012), Ο Άστεγος ως Ενεργό Μέλος της Πόλης.
Γκούφα, Β. & Θανάση, Μ. (2012), Ζητήματα Στέγασης στο Κέντρο της Πόλης: Ολοκληρωμένες προσεγγίσεις παρέμβασης στην περιοχή Πλατείας Βάθης – Αγίου Παύλου.
Δημητρίου, Χ. & Τσελεπή, Σ. Μ. (2012), Αστικές Καλλιέργειες - Μετασχηματίζοντας τις κοινωνικές δομές.
Ζησοπούλου, Φ., Περιγιάννης, Α. & Σταρίδα, Δ. (2012), Βελτίωση Συνθηκών Κατοίκησης και Ένταξη των Μεταναστών με Βασικό Άξονα τη Διερεύνηση των Δυνατοτήτων της Περιοχής.
Καραχάλιος, Σ., Μπελεμεζή, Λ. Μ. & Μπέλτσιου, Μ. (2012), Σχεδιασμός Αστικού Χώρου. Περιοχή Μελέτης: Άγιος Παύλος – Πλατεία Βάθης.
Μορέ, Β., Μπαρμπαλιά, Ε. Μ. & Μπράτσου, Λ. (2012), Στρατηγικές Πρόνοιας και απασχόλησης. Μέσω Επανάχρησης του Αποθέματος της Ίδιας της Πόλης.
.
.
Ο ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
.
.
.
.
.
.
.
ΤΟ ‘ΣΕΜΕΝ’ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ
Δώδεκα χάρτες κομμένοι και ενωμένοι στα μέτρα μας.
.
.
.
.
.
.
.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ
.
Μέσα από την επεξεργασία των χαρτών με στόχο την κατανόησή τους και την ανάγνωση τους από τους μαθητές και παράλληλα μελετώντας την ιστορία της περιοχής και τα οδωνυμικά προέκυψαν οι παρακάτω χάρτες.
.
.
.
.
Η ομάδα του Πολυτεχνείου κατέγραψε τη γειτονιά μέσα από χάρτες και την αποτύπωσε σε μακέτα.
.
.
.
.
ΒΟΛΤΑ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ
.
οδός Ακομινάτου 48
.
.
.
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
οδός Ακομινάτου, parking
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
.
οδός Κ. Παλαιολόγου, Ο.Γ.Α.
.
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
.
οδός Ακομινάτου, παιδική χαρά
.
.
οδός K. Παλαιολόγου
.
.
.
οδός Ακομινάτου και Μαιζώνος, Hotel Paradise
.
.
οδός Ακομινάτου, parking
.
.
.
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
.
οδός Κ. Παλαιολόγου
.
.
.
.
οδός Μαιζώνος
.
.
οδός Μάγερ, Εθνικό Ωδείο
.
.
οδός Μάγερ 17 και Μαιζώνος, Hotel Δωδώνη
.
.
.
.
.
.
.
οδός Μαιζώνος
.
.
οδός Ψαρρών, Ακροβάτης
.
.
οδός Ψαρρών
.
.
.
οδός Χίου 53, Finos Film (παλιό σαπουνοποιείο Παπουτσάνη)
.
.
.
.
.
.
.
Σταθμός Πελοποννήσου
.
.
.
.
Σταθμός Λαρίσης
.
.
οδός Μαμούρη και Σάμου
.
.
.
.
.
Άγιος Παύλος
.
.
οδός Αγίου Παύλου
.
.
οδός Νεοφύτου Μετάξα και Λιοσίων
.
.
οδός Μιχαήλ Βόδα 5
.
.
.
ΒΙΛΛΑ ΤΡΑΙΜΠΕΡ
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Φωτογραφίες: Έλενα Ακύλα, Ελένη Ζάχου
.
.
Πλατεία Βάθης. Η ιστορία της περιοχής
Η πλατεία Βάθης είναι μια περιοχή με πολλά κρυμμένα μυστικά στην ιστορία και τους δρόμους της. Το όνομά της, δύσκολο να καταλήξει κανείς από πού προέρχεται, δέχεται τρεις διαφορετικές εξηγήσεις. Άλλοι το αποδίδουν στον αρχαίο δήμο Βατής από την πύλη του οποίου ξεκινούσαν δυο σπουδαίοι δρόμοι της εποχής, οι σημερινοί οδοί Αχαρνών και Λιοσίων. Άλλοι αποδίδουν το όνομα στον Ιωάννη Βάθη παλιό κτηματία της περιοχής. Η τελευταία εξήγηση αποδίδει την προέλευση του ονόματος της περιοχής στη μορφολογία της περιοχής, ένα βύθισμα του εδάφους εκεί όπου είναι σήμερα η πλατεία και μαζεύονταν τα νερά του ρέματος του Κυκλοβόρου (σημερινή Μάρνη) που ξεκινούσε από την Πεντέλη. Στον χείμαρρο αυτό αναφέρεται και ο Αριστοφάνης σε έργα του. Στην περιοχή υπήρχε μέχρι και το 19ο αιώνα μια γέφυρα που ένωνε τις δυο όχθες.
Η περιοχή της πλατείας Βάθης, κατοικήθηκε για πρώτη φόρα γύρω στα 1810 με πρώτο οικιστή τον Ν. Γεωργακόπουλο αγωνιστή του ιερού αγώνα, ο οποίος έσπευσε να ακολουθήσει το ρεύμα προς την έδρα του Βασιλείου και αγόρασε κτήματα στην περιοχή. Πριν από αυτό η περιοχή δεν κατοικούνταν.
Η περιοχή απέκτησε ενδιαφέρον για τα κτήματά της όταν στα χρόνια του Όθωνα με την κατάρτιση του πολεοδομικού σχεδίου, η περιοχή συμπεριλήφθηκε στο σχεδιασμό και προοριζόταν η ανέγερση ανακτόρων στην περιοχή, πλάνο όμως που δεν ευόδωσε. Στο σχέδιο μάλιστα αυτό οφείλει την ανέγερση του το εργοστάσιο Μεταξουργείου που την εποχή εκείνη είχε πρωτοσχεδιαστεί για εμπορικό κέντρο.
Στην περιοχή αγόρασε μεγάλη έκταση ο Μ. Σούτσος Βόδας, τελευταίος ηγεμόνας της Βλαχίας, ο οποίος έχτισε το σπίτι του και το περιέβαλε με ένα μεγάλο ονομαστό κήπο. Οι κληρονόμοι του Βόδα, μη μπορώντας να συντηρήσουν την περιουσία την πούλησαν τεμαχίζοντάς τη σε οικόπεδα.
Την εποχή εκείνη χτίστηκε και η Βίλλα Τράιμπερ από τον Γελαδάκη, ο οποίος ήταν ένας πλούσιος αστός. Στην οικία αυτή δεν έζησε ποτέ ο Τράιμπερ. Το όνομα του, όνομα φιλέλληνα, δόθηκε στον δρόμο δίπλα από το οικόπεδο, όπως και πολλά άλλα ονόματα φιλελλήνων στην περιοχή, και γι΄ αυτό θεωρήθηκε λανθασμένα από πολλούς ότι εκεί έζησε ο Τράιμπερ.
Πολύ γρήγορα, η περιοχή μπήκε στο σχέδιο πόλεως και οι δρόμοι της ήταν από τους πρώτους που ονοματοδοτήθηκαν. Προπολεμικά στην περιοχή λειτούργησε το Δημοτικό Καπνοκοπτήριο, απ’ όπου πήρε και το όνομά του ο ομώνυμος δρόμος.
Στην περιοχή υπάρχουν πολλά νεοκλασικά και art deco κτίρια. Άλλα καλοδιατηρημένα και άλλα όχι. Εκτός από αστικές οικογένειες , η περιοχή φιλοξένησε προξενεία, πρεσβείες και ακόμη φιλοξενεί πολλά θέατρα, ενώ παλιότερα η εμπορική κίνηση ήταν μεγάλη καθώς εκτός από τα εμπορικά που λειτουργούσαν , φιλοξενούσε τυπογραφεία, κλινικές, γκαράζ και ξενοδοχεία.
Στη γειτονιά για χρόνια λειτουργούσαν τα κτίρια της Φίνος Φιλμ όπου πριν υπήρχε η πρώτη βιοτεχνία σαπουνιών Παπουτσάνη.
Τέλος, στην γειτονιά γεννήθηκαν και ανατράφηκαν πολλές προσωπικότητες των τεχνών και των γραμμάτων τουλάχιστον μέχρι τις αρχές του δεύτερου μισού του προηγούμενου αιώνα.
πηγή:Ακύλα Ελενα
.
.
Η έκθεση ήταν αποτέλεσμα του project «Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΜΑΣ» που πραγματοποιήθηκε από τη Β’ δημοτικού του 51ου Δημοτικού Σχολείου στο πλαίσιο της δράσης καινοτόμων προγραμμάτων στην εκπαίδευση και των εργασιών των προπτυχιακών σπουδαστών του μαθήματος «Σχεδιασμός Αστικού: Ζητήματα Στέγασης στο κέντρο της πόλης: Ολοκληρωμένες προσεγγίσεις παρέμβασης στην περιοχή Πλατείας Βάθης – Αγίου Παύλου» της Σχολής Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π. Το συγκεκριμένο μάθημα υιοθετεί μια μεθοδολογία προσέγγισης των ζητημάτων του αστικού χώρου που δίνει έμφαση στην συνθετότητα και πολυμορφία της καθημερινής και τις οπτικές που αναδεικνύονται από τις διαφορετικές ομάδες χρηστών και κατοίκων της πόλης.
Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, οι μαθητές ασχολήθηκαν με την ιστορία της γειτονιάς και των δρόμων της, επισκέφθηκαν τη Βίλλα Τράιμπερ και το απέναντι κτίριο της οδού Παλαιολόγου όπου σήμερα στεγάζεται ο ΟΓΑ, ενώ έψαξαν σε βιβλία να βρουν στοιχεία για την περιοχή τους. Η συνάντηση με τους σπουδαστές της Σχολής Αρχιτεκτόνων βοήθησε και τις δύο πλευρές στο να προβληματιστούν πάνω στις διαφορετικές οπτικές των προβλημάτων της περιοχής και του αστικού χώρου εν γένει.
Το υλικό που παρήχθη μέσα από τις παραπάνω διαδικασίες παρουσιάστηκε σε συνδυασμό με το υλικό του Πολυτεχνείου με στόχο να δημιουργηθεί ένας εκπαιδευτικός διάλογος σχετικά με τη διδασκαλία αυτών των θεματικών.
Στην έκθεση παρουσιάζονται επιζωγραφισμένες εκτυπώσεις φωτογραφιών κτιρίων της περιοχής Αγίου Παύλου και Πλατείας Βάθης με ιδιαίτερη έμφαση στο εσωτερικό της Βίλλας Τράιμπερ, κτίριο σταθμό κατά τη διάρκεια της έρευνας των μαθητών για τη γειτονιά τους, αφίσες με καταγεγραμμένες τις σκέψεις των μαθητών για τη βελτίωσή της και με αναφορά στην ιστορία της περιοχής και των δρόμων της (οδωνυμικά) και μακέτες από τη Β δημοτικού, ενώ το Πολυτεχνείο συμμετέχει με χάρτες, μακέτες, ένα βίντεο για τη γειτονιά και επεξεργασίες των σπουδαστών.
.
Εκπαιδευτικοί 51ου Δ.Σ.: Έλενα Ακύλα (εικαστικός), Κρήνη Δημοπούλου (εικαστικός), Ελένη Ζάχου (δασκάλα), Ευαγγελία Ουζουνίδου (δασκάλα ειδικής αγωγής)
Διδακτική ομάδα Ε.Μ.Π.: Ντίνα Βαϊου, Μαρία Μάρκου, Ειρήνη Μίχα, Θάνος Παγώνης (συντονιστής), Ρούλη Λυκογιάννη (προσκ. διδάσκουσα εκλεγμένη Λέκτορας) Επικουρικό διδακτικό έργο: Πολίνα Πρέντου, Λουκάς Τριάντης, Πασχάλης Σαμαρίνης, Ευαγγελία Χατζηκωνσταντίνου, (υποψήφιοι διδάκτορες)
Σπουδαστές/ριες: Αναστασάκη, Ε., Αντωνίου, Ε., Γεωργιάδη, Γ., Γδύση, Σ., Γκούφα, Β., Γράψας, Δ., Δαμίγος, Μ., Δραζινού, Ι., Δημητρίου, Χ., Ευαγγέλου, Π., Ζαφείρης, Α., Ζησοπούλου, Φ., Θανάση, Μ., Καλαμπούκα, Χ., Καραχάλιος, Σ., Καρύδη, Μ., Κόλιου Φ., Κουρούσια, Χ., Κωνσταντινίδου, Ε., Λεβεντάκη, Μ., Μακρίδου, Κ., Μαλαπάνη, Ε., Μιχαήλ, N., Μιχαλοπούλου, Ε. Ο., Μορέ, Β., Μουντανέα, Κ., Μπαρμπαλιά, Ε. Μ., Μπελεμεζή, Λ. Μ., Μπέλτσιου, Μ., Μπράτσου, Λ., Ντόκα, Ρ. Η., Παπασπύρου, Σ., Περιγιάννης, Α., Σκρούμπελου, Κ., Σταρίδα, Δ., Τασιούλα, Ι., Τζίμα, Ε., Τσελεπή, Σ. Μ., Τσιούτη, Α., Χατζηγιάννη., Μ., Χατζηστεφάνου, Ο.
.
.
ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ
Τα παιδιά ζωγράφισαν τη γειτονιά τους από την αρχή και επέλεξαν τα χρώματα που θέλουν να βλέπουν στα κτίρια.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΑΠΟΘΕΜΑΤΟΣ
Οι ιδέες των παιδιών για επαναχρησιμοποίηση των εγκαταλελειμμένων κτιρίων δίπλα στις προτάσεις των σπουδαστών.
.
.
.
.
.
ΒΙΛΛΑ ΤΡΑΪΜΠΕΡ
Λεπτομέρειες του εσωτερικού χώρου της Βίλλας Γελαδάκη.
Επισκεφτήκαμε τη Βίλλα Τράιμπερ, φωτογραφήσαμε το εσωτερικό της και επιζωγραφίσαμε τις εκτυπώσεις των φωτογραφιών με τα γύψινα στοιχεία της οροφής της Βίλλας.
.
.
.
.
.
.
.
Φέραμε στην επιφάνεια το κρυμμένο στην τοιχογραφία του διαδρόμου του B’ ορόφου πρόσωπο του ζωγράφου αποτυπωμένο από τον ίδιο.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Η Βίλλα Τράιμπερ
Η Βίλλα Τράιμπερ βρίσκεται κοντά στην οδό Λιοσίων. Είναι ένα παλιό διώροφο κτίριο. Είναι παλιό, αλλά φαίνεται σαν καινούριο.
Η αυλή της έγινε πλατεία. Το μόνο που έμεινε από τον κήπο είναι μια παλιά, όμορφη σιδερένια πόρτα. Η Βίλλα απ’ έξω είναι λευκή με πράσινα, μεγάλα, ξύλινα παράθυρα. Τα παράθυρα έχουν κάγκελα με σχέδια. Έχει δυο τεράστιες ξύλινες πόρτες. Έξω από κάθε πόρτα έχει μαρμάρινα σκαλιά.
Όταν μπαίνεις μέσα, από την είσοδο της πλατείας, βλέπεις τέσσερα μεγάλα, ξύλινα σκαλοπάτια και γυαλιστερό πάτωμα. Τα δωμάτια είναι μεγάλα με ψηλά, ζωγραφιστά ταβάνια και μεγάλες πόρτες με χρυσά πόμολα. Μέσα στα δωμάτια έχει γραφεία και μεγάλους χάρτες. Από το ταβάνι κρέμονται όμορφα παλιά φωτιστικά.
Για να μπεις στο δεύτερο όροφο πηγαίνεις από την είσοδο της οδού Παλαιολόγου. Βλέπεις πρώτα ένα μαρμάρινο παγκάκι. Η είσοδος δεν είναι μεγάλη. Έχει μια στριφογυριστή σκάλα και ένα θολωτό χρωματιστό ταβάνι. Οι τοίχοι στον όροφο αυτό είναι ζωγραφισμένοι και ο ζωγράφος έχει σχεδιάσει το πρόσωπό του. Θέλει προσπάθεια για να το δεις.
Ευτυχώς που κάποιος φροντίζει τη Βίλλα και δεν είναι εγκαταλελειμμένη.
Κείμενο των μαθητών της Β’ δημοτικού
.
.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ VS ΟΥΤΟΠΙΑ
Μετά την προβολή του video που τράβηξαν οι σπουδαστές της αρχιτεκτονικής στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Βάθης, τα παιδιά σχολίασαν τη γκρίζα πραγματικότητα των μεγάλων και αντιπαρέβαλαν τη χρωματιστή εκδοχή ενός διαφορετικού χάρτη της γειτονιάς τους.
.
.
.
.
.
ΜΑΚΕΤΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
Παίρνοντας αφορμή από τις κατόψεις των χώρων στέγασης που διαμόρφωσαν οι σπουδαστές στο πλαίσιο των προτάσεων επανάχρησης των κτιρίων,
.
οι μαθητές της Β’ τάξης κατασκεύασαν μακέτες που παρουσιάζουν προτάσεις για το εσωτερικό των εγκαταλελειμμένων σπιτιών.
.
.
.
.
.
ΠΗΓΕΣ – ΜΕΛΕΤΕΣ
Οι πηγές της έρευνάς μας και οι μελέτες των σπουδαστών του μαθήματος «Σχεδιασμός Αστικού Χώρου. Ζητήματα Στέγασης στο κέντρο της πόλης: Ολοκληρωμένες προσεγγίσεις παρέμβασης στην περιοχή Πλατείας Βάθης-Αγίου Παύλου» της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.
.
.
.
Πηγές – Μελέτες
Βουγιούκα, Μ. & Μεγαρίδης, Β. (1997), Οδωνυμικά. Η Σημασία των Ονομάτων των Οδών της Αθήνας. Τόμος Α’. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Βουγιούκα, Μ. & Μεγαρίδης, Β. (1997), Οδωνυμικά. Η Σημασία των Ονομάτων των Οδών της Αθήνας. Τόμος Β’. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Βουγιούκα, Μ. & Μεγαρίδης, Β. (1997), Οδωνυμικά. Η Σημασία των Ονομάτων των Οδών της Αθήνας. Τόμος Γ’. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Ντεκάστρο, Μ. (2000), Η Αθήνα σε 7 Διαδρομές. Ένας οδηγός για μικρούς και μεγάλους. Αθήνα: Ακρίτας Παιδικά.
Σκιαδάς Ε. (2001), Οι συνοικίες των Αθηνών. Η πρώτη Επίσημη Διαίρεση (1908). Έρευνα: Γιαταγάνα, Ξ. Β. & Μαντζώρου Β. Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Σκουμπουρδή Α. (2001), Θέατρα της Παλαιάς Αθήνας. (Β΄ έκδοση). Αθήνα: Δήμος Αθηναίων. Πολιτισμικός Οργανισμός.
Τσουνάκος, Ο. (2003), Αθήνα μου, Εμείς θα Μείνουμε Εδώ… Περίπατος στην Ξέφραγη Πόλη μας που θα την Αγαπάμε και Μετά το 2004. Αθήνα: Ηλιοτρόπιο.
Χατζιώτης, Κ. (1994), Η νομιζόμενη ως «ΒΙΛΛΑ ΤΡΑΪΜΠΕΡ» και η περιοχή της Βάθειας. Αθήνα.
Σπουδαστικές εργασίες
Αναστασάκη, Ε., Σκρούμπελου, Κ. & Τζίμα, Ε. (2012), Εφήμερες Κατασκευές σε Αστικά Κενά// Περιοχή Άγιος Παύλος.
Γεωργιάδη, Γ., Ευαγγέλου, Π. & Μιχαήλ, Ν. (2012), Ο Άστεγος ως Ενεργό Μέλος της Πόλης.
Γκούφα, Β. & Θανάση, Μ. (2012), Ζητήματα Στέγασης στο Κέντρο της Πόλης: Ολοκληρωμένες προσεγγίσεις παρέμβασης στην περιοχή Πλατείας Βάθης – Αγίου Παύλου.
Δημητρίου, Χ. & Τσελεπή, Σ. Μ. (2012), Αστικές Καλλιέργειες - Μετασχηματίζοντας τις κοινωνικές δομές.
Ζησοπούλου, Φ., Περιγιάννης, Α. & Σταρίδα, Δ. (2012), Βελτίωση Συνθηκών Κατοίκησης και Ένταξη των Μεταναστών με Βασικό Άξονα τη Διερεύνηση των Δυνατοτήτων της Περιοχής.
Καραχάλιος, Σ., Μπελεμεζή, Λ. Μ. & Μπέλτσιου, Μ. (2012), Σχεδιασμός Αστικού Χώρου. Περιοχή Μελέτης: Άγιος Παύλος – Πλατεία Βάθης.
Μορέ, Β., Μπαρμπαλιά, Ε. Μ. & Μπράτσου, Λ. (2012), Στρατηγικές Πρόνοιας και απασχόλησης. Μέσω Επανάχρησης του Αποθέματος της Ίδιας της Πόλης.
.
.
Ο ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
.
.
.
.
.
.
.
ΤΟ ‘ΣΕΜΕΝ’ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ
Δώδεκα χάρτες κομμένοι και ενωμένοι στα μέτρα μας.
.
.
.
.
.
.
.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ
.
Μέσα από την επεξεργασία των χαρτών με στόχο την κατανόησή τους και την ανάγνωση τους από τους μαθητές και παράλληλα μελετώντας την ιστορία της περιοχής και τα οδωνυμικά προέκυψαν οι παρακάτω χάρτες.
.
.
.
.
Η ομάδα του Πολυτεχνείου κατέγραψε τη γειτονιά μέσα από χάρτες και την αποτύπωσε σε μακέτα.
.
.
.
.
ΒΟΛΤΑ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ
.
οδός Ακομινάτου 48
.
.
.
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
οδός Ακομινάτου, parking
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
.
οδός Κ. Παλαιολόγου, Ο.Γ.Α.
.
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
.
οδός Ακομινάτου, παιδική χαρά
.
.
οδός K. Παλαιολόγου
.
.
.
οδός Ακομινάτου και Μαιζώνος, Hotel Paradise
.
.
οδός Ακομινάτου, parking
.
.
.
.
.
οδός Ακομινάτου
.
.
.
οδός Κ. Παλαιολόγου
.
.
.
.
οδός Μαιζώνος
.
.
οδός Μάγερ, Εθνικό Ωδείο
.
.
οδός Μάγερ 17 και Μαιζώνος, Hotel Δωδώνη
.
.
.
.
.
.
.
οδός Μαιζώνος
.
.
οδός Ψαρρών, Ακροβάτης
.
.
οδός Ψαρρών
.
.
.
οδός Χίου 53, Finos Film (παλιό σαπουνοποιείο Παπουτσάνη)
.
.
.
.
.
.
.
Σταθμός Πελοποννήσου
.
.
.
.
Σταθμός Λαρίσης
.
.
οδός Μαμούρη και Σάμου
.
.
.
.
.
Άγιος Παύλος
.
.
οδός Αγίου Παύλου
.
.
οδός Νεοφύτου Μετάξα και Λιοσίων
.
.
οδός Μιχαήλ Βόδα 5
.
.
.
ΒΙΛΛΑ ΤΡΑΙΜΠΕΡ
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Φωτογραφίες: Έλενα Ακύλα, Ελένη Ζάχου
.
.
Πλατεία Βάθης. Η ιστορία της περιοχής
Η πλατεία Βάθης είναι μια περιοχή με πολλά κρυμμένα μυστικά στην ιστορία και τους δρόμους της. Το όνομά της, δύσκολο να καταλήξει κανείς από πού προέρχεται, δέχεται τρεις διαφορετικές εξηγήσεις. Άλλοι το αποδίδουν στον αρχαίο δήμο Βατής από την πύλη του οποίου ξεκινούσαν δυο σπουδαίοι δρόμοι της εποχής, οι σημερινοί οδοί Αχαρνών και Λιοσίων. Άλλοι αποδίδουν το όνομα στον Ιωάννη Βάθη παλιό κτηματία της περιοχής. Η τελευταία εξήγηση αποδίδει την προέλευση του ονόματος της περιοχής στη μορφολογία της περιοχής, ένα βύθισμα του εδάφους εκεί όπου είναι σήμερα η πλατεία και μαζεύονταν τα νερά του ρέματος του Κυκλοβόρου (σημερινή Μάρνη) που ξεκινούσε από την Πεντέλη. Στον χείμαρρο αυτό αναφέρεται και ο Αριστοφάνης σε έργα του. Στην περιοχή υπήρχε μέχρι και το 19ο αιώνα μια γέφυρα που ένωνε τις δυο όχθες.
Η περιοχή της πλατείας Βάθης, κατοικήθηκε για πρώτη φόρα γύρω στα 1810 με πρώτο οικιστή τον Ν. Γεωργακόπουλο αγωνιστή του ιερού αγώνα, ο οποίος έσπευσε να ακολουθήσει το ρεύμα προς την έδρα του Βασιλείου και αγόρασε κτήματα στην περιοχή. Πριν από αυτό η περιοχή δεν κατοικούνταν.
Η περιοχή απέκτησε ενδιαφέρον για τα κτήματά της όταν στα χρόνια του Όθωνα με την κατάρτιση του πολεοδομικού σχεδίου, η περιοχή συμπεριλήφθηκε στο σχεδιασμό και προοριζόταν η ανέγερση ανακτόρων στην περιοχή, πλάνο όμως που δεν ευόδωσε. Στο σχέδιο μάλιστα αυτό οφείλει την ανέγερση του το εργοστάσιο Μεταξουργείου που την εποχή εκείνη είχε πρωτοσχεδιαστεί για εμπορικό κέντρο.
Στην περιοχή αγόρασε μεγάλη έκταση ο Μ. Σούτσος Βόδας, τελευταίος ηγεμόνας της Βλαχίας, ο οποίος έχτισε το σπίτι του και το περιέβαλε με ένα μεγάλο ονομαστό κήπο. Οι κληρονόμοι του Βόδα, μη μπορώντας να συντηρήσουν την περιουσία την πούλησαν τεμαχίζοντάς τη σε οικόπεδα.
Την εποχή εκείνη χτίστηκε και η Βίλλα Τράιμπερ από τον Γελαδάκη, ο οποίος ήταν ένας πλούσιος αστός. Στην οικία αυτή δεν έζησε ποτέ ο Τράιμπερ. Το όνομα του, όνομα φιλέλληνα, δόθηκε στον δρόμο δίπλα από το οικόπεδο, όπως και πολλά άλλα ονόματα φιλελλήνων στην περιοχή, και γι΄ αυτό θεωρήθηκε λανθασμένα από πολλούς ότι εκεί έζησε ο Τράιμπερ.
Πολύ γρήγορα, η περιοχή μπήκε στο σχέδιο πόλεως και οι δρόμοι της ήταν από τους πρώτους που ονοματοδοτήθηκαν. Προπολεμικά στην περιοχή λειτούργησε το Δημοτικό Καπνοκοπτήριο, απ’ όπου πήρε και το όνομά του ο ομώνυμος δρόμος.
Στην περιοχή υπάρχουν πολλά νεοκλασικά και art deco κτίρια. Άλλα καλοδιατηρημένα και άλλα όχι. Εκτός από αστικές οικογένειες , η περιοχή φιλοξένησε προξενεία, πρεσβείες και ακόμη φιλοξενεί πολλά θέατρα, ενώ παλιότερα η εμπορική κίνηση ήταν μεγάλη καθώς εκτός από τα εμπορικά που λειτουργούσαν , φιλοξενούσε τυπογραφεία, κλινικές, γκαράζ και ξενοδοχεία.
Στη γειτονιά για χρόνια λειτουργούσαν τα κτίρια της Φίνος Φιλμ όπου πριν υπήρχε η πρώτη βιοτεχνία σαπουνιών Παπουτσάνη.
Τέλος, στην γειτονιά γεννήθηκαν και ανατράφηκαν πολλές προσωπικότητες των τεχνών και των γραμμάτων τουλάχιστον μέχρι τις αρχές του δεύτερου μισού του προηγούμενου αιώνα.
πηγή:Ακύλα Ελενα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου