Κτίρια με έντονους συμβολισμούς θα στεγάσουν τα έργα της 3ης Μπιενάλε της Αθήνας
Η διαδρομή προς την πλατεία Θεάτρου είναι γνώριμη σε όσους περπατούν στο κέντρο της Αθήνας: νεαρές Αφρικανές πόρνες συνυπάρχουν με ντίλερ, πρεζόνια, μετανάστες, όσους κατοικούν μόνιμα εκεί.
Η άλλοτε σφύζουσα καρδιά της πόλης χάσκει σαν μαύρη τρύπα. Στο κέντρο της πλατείας στέκεται ακόμα επιβλητικό το κτίριο το οποίο στεγάζει, από τη δεκαετία του '30, τη Διπλάρειο Σχολή.
Εκεί, στις μισοκατεστραμμένες αίθουσες όπου κάποτε φοιτούσαν τεχνίτες διαφόρων ειδικοτήτων -από μαθητευόμενους ξυλογλύπτες και πιλοποιούς έως επιπλοποιούς-, θα φιλοξενηθεί, από 23 Οκτωβρίου μέχρι 11 Δεκεμβρίου, ένα μεγάλο μέρος από τις δράσεις και τα έργα της 3ης Μπιενάλε της Αθήνας.
Η Διπλάρειος Σχολή είναι ένα από τα κτίρια-ορόσημα που αξιοποιεί η φετινή Μπιενάλε μαζί με τους εκθεσιακούς χώρους του Πάρκου Ελευθερίας (Κέντρο Τεχνών, χώροι της πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ, Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου). Κτίρια με ισχυρούς συμβολισμούς, συνδεδεμένα ποικιλοτρόπως με την ελληνική Ιστορία.
Περισσότερα από 120 έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών θα παρουσιαστούν στη φετινή διοργάνωση με τον γενικό τίτλο «Μονόδρομος». Ο Βλάσης Κανιάρης, ο Μιχάλης Κατζουράκης, η Ρένα Παπασπύρου, ο Γιώργος Βακιρτζής, ο Βαγγέλης Βλάχος, ο Κώστας Μπασάνος, ο Χρήστος Παπούλιας, η Βίκυ Περικλέους, ο Παναγιώτης Χανδρής είναι ορισμένοι μόνο από τους Ελληνες καλλιτέχνες διαφορετικών γενεών που θα συνυπάρξουν στην Μπιενάλε με ξένους συναδέλφους τους όπως οι: Αντζελα Μπούλοκ, Νόρμαν Λέτο, Κάρολιν Μέι, Χέρμαν Μπλάουτ κ.ά. Αρκετά είναι και τα έργα των κινηματογραφιστών, κυρίως του πειραματικού σινεμά, που θα προβληθούν. Αναφέρουμε ενδεικτικά την «Αλληγορία» του Κώστα Σφήκα, «Το αίμα των αγαλμάτων» του Τώνη Λυκουρέση και το «Χρήμα» του Βασίλη Μαζωμένου. Με ένα έργο-«έπληξη» θα συμμετάσχει ακόμη ένας κινηματογραφιστής, ο σκηνοθέτης του «Σπιρτόκουτου» και του «Μαχαιροβγάλτη» Γιάννης Οικονομίδης.
Μπένγιαμιν
Το σινεμά έχει άλλωστε κεντρικό ρόλο στη φετινή Μπιενάλε. Ο Γάλλος θεωρητικός Νικολά Μπουριό, συνεπιμελητής μαζί με την Ξένια Καλπακτσόγλου και τον Poka-Yio της 3ης διοργάνωσης, προετοιμάζει, ειδικά για την Μπιενάλε, μια φιλόδοξη, μεγάλου μήκους ταινία. Στο φιλμ, που θα προβληθεί σε μουσεία και γκαλερί σε όλο τον κόσμο, η Αθήνα της κρίσης, με την ένταση και τα γεγονότα της καθημερινότητας, θα συναντηθεί με το φάντασμα του Γερμανοεβραίου φιλοσόφου Βάλτερ Μπένγιαμιν, καθώς και με την κινηματογραφημένη εκδοχή αρκετών έργων της διοργάνωσης.
Ενα επίσης ισχυρό χαρακτηριστικό της Μπιενάλε είναι η παρουσία αρκετών έργων που αξιοποιούν την έννοια του αρχείου με υλικό που αφορά την Ιστορία της Ελλάδας, προερχόμενο από διαφόρων ειδών πηγές: από τον ΕΟΜΜΕΧ και τον ΕΟΤ, μέχρι ντοκουμέντα εποχών που η Ελλάδα ζητούσε δανειοδοτήσεις ή βρισκόταν σε κατάσταση χρεοκοπίας.
Μια πρώτη βόλτα στους άδειους ορόφους της Διπλαρείου Σχολής, που θα υποδεχτούν σύντομα αρκετά έργα τέχνης, φωτίζει περισσότερο τους λόγους για τους οποίους οι επιμελητές επέλεξαν το συγκεκριμένο κτίριο. Τα τεράστια παράθυρα με τους μεταλλικούς σκελετούς, οι λάμπες φθορίου που κρέμονται σε στοίχιση από την οροφή, προκαλούν ποικίλους συνειρμούς και παραπέμπουν σε ερειπωμένα εκπαιδευτικά ή σωφρονιστικά ιδρύματα και σε διαλυμένες δημόσιες υπηρεσίες. Τα έργα τέχνης θα τοποθετηθούν στα δεκάδες μικρά και μεγαλύτερα δωμάτια και σε αχανείς γυμνές αίθουσες. Οι επισκέπτες θα έχουν την αίσθηση ότι ακολουθούν τα ίχνη ενός μάλλον καφκικού λαβυρίνθου.
Διαφορετική θα είναι η αίσθηση στους υπόλοιπους εκθεσιακούς χώρους: στο Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου έργα σύγχρονης τέχνης θα συνομιλούν με τα εκθέματα που αφορούν την ελληνική Ιστορία και το βίο του εθνάρχη, ενώ στα πρώην κρατητήρια της ΕΑΤ-ΕΣΑ θα τοποθετηθεί, συμβολικά, ένα ποιητικό έργο που προς το παρόν δεν ανακοινώνεται.
«Με δυο λόγια, θα λέγαμε ότι όλη η Μπιενάλε αποτελείται από καταιγιστικές, "πυρετικές" εικόνες, που προσεγγίζουν τη ζοφερή, ρευστή κατάσταση που ζούμε» λένε ο Poka-Yio και η Ξένια Καλπακτσόγλου. Και προσθέτουν: «Ο αφανισμός και η πτώχευση μοιάζει να ήταν μονόδρομος, σαν να φτάσαμε ώς εδώ νομοτελειακά. Πριν από μερικά χρόνια πιστεύαμε ότι η τέχνη προπορευόταν της εποχής μας. Σήμερα η τέχνη μοιάζει να ακολουθεί τα γεγονότα ηττημένη. Με τον ίδιο τρόπο που ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, στην ταινία που ετοιμάζει ο Νικολά Μπουριό, συνομιλεί ως ηττημένος διανοούμενος με τον αθώο εαυτό του, τον Μικρό Πρίγκιπα. Αν στην πρώτη Μπιενάλε, «Destroy Athens», προσεγγίζαμε το αδιέξοδο ενός υποκειμένου, στην τρίτη Μπιενάλε το αδιέξοδο δεν είναι υποκειμενικό αλλά συλλογικό, στη θέση του υποκειμένου βρίσκεται η ίδια η χώρα.
ηγή ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου