Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2016

«Βλέπω τα πάντα σαν να είναι πίνακας» της Μαργαρίτας Πουρνάρας

«Ο ζωγράφος πρέπει να βρει τι λείπει από αυτόν τον κόσμο για να το βάλει στα έργα του», λέει ο Γιώργος Ρόρρης.
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
«Ημασταν σε ένα ταξί με τον Γιάννη Τσαρούχη. Εγώ, πιτσιρικάς τότε. Ο οδηγός τον ρώτησε γιατί δεν έχει πιάσει ποτέ του το τιμόνι, και εκείνος απάντησε με τη χαρακτηριστική του φωνή: “Μα, ξέρετε, το προσπάθησα! Αλλά επειδή έβλεπα τον κόσμο πέρα από το παρμπρίζ σαν πίνακα, νόμιζα ότι ερχόταν κατά πάνω μου και τρόμαζα!” Ισως γι’ αυτό δεν οδηγώ και εγώ. Βλέπω τα πάντα σαν να είναι πίνακας».


Είναι αστείο, αλλά η γειτονιά όπου βρίσκεται εδώ και μία εικοσαετία το ατελιέ του Γιώργου Ρόρρη, στη Λιοσίων, είναι γεμάτη συνεργεία αυτοκινήτων, εξατμισάδικα, φαναρτζίδικα. Ενας κόσμος ανδρικός, «ωμής πραγματικότητας και μόχθου», όπως λέει στην «Κ», από τον οποίο επίτηδες δεν ήθελε να αποκοπεί. «Οπως πηγαίνουν οι μάστορες κάθε ημέρα στη δουλειά, έτσι και εγώ έρχομαι εδώ το πρωί για να εργαστώ σκληρά. Ο ζωγράφος δεν πρέπει να κατοικοεδρεύει σε άλλο σύμπαν αλλά να συνοδοιπορεί με όλους τους υπόλοιπους».

Δίκιο έχει. Ομως ο ζωγράφος είναι ένας τεχνίτης που συνδυάζει μεταφυσική και μαστοριά, κάτι που ο 52χρονος Ρόρρης κάνει κατεξοχήν στα έργα του. Με αφορμή την έκθεση που εγκαινιάζεται απόψε στον χώρο της Συλλογής Φέλιου επί της Φωκίωνος Νέγρη κάνουμε μια κουβέντα με φόντο κάποιους από τους καινούργιους πίνακες που θα δούμε στο αφιέρωμα «Η κρυμμένη εικόνα» (έως τις 27/3). Τον παρατηρούσα την ώρα που μίλαγε. Τα λεπτεπίλεπτα χέρια του, τα μισοανακατεμένα μαλλιά και τα έντονα μάτια του πίσω από τα γυαλιά. Κάποιοι –όχι λίγοι– τον θεωρούν τον καλύτερο Ελληνα ζωγράφο σήμερα, αλλά εκείνος διατηρεί την ταπεινότητά του, λες και βγήκε εχθές από τη Σχολή Καλών Τεχνών. Να, τι θαυμάζω σε αυτόν: την ικανότητά του να κοιτάζει τον εαυτό του από κάτω προς τα πάνω, από τη γη προς τα σύννεφα. Και τη σάρκα έτσι τη ζωγραφίζει, απτή και αιθέρια, κοντινή και μακρινή. Ο Πολ Οστερ έχει γράψει για το ταξίδι στο «βασίλειο του γυμνού δέρματος», και οι πίνακες του Ρόρρη είναι η ίδια απόπειρα να φτάσει κανείς εκεί.

«Εδωσα στη Σχολή Καλών Τεχνών σε πείσμα των συνθηκών και των περιορισμένων φαντασιώσεων που επέτρεπε το επαρχιώτικο περιβάλλον μου», λέει γελώντας ο ζωγράφος που πέρασε (τελευταίος...) στην ΑΣΚΤ. Και αν δεν είχε ενθαρρυνθεί από έναν φιλόλογό του να δώσει εξετάσεις, μπορεί να είχε μείνει στα ΚΑΤΕΕ Δημόσιας Διοίκησης στη Φλώρινα και να μην είχαμε χαρεί το ταλέντο του.

«Δεν είναι θέμα ταλέντου το να πας μπροστά. Χρειάζεται ελευθερία και βούληση. Ο σπόρος πρέπει να πεθάνει για να μεγαλώσει ένα φυτό. Αλλιώς δεν βλασταίνει ποτέ».

Και μετά τι;

«Μετά ο ζωγράφος πρέπει να βρει τι λείπει από αυτόν τον κόσμο για να το βάλει στα έργα του. Ο πίνακας δεν είναι δουλική καταγραφή τού τι είναι εδώ, δεν είναι κατάστιχο. Είναι η ερμηνεία μέσα από το βλέμμα. Αν δεν υπήρχαν θεατές, δεν θα υπήρχαν ζωγράφοι. Οι άλλοι θα σου πουν τι κάνεις και έτσι θα ψυχανεμιστείς και εσύ. Διότι στη δική σου δουλειά είσαι τυφλός», μου λέει.

Κοιτάζουμε μαζί ένα από τα φρεσκοζωγραφισμένα έργα. Μια όμορφη κοπέλα, γυμνή, είναι ξαπλωμένη σ’ ένα στρώμα στο πάτωμα, με το μισό κορμί της να βρίσκεται στο πάτωμα. Η πτώση της έχει κάτι σχεδόν ηρωικό. Σχολιάζει: «Κάποιοι νομίζουν ότι ζωγραφίζω μόνον την ομορφιά. Οχι. Με ενδιαφέρει να δω τι αποτυπώνεται, τι ανακλάται στο πρόσωπο των ανθρώπων, ανάλογα με το τι βιώνουν. Οπως έλεγε ο Καμί, από μια ηλικία και μετά είμαστε υπεύθυνοι για τη φάτσα μας. Αν εκτίθεται κανείς σε ηλίθιες, ανούσιες σκέψεις, αυτό θα εγγραφεί επάνω του. Ετσι διαλέγω και τα μοντέλα μου. Στα μάτια τους εκπέμπεται η δική τους ζωή και όχι κάποιου άλλου. Δείτε, λ.χ., τις κοπέλες που κάνουν καριέρα σε πρωινές εκπομπές. Είναι σαν να δανείζονται την οντότητά τους. Είναι πλάσματα που μπορεί να σωριαστούν στο πρώτο καίριο πλήγμα που θα δεχθούν από την πραγματικότητα. Μπορεί να ανοίξει η γη να τις καταπιεί, όπως κατάπιε και το λαμπερό σύμπαν του ΚΛΙΚ και των περιοδικών της δεκαετίας του ’90 και του 2000. Οπως λέει και ο Μάρκος Αυρήλιος: πρέπει να στέκεσαι γερά στα πόδια σου για να αντιμετωπίσεις το απρόβλεπτο που έρχεται. Γιατί έρχεται... Αυτό πρέπει να θυμόμαστε

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου