«32 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΚΟΑΝ»
Το kōan (公案?)είναι μια ιστορία, διάλογος,
ερώτηση ή δήλωση όπου χρησιμοποιείται στην άσκηση του Ζεν για να προκαλέσει την
«μεγάλη αμφιβολία» και να δοκιμάσει την πρόοδο του μαθητή.
ΑΝΔΡΕΟΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η
έρευνα μου βασίζεται σε μια ιδεολογία που συμπυκνώνεται στο ωμό,
ανθρωποκεντρικό, αληθινό, φιλελεύθερο/ελευθέριο, αξιοπερίεργο παρασκήνιο που
σφαγιάζεται καθημερινά με κάθε αφορμή, στον ορατό και αόρατο κόσμο μας.
Μέρος αυτού του παρασκηνίου μεταφράζεται εικαστικά στο έργο μου, το οποίο αποτελεί το πιο πρόσφατο στάδιο μιας πορείας μου, στο τώρα και κάθε τώρα. Ίσως με αποκορύφωση –εσωτερικής/συνειδησιακής ανάπτυξης, περιόδους όπως αυτής των «Κωλογραφιών». Η εικαστική και φιλοσοφική αυτή έρευνα με κύριο γνώμονα την διαισθητική προσέγγιση των πραγμάτων, συμπυκνώνεται σε 3 σημεία
Μέρος αυτού του παρασκηνίου μεταφράζεται εικαστικά στο έργο μου, το οποίο αποτελεί το πιο πρόσφατο στάδιο μιας πορείας μου, στο τώρα και κάθε τώρα. Ίσως με αποκορύφωση –εσωτερικής/συνειδησιακής ανάπτυξης, περιόδους όπως αυτής των «Κωλογραφιών». Η εικαστική και φιλοσοφική αυτή έρευνα με κύριο γνώμονα την διαισθητική προσέγγιση των πραγμάτων, συμπυκνώνεται σε 3 σημεία
1) Η σύσταση του πυρήνα του ανθρώπινου ψυχισμού.
2) Η
αντίδραση/αγανάκτηση, απέναντι σε ένα καθολικό νέφος πουριτανισμού που
εκφυλίζει συστηματικά παντός τύπου κοινωνίες.
3) Η
φιληδονία αντιμαχόμενη της φθοράς που οδηγεί αναπόφευκτα σε συνθήκη απώλειας.
Αναρωτιέμαι, φιλοσοφώ, ρεμβάζω, βιώνω, θίγω και
δημιουργώ. Με έμπνευση και βάσανο, με τον άνθρωπο και το σύμπαν που τον καθιστά
μόνο, χαμένο, αφελή, μικρό, και τραγικό
να ασφυκτιά ενάντια στην διαβολικά θεία συνείδηση του. Καταδικασμένοι από τους
ίδιους μας τους θεούς. Απέναντι σε μια βίαια ασπρόμαυρη πραγματικότητα.
Απέναντι στον «Έρωτα» και απέναντι στον
«Θάνατο». Ανάμεσα τους, ο Άνθρωπος μόνος, προσπαθώντας να αυτό-οριστεί.
Δεν προσφέρω (έτοιμες) απαντήσεις, μιας και δεν
πιστεύω πως μπορούμε να φτάσουμε σε τελικά συμπεράσματα, καθότι πάντα θα
υπάρχει το επόμενο «πως» και «γιατί». Μα
είμαι ταπεινά πεπεισμένος, πως προτείνω έναν σκανδαλιστικό τρόπο να
ενεργοποιηθούμε! Οι δάσκαλοι του Ζεν το κάνουν αυτό μέσα από τα περίφημα Koan (公案=koan, είναι μια ιστορία, ένας διάλογος, μια ερώτηση
ή πρόταση, η οποία χρησιμοποιείται στην άσκηση του Ζεν για να προκαλέσει την
"μεγάλη αμφιβολία» και να δοκιμάσουν την πρόοδο τους οι μαθητές μέσα από
την ενεργοποίηση της βαθειάς συνείδησης, του πνεύματος.) Κάπου
ανάμεσα στην σαρκική και την πνευματική ηδονή, βρίσκονται οι απαντήσεις, οι
οποίες αρκούν έως ότου περάσουμε το κατώφλι του θανάτου. Η ζωή όλη είναι
φτιαγμένη και οργανωμένη με άξονα τον θάνατο και όχι την γέννηση. Σκοπός μας
και όλων όσων έχουμε δημιουργήσει πάνω στη γη, είναι η απόκτηση ηδονής. Είμαστε
όντα φιλήδονα. Κάποιοι ωστόσο, καταφέρνουν να αποδεσμευτούν από έναν
στερεοτυπικό τρόπο σκέψης, αφοσιώνονται στην πνευματική αναζήτηση και βρίσκουν
την ισορροπία μεταξύ δυο ακραιοτήτων. Ίσως αυτοί μπορούν να μετατρέψουν ην
ευθεία, σε κύκλο.
Ας επεκτείνουμε την πνευματική μας αντίληψη και
να οξύνουμε την διαίσθηση μας. Να περιορίσουμε τη λογική η οποία αποστειρώνει
την. Η Τέχνη όμως ουδέποτε είχε ανάγκη τέτοιου είδους λογική. Διότι την Τέχνη
δεν την καταλαβαίνουμε, μα την βιώνουμε.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
“Όταν στραβίζεις στον ήλιο, βλέπεις τη κοσμική
ψωλή του”
~Suehiro Maruo
Έχει ενδιαφέρον το να φέρνουμε στην επιφάνεια,
καταπιεστικά κρυμμένες εκφάνσεις της πραγματικής και πρωτότοκης φύσης μας. Τον
ψυχισμό, τα ένστικτα και τη φρικαλέα μάχη που βιώνει ο καθένας μας ενάντια σε
μια μοναδική και μοναχή, συνείδηση. Η οποία πασχίζει σε έναν κόσμο που είναι
μόνος του. Προσωπικά, θεωρώ πως ένας αόριστος ερωτισμός και αισθησιασμός
διαποτίζει όλη τη πλάση. Ψυχικές καταστάσεις που, πέρα από την σωματική ηδονή
που δύναται να προκαλούν ασυνείδητα, οδηγούν επίσης σε μια έκσταση, η οποία γεννιέται
καθώς πλησιάζουμε το ιδανικό μιας εξίσου αόριστης ελευθερίας.
[…]Το να
παραβαίνεις κάποιο ταμπού (μια θρησκευτική/ηθική/δεοντολογική απαγόρευση) είναι
το να διεκδικείς ένα μέρος της ελευθερίας με την οποία γεννήθηκες και αυτό
είναι ηδυπαθέστατο.[…]
Έννοιες όπως και το εκκεντρικό, το παράξενο, το
φρικαλέο, το ανώμαλο, το λάθος, το αποκρουστικό, το απαγορευμένο, η απώλεια
κτλ, έχουν έναν λανθάνων ύψιστο σκοπό. Όλα αυτά τα έχουμε ανάγκη. Κάποιοι
μάλιστα περισσότερο από κάποιους άλλους. Τα έχουμε ανάγκη διότι μας οδηγούν
στην αυτογνωσία. Μας κοινωνούν κάποιες βαθύτερες αξίες. . Γεγονός το οποίο αποτελεί πραγματικότατη συνθήκη, μιας εκρηκτικής
αντιφατικότητας. Τέτοιες έννοιες και συνθήκες που χαρακτηρίζονται από αυτές,
οφείλουμε να τις επεξεργαστούμε και να ανακαλύψουμε το κάθε τι που έχουν να μας
διδάξουν.
“Art should comfort the
disturbed and disturb the comfortable.”
~Cesar A. Cruz
~Cesar A. Cruz
Μπαίνω στο πειρασμό να αναλύσω, τους τρόπους και τα αίτια για τα οποία, πασχίζει ο άνθρωπος να αποποιηθεί τη φύση του απροκάλυπτα. Κρυμμένες αλήθειες βρίσκονται, στις μεγαλύτερες απαγορεύσεις των κοινωνιών μας.
Συνήθως ο κόσμος, έχοντας βολευτεί σε ένα μικρό
μα καλά οργανωμένο προσωπικό και καθημερινό ευαγγέλιο, κάθε φορά που έρχεται σε
επαφή με μια συνθήκη που δεν πάει απαραίτητα κόντρα στον κομφορμισμό του, μα
απλά και μόνο συνίσταται σε διαφορετική λογική από τη δική του, εισέρχεται σε
κατάσταση σοκ. Μια ψυχαναλυτική σκοπιά, ώστε να διεισδύσουμε πιο άφοβα και
αποφασιστικά, σε έργα που φαντάζουν προκλητικά ή τρομερά (με την μαυρισμένη
χροιά των λέξεων) μπορεί να μας προσφέρει μέρος της έρευνας της Άννα Φρόυντ.
Σύμφωνα με την Ψυχαναλυτική θεωρία της Άννα Φρόυντ,
οι αμυντικοί μηχανισμοί είναι αυτόματες πράξεις ή τεχνικές που εκτελούνται
ασυνείδητα για την αντιμετώπιση στρεσογόνων καταστάσεων και ερεθισμάτων που δεν
μπορούμε να διαχειριστούμε ψυχολογικά. Πιο συγκεκριμένα είναι η μέθοδος με την
οποία το Εγώ διευθετεί τις συγκρούσεις που δημιουργούνται, μεταξύ των
ενορμήσεων του Εκείνο και των αξιών του Υπερεγώ. Κάποιοι από τους κυριότερους
αμυντικούς μηχανισμούς αναγράφονται παρακάτω. Μηχανισμοί που υιοθετούμε όλοι
μας σε διαφορετικούς χρόνους, τόπους, για διαφορετικούς λόγους μα ταυτόχρονα
ίδιους.
• Αντιδραστικός σχηματισμός: το άτομο
υιοθετεί ιδέες και συμπεριφορές που είναι αντίθετες προς τις ασυνείδητες μη
αποδεκτές ενορμήσεις του.
• Απώθηση: απομάκρυνση από τη συνείδηση
αναπαραστάσεων που συνδέονται με μια ενόρμηση, όταν η ικανοποίηση αυτής μπορεί
να προκαλεί δυσαρέσκεια.
• Άρνηση: το άτομο αρνείται ένα δυσάρεστο
ή ανεπιθύμητο κομμάτι της πραγματικότητας του.
• Ακύρωση: το άτομο υιοθετώντας μια
συμπεριφορά ή σκέψη, προσπαθεί να διορθώσει το "κακό" που θεωρεί ότι
έχει προκαλέσει μέσω των σεξουαλικών ή επιθετικών του ενορμήσεων.
• Παλινδρόμηση: επιστροφή σε ένα πρώιμο
λιβιδινικό στάδιο καθώς και στις σχέσεις με προηγούμενα αντικείμενα.
• Προβολή: το άτομο απομακρύνει από τον
εαυτό του και αποδίδει σε κάποιο άλλο πρόσωπο επιθυμίες, ιδιότητες ή
συναισθήματα τα οποία είτε αγνοεί είτε αρνείται για τον εαυτό του.
[...]Και
σεις, αξιαγάπητοι ακόλαστοι, που από την νεανική σας ηλικία δεν γνωρίσατε
άλλους περιορισμούς απ'αυτούς που σας έβαζαν οι ίδιες οι επιθυμίες σας, που για
μοναδικό κυβερνήτη είχατε μόνο τις ιδιοτροπίες σας, μελετήστε τον κυνικό
Ντολμανσιέ, πορευθείτε όπως αυτός, αν θέλετε να φτάσετε ως την άκρη του
ανθόσπαρτου δρόμου που σας ανοίγει η φιληδονία σας, διδαχθείτε στην ακαδημία
του Ντολμανσιέ, ότι μονάχα όταν εξερευνά και διευρύνει την σφαίρα των κλίσεων
και ιδιοτροπιών του και θυσιάζει τα πάντα στην ηδονή των αισθήσεων θα μπορέσει
το φτωχό αυτό πλάσμα που ονομάζεται άνθρωπος, το φτωχό αυτό πλάσμα που δίχως τη
θέληση του πετάχτηκε σε αυτό το κόσμο της οδύνης, να σπείρει με ρόδα το
αγκαθερό μονοπάτι της ζωής.
~D.A.F.
De Sade
(από τον
πρόλογο στο βιβλίο του "η φιλοσοφία του μπουντουάρ")
Ο περίφημος Μαρκήσιος Ντε Σαντ το είπε πριν αιώνες «In order to know virtue, we must first acquaint
ourselves with vice”. Αλλά τι είναι αρετή για ένα ανθρώπινο ζώο? Αρκετοί
φιλόσοφοι, θέσανε τέτοια ερωτήματα περί ηθικών αξιών. Μέσα στη διαχρονικότητα
τους, η τέχνη κάθε τόσο επιχειρεί να τα πλαισιώσει με τον τρόπο της. Μπορεί άραγε ο άνθρωπος να επιβληθεί στη φύση
του? Έχει άραγε το δικαίωμα να επέμβει «πραξικοπηματικά» σε αυτήν πατώντας σε
σαθρές ηθικές? Είναι ελεύθερος
πραγματικά, ή αρκείται στην αποδοχή, μετρημένων μικρό-ελευθεριών? Και αν έχει
λόγο σε όλα αυτά, πόση βαρύτητα έχει αυτός ο λόγος? Τι αξία έχουν τα άσχετα
μπροστά στην αυτό-ολοκλήρωση ενός ατόμου?
Έχει σημασία πρωτίστως να αναρωτηθούμε, χωρίς
να βιαζόμαστε σε συμπεράσματα ψευδαισθησιακά που κυρίως θα μας οδηγήσουν σε
αδιέξοδα τα οποία, μας εμποδίζουν να συνεχίσουμε να πορευόμαστε σε αυτό το άχρονο
εσωτερικό ταξίδι κατανόησης και γνώσης. Ίσως κάπου πήγαν όλα στραβά, κάπου όταν
κάναμε το θεό προϊόν μας και φοβόμαστε τελικά τον ίδιο τον δημιουργό του
περισσότερο. Δεν υπάρχει κανένας θεός πουθενά. Αυτό που υπάρχει είναι ένας
μικρός, ανώμαλος από φύσει και καυλωμένος άνθρωπος, με έναν και μοναδικό σκοπό.
Να πνίξει τον θάνατο στην εμετικά έντονη οσμή του σπέρματος του.
«Τhere is no god, nature is sufficient for herself,
in no way is there a need for an author»
~Marquis De Sade
Donatien
Alphonse François, Marquis De Sade (2 του
Ιούνη 1740 - 2 Δεκέμβρη, 1814) ήταν ένας Γάλλος αριστοκράτης, επαναστατικός
πολιτικός, φιλόσοφος και συγγραφέας, γνωστός για την ακολασία του και τη
σεξουαλικότητά του. Τα έργα του περιλαμβάνουν μυθιστορήματα, διηγήματα,
θεατρικά έργα, διαλόγους και πολιτικές προκηρύξεις.
Είναι πιο
γνωστός για τα ερωτικά του έργα, τα οποία σε συνδυασμό με φιλοσοφικές
συζητήσεις και πορνογραφία, απεικονίζουν σεξουαλικές φαντασιώσεις με έμφαση στη
βία, την εγκληματικότητα και την βλασφημία εναντίον της Καθολικής Εκκλησίας.
Ήταν υπέρμαχος της ακραίας ελευθερίας, ανεξέλεγκτη από την ηθική, τη θρησκεία ή
το νόμο. Οι λέξεις «σαδισμός» και «σαδιστής» προέρχονται από το όνομά του.
Ο Σαντ
φυλακίστηκε σε διάφορες φυλακές και σε ένα ψυχιατρικό άσυλο για περίπου 32 χρόνια της ζωής του. 11 χρόνια στο
Παρίσι (10 από τα οποία δαπανήθηκαν στη Βαστίλη), ένα μήνα στην Conciergerie,
δύο χρόνια σε ένα φρούριο, ένα έτος Madelonnettes, τρία χρόνια Bicêtre, ένα
χρόνο σε Sainte-Pelagie και 13 χρόνια στο άσυλο Σαραντόν . Κατά τη διάρκεια της
Γαλλικής Επανάστασης ήταν εκλεγμένο εκπρόσωπο στην Εθνική Συνέλευση. Πολλά από
τα έργα του γράφτηκαν στη φυλακή.
Ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ, όπως ανέφερα και παραπάνω
ήταν κορυφαίος ανθρωπολόγος και φιλόσοφος, κατά τη προσωπική και ταπεινή μου
άποψη. Και ένας από τους λίγους που θίξανε ζητήματα περί ελευθερίας και
ανελευθερίας σε κοινωνικό, πολιτικό, θρησκευτικό και πιο σημαντικά, εσωτερικό/ψυχολογικό
επίπεδο, με σπαρταριστό ρεαλισμό και τρομακτική ηδυπάθεια. Μίλησε για την
κάκωση που υπέστη ο άνθρωπος και η ερωτική του ψυχολογία από τον Χριστιανισμό(ή
αν θέλουμε πιο σωστά, μια καθεστωτική δυτική κουλτούρα εκκλησιών), μα και πόσο
κατά τη γνώμη μου τον ευεργέτησε καταπιέζοντας τον (σαν αντιφατικό ταμπού). Ζυγιάζοντας
την ευθύνη που έχει η συνείδηση και η ελεύθερη βούληση στον βαθμό που
υφίστανται. Σπάζοντας συμβατικά δεσμά μιας κυνικής και ψυχρής λογικής, μπάζει
τον Άνθρωπο στο κόσμο της παρά-λογικής, στη σφαίρα του πνεύματος. Στο κόσμο του
Kokoro ( 心=Kokoro, είναι Ιαπωνική λέξη που σημαίνει πνεύμα,
νους, καρδιά ). Στο πραγματικό που λαμβάνει χώρα μέσα μας παρά απ’ ότι έξω μας. Βάζοντας το άτομο στο επίκεντρο της
κριτικής και του υπαινιγμού περί της ευθύνης της αυτοσυνειδησίας και το πόσο
αυτή είναι τελικά μια καλοστημένη ψευδαίσθηση ή πραγματικότητα. Προτείνω τον
Άνθρωπο ως πυρήνα των πάντων, ως το «κεντρικό σημείο» ύπαρξης και ενατένισης
του «αριστερού» όσο και του «δεξιού» άκρου ενός νοητού ευθύγραμμου τμήματος
(Α,Β) του οποίου ενώνοντας τα δύο άκρα του (Α,Β) οπτικοποιούμε σε μορφή κύκλου,
την Έσχατη Πραγματικότητα. Μιλώντας για το οτιδήποτε ουσιαστικά μιλάμε για το
εαυτό μας, για τον Άνθρωπο καθότι τα πάντα υπάρχουν επειδή εμείς υπάρχουμε για
να τα παρατηρήσουμε, βιώσουμε, δώσουμε μια ερμηνεία και μια οντότητα σε αυτά.
ΦΟΡΜΑΛΙΣΤΙΚΗ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η αισθητική του ασπρόμαυρου και της Ιαπωνικής
κουλτούρας κυριαρχεί στον χώρο. Με την κυριολεκτική και μεταφορική σημασία. Με
την διαχρονική δυναμική, της γλώσσας του ασπρόμαυρου και την επιδέξια απλότητα
του. Με τον πραγματιστικό συμβολισμό, της αντιφατικής σε κάθε πτυχή της,
πραγματικότητας. Κάθε ένα από τα έργα, είναι «γραμμένο» στα ιαπωνικά. Αυτό
σημαίνει δύο πράγματα.
Το πρώτο είναι πως, σε πολλά από τα έργα, ο θεατής μπαίνει στη διαδικασία να φανταστεί το
τι βλέπει ακριβώς, όπως συμβαίνει και στην ιαπωνική γλώσσα, όπου ο ακροατής
καλείται να στηριχτεί, όχι λίγες φορές στην φαντασία του για να κατανοήσει
πλήρως το νόημα που θέλει να περάσει ο ομιλητής. Το φορμά επίσης του Α4 είναι
κοντά στις διαστάσεις των Ukiyo-e μερικά παραδείγματα σε σχέση με το Α4 (21cm x
29cm) :
Hashira-e
|
72-77 cm (L) x 13cm (W)
|
Hoso-ban
|
33 cm (L) x 15 cm (W)
|
Hoso-ban
|
16 cm (L) x 47 cm (W)
|
Το δεύτερο είναι και η εμφανής επιρροή από Ιάπωνες καλλιτέχνες και συγγραφείς
παλαιούς και σύγχρονους. Όπως και η ανθρώπινη και "κυτταρική" επιρροή από όλους τους δημιουργούς/καλλιτέχνες που υπήρξαν στο κόσμο. Κυρίως σε μια εποχή όπου η εικόνα ρέει χωρίς φίλτρα και όρια.
Αναφέρω μερικούς:
Katsushika Hokusai (19th
century Painter, Ukiyo-e artist)
Kitagawa Kuniyoshi (19th
century, Ukiyo-e artist)
Osamu Tezuka (20th
century, Mangaka)
Katsuhiro Otomo (20th
century, Mangaka)
Suehiro Maruo(20th
century, Painter, Mangaka)
Toshio Saeki (21st
Century, Printer)
Takato Yamamoto (21st
Century, Painter)
Akira Kurosawa (20st
century Film-Maker)
Nobuyoshi Araki (21st
century, Photographer)
Junichiro Tanizaki (
20st century Writer)
καθώς και το κίνημα Ero-Guro.
To Ero-Guro-Nansense(エログロナンセンス), είναι
ένα λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό κίνημα που αναδύθηκε το 1930 στην Ιαπωνία.
Τοποθετεί την εστίασή του στον ερωτισμό,
τη σεξουαλική διαφθορά και την παρακμή.
Χαρακτηρίζεται ως "προπολεμικό,
αστικό πολιτιστικό φαινόμενο που ασχολείτο με τις εξερευνήσεις της αποκλίνουσας,
το παράξενο και το γελοίο" που
εκδηλώνεται με τη λαϊκή κουλτούρα της
περιόδου Taisho (1912-1926) του Τόκιο. Οι ρίζες του κινήματος πάνε πίσω
σε καλλιτέχνες όπως Yoshitoshi, ο οποίος, εκτός από τα ερωτικά Ukiyo-e
(Ιαπωνικές ξυλογραφίες-τυπώματα) Shunga
παρήγαγε επίσης τυπώματα στα μέσα του 1860 που δείχνουν αποκεφαλισμούς και
πράξεις βίας από την Ιαπωνική ιστορία. Ukiyo-e καλλιτέχνες όπως Utagawa
Kuniyoshi παρουσιάζουν παρόμοια θέματα με δουλεία, βιασμούς και ερωτική
σταύρωση. Όλοι τους πάντα με έμπνευση, την αξιοσημείωτη περιέργεια για τα μύχια
του ανθρώπινου ψυχισμού και το πώς μπορεί αυτός να εκδηλωθεί.
Η πρώτη ξεχωριστή εμφάνιση του Ero-Guro έγινε στην ιαπωνική λογοτεχνία του 1920
και του 1930. Το Sada Abe Συμβάν του 1936, όπου μια γυναίκα στραγγάλισε τον
εραστή της και ευνούχισε το πτώμα του, ήρθε να αντιπροσωπεύσει αυτό το είδος
για τα επόμενα χρόνια. Το κίνημα εξασθένισε κάπως για κάποιο διάστημα και
επανεμφανίστηκε στη μεταπολεμική περίοδο, ιδιαίτερα σε manga, μουσικά σχήματα,
θέατρο και στο κινηματογράφο.
Ένα μπαρόκ στοιχείο ίσως θα μπορούσε να πει
κανείς, είναι η τάση μου να παρουσιάζω σκηνές λίγο πριν ή λίγο μετά την δράση
που συνέβη, αφήνοντας έτσι χώρο για τη φαντασία του θεατή και ενεργοποιώντας το
στοιχείο του χρόνου, καθώς και μιας φαινομενικά στατικής, κίνησης.
Η επιρροή της φιλοσοφίας-αισθητικής του Wabi-Sabi (侘び寂) έχει
διαποτίσει τον τρόπο αντίληψης μου. Πρόκειται για μια ιδέα που προέρχεται από
τη βουδιστική διδασκαλία των τριών σημάτων της ύπαρξης.
1)παροδικότητα
2)ταλαιπωρία
3) κενότητα ή έλλειψη αυτο-φύσης
Επικεντρωμένος σε κάποια από τα χαρακτηριστικά
της Wabi-Sabi αισθητικής και όχι σε όλα, όσον αφορά το έργο. Αυτά είναι, η
ασυμμετρία, τραχύτητα ( ή παρατυπία), απλότητα, οικονομία, λιτότητα, σεμνότητα, οικειότητα, και η εκτίμησή
της ακεραιότητας των φυσικών αντικειμένων και διαδικασιών. Είναι η ομορφιά
του να εκτιμά κανείς τα ατελή, παροδικά και ημιτελή πράγματα. Η ομορφιά της ταπεινότητας,
της απλότητας και της μη συμβατικότητας.
Η φορμαλιστική προσέγγιση της έκθεσης
περιορίζεται μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναφορών.
Από κει και πέρα σαν άνθρωπος βαθύτατα ερωτευμένος με την κουλτούρα της
Ιαπωνίας, είναι λογικό ο βίος μου και το προϊόν αυτού να έχουν τουλάχιστον
αναφορές στα πολιτιστικά στοιχεία αυτής της χώρας. Αν πάμε λίγο πίσω το
2014-2015, θα θυμηθούμε την επιρροή και τον ρόλο που έπαιξε το Ιαπωνικό πνεύμα ειδικά
στη περίοδο των “Κωλογραφιών”, οι οποίες αποτέλεσαν και το πρώτο μου εικαστικό
Κοάν. Προτιμώ να αναφέρομαι στα έργα μου σαν εικαστικά μεταφρασμένα Κοάν. Η σαν
παιχνιδιάρικες φιλοσοφίες που απέκτησαν υπόσταση. Προτείνοντας έναν μη
συμβατικό τρόπο σκέψης και θεώρησης, επιχειρώ να τραβήξω τα όρια της στείρας
λογικής, να σπάσουν και να υποδεχτούν το πνεύμα, την διαίσθηση, την ανώτερη εμπειρία,
μέσω της βιωματικής κατανόησης των πραγμάτων.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ
«ΤΑΥΤΟΝΟΗΤΑ»
ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΑΝΔΡΕΟΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟΥ
«ΤΑΥΤΟΝΟΗΤΑ»
Η ()έχνη είναι πάνω από εμάς, και εμείς από κάτω. Δεν περιγράφουμε εμείς εκείνη, μα εκείνη περιγράφει εμάς. Όπως πάνω έτσι και κάτω, και όπως κάτω έτσι και πάνω.
Οι
ανάγκες που αφοδεύσανε οι ανθρώπινες –ή μιας και μιλάμε για ένα μοναδικό ζώο με
σπάνια ιδιαιτερότητα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και τον όρο «συνειδησιακές»-
αδυναμίες, πέσανε στο χώμα και φέρανε από το φως στο φως, κάθε λογής
εκφυλιστικούς τρόπους σκέψης, θεώρησης και πράξης πάνω στα οποία χτίστηκαν τα
θεμέλια του μεγαλύτερου –ας παίξουμε με τις λέξεις- «Σατανά» όλων. Τον
θρησκοπολιτισμό. Κάτι σαν κακόγουστο αστείο το οποίο προσπαθεί να πείσει πως η
φύση είναι αντικείμενο που μπορεί να υπόκειται στην αξιολόγηση και δίκη ενός
μικρού, φοβισμένου και υπεροπτικά ανίδεου παιδιού, που φοβάται τον θεό του,
περισσότερο από τον ίδιο τον εαυτό του-και αυτό είναι τρομακτικά τραγελαφικό.
Μια ιστορία κόσμων χτισμένη στην αλαζονεία και την ανευθυνότητα της ίδιας της
ιερής ύπαρξης, αυτής που είναι δεμένη με χρυσές κλωστές στο θαύμα του θανάτου.
Ανευθυνότητα ως προς την εξερεύνηση και αποδοχή καθώς και την φυσική
καλλιέργεια της κάθε ιδιαίτερης προσωπικής
φύσης. Μία ανθρώπινη ιστορία η οποία προσπαθεί κάθε τόσο να λύσει τα
προβλήματα και τις χρόνιες ασθένειες της, μα δεν τα καταφέρνει στο τέλος. Οι
αφορμές και οι αιτίες που προκαλούν «διακηρύξεις» πολιτικών, εικαστικών και
άλλων πράξεων, σαν και των δικών μου, συνεχίζουν να υπάρχουν άθικτες στις
κοινωνίες μας, όποιες και αν είναι αυτές. Επειδή και μόνο θίγονται κάποιες
ανθρωπιστικές κρίσεις-παθήσεις σε δεδομένο χρόνο και τόπο, δεν σημαίνει πως
λύνονται κιόλας. Δεν προσφέρω απαντήσεις, ίσως μόνο έναν τρόπο αποτελεσματικότερης
νόησης.
Να
μην κυριαρχεί ένας ψευδής και πουριτανός πολιτισμός, μα ένας «Φυσισμός» να
ερωτοτροπεί στα μύχια μας. Μια συνθήκη συμβίωσης με τον εαυτό μας -και ίσως με
όσους έχουν το ταλέντο ή την διάθεση- με κέντρο τον αληθινό άνθρωπο και την
ευθύνη της προσωπικής του ελευθερίας και καλλιέργειας και όχι με κέντρο,
αυθαίρετες έννοιες ή φαντασμιακές οντότητες που θαρρούν πως έχουν δικαιώματα
πάνω στον γλαφυρό κι εξοντωτικό αγώνα
της ζωής και τα μεγαλεία που μας προσφέρει η Φύση και η φύση μας. Μια κουλτούρα
σκέψης και δράσης η οποία δεν θα εκφυλίζει την ευγενική –όχι από ηθική άποψη μα
από άποψη αισθητικής και ποιότητας- βαθιά και αχανή ψυχή καθώς και το ανθρώπινο
ένστικτο μας, μα θα το αναδεικνύει και θα το ανθίζει, όπως μια φλογερή άνοιξη
ανθίζει τα πυρακτωμένα μπουμπούκια. Έτσι και μια συνειδητοποιημένη και
αυθεντική οντότητα, δυνατή και παράλληλα ευαίσθητα δυναμική, θα πρέπει να
κυριαρχεί και να απέχει από μια μαζικοποιημένη, μεταδοτική, στενάχωρη και μικρή
ψυχολογία η οποία, βρίσκεται μεθυσμένη στα χέρια μιας σαπισμένης, μοιρολατρικής
γερουσίας.
Ταυτονόητα!
το σπέρμα που θα γονιμοποιεί μια ομάδα μικρή ή μεγαλύτερη, ανθρώπων με «Α»
κεφαλαίο. Ταυτονόητα! για όσους θέλουν να εξυμνήσουν την τραγικότητα και την
μοναξιά, του να’ σε ένα καταραμένο ζώο,
θα πρέπει να γίνουν ο γνώμονας για να είναι η καθημερινότητα μια φαντασίωση και
όχι επιβίωση. Ταυτονόητα! για να αρχίσουν να υπάρχουν περισσότερες άσπρες και
μαύρες σταγόνες πάνω στο Παγκόσμιο ψηφιδωτό, έτσι ώστε να μπορούμε να πούμε
πριν ξεφτίσουμε, πως παίξαμε τη πούτσα μας ή το μουνί μας και -πριν γεμίσουμε με, έναν ασήμαντο μα
τρανταχτά θανατικό χυμό τη πλάση γύρο μας- και το χαρήκαμε.
Παρακάτω
βρίσκεται συγγεγραμμένη –μιας και οι πράξεις δεν είναι αρκετές ενίοτε- μια μορφή προσωπικής θεώρησης και αναθεώρησης
όλων-όσων. Μια κουλτούρα και ταυτότητα νόησης, (Ταυτό-νόητα). Ένα είδος
προσωπικού, ειλικρινούς και απόλυτου
Μανιφέστου γύρο από το Εγώ μου το Υπέρ-Εγώ μου και όλα όσα αυτό δημιουργεί,
κηλιδώνει, γονιμοποιεί ή καταστρέφει.
«ΤΑΥΤΟΝΟΗΤΑ»
1) Είναι αυτονόητο το να μην κάνω τίποτα
εφόσον δεν είναι βαθιά ριζωμένο στα θέλω
μου.
3) Είναι αυτονόητο πως ένα ή δύο μεγάλα και
σεβαστικά πάθη είναι αυτά που με κρατούν όρθιο και όχι τα πόδια μου.
6) Είναι αυτονόητο πως ο μόνος και αληθινός
δικαστής του Εγώ είναι το Υπέρ Εγώ .
7) Είναι αυτονόητο πως η γλώσσα μου θα
γλύψει κάθε φόρα αυτό που λείπει από την
γεύση της και τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο.
8) Είναι αυτονόητο να εκφράζομαι αληθινά
και πηγαία χωρίς αγένεια, μα και χωρίς ευγένεια.
10) Είναι αυτονόητο πως η Φύση δεν γνωρίζει
από ηθική, και πως η απαγόρευση είναι η μητέρα της ελευθερίας.
11) Είναι αυτονόητο πως σήμερα είμαι κάτι που
δεν ξανά-ήμουν και δεν θα ξανά-είμαι ποτέ.
14) Είναι αυτονόητο πως ο μόνος «Θεός» που
υπάρχει είναι η ανθρώπινη πραγματικότητα.
15) Είναι αυτονόητο πως η ανθρώπινη
πραγματικότητα είναι μόνο υποκειμενική.
16) Είναι αυτονόητο πως είμαι ένα ζώο , που
όμως δεν του επιτρέπεται να ζει ως τέτοιο.
17) Είναι αυτονόητο πως έχω επίγνωση της
εκάστοτε κατάστασης μου και ευθύνης.
19) Είναι αυτονόητο πως κανένας δεν γνωρίζει
για το Εγώ καλύτερα από το Εγώ.
20) Είναι αυτονόητο πως ότι αληθινό και όμορφα
άσχημο ή άσχημα όμορφο έχει τις ρίζες του στον Ερωτισμό.
21) Είναι αυτονόητο πως πρέπει να αγωνίζομαι
για την Ερωτι-σμική απελευθέρωση σε όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας μου,
καθώς και να την διαδίδω στους γύρο μου.
22) Είναι αυτονόητο πως αξίες δεν είναι άλλες,
παρά αυτές με τις οποίες έχω στρώσει το κρεβάτι στο οποίο, ξαπλώνω, αυνανίζομαι
και κοιμάμαι κάθε βράδυ.
23) Είναι αυτονόητο πως όλα συμβαίνουν από και
για το ιερό και μοναδικό Εγώ.
25) Είναι αυτονόητο πως δεν είμαι άντρας, δεν
είμαι γυναίκα, δεν είμαι ενήλικας ούτε παιδί, είμαι Άνθρωπος.
26) Είναι αυτονόητο πως είμαι ουσιαστικά
ανελεύθερος μα έχω μια, νοητά απτή ελευθερία επιλογής ερμηνείας, των γεγονότων
μέσα μου και γύρο μου.
27) Είναι αυτονόητο πως πρέπει να υπάρχει
συνειδητοποιημένη στάση απέναντι στην αισθητική.
28)
Είναι αυτονόητο πως η γνώση δεν είναι αυτοσκοπός, μα ένα μέσο για να φτάσω πιο
κοντά στην κάθε ουσία. Η ουσία είναι ανώτερη της γνώσης.
29) Είναι αυτονόητο πως την ()έχνη δεν την
καταλαβαίνω, μα την νοιώθω όπως νοιώθω την ηδονή, το πόνο, την κούραση.
30) Είναι αυτονόητο πως η ()έχνη δεν μπορεί
εύκολα να διακριθεί και να αντιπαρατεθεί στο βιωματικό/καθημερινό γίγνεσθαι του
καλλιτέχνη-αγωγού της.
31)
Είναι αυτονόητο πως η ()έχνη είναι μια ιδέα, μια συνειδησιακή κατάσταση και το εκάστοτε
έργο τέχνης ο φορέας της. Ο δημιουργός της είναι απλώς έναν αγωγός.
32)
Είναι αυτονόητο πως είμαι ένας αδαής άνθρωπος με μεγάλη αγωνία, και πως σίγουρα
θα πεθάνω με γνώσεις τόσες ωσάν να ήμουν ακόμα μωρό.
33) Είναι αυτονόητο πως δεν έχουμε τη δύναμη
και το δικαίωμα να γνωρίζουμε καλύτερα την Φύση απ’ ότι η ίδια η Φύση.
34) Είναι αυτονόητο πως η Δημοκρατία είναι
επικίνδυνη και εκφυλιστική σε μια πολιτεία χωρίς οξύνοια και αυτοσυνείδηση.
35) Είναι αυτονόητο πως το μανιφέστο αυτό δεν
μπορεί να κριθεί (είτε θετικά είτε αρνητικά) εφόσον το ίδιο κρίνει και θεωρεί
Τα Γύρο του, με γνώμονα το Εγώ, το οποίο γεννιέται και πεθαίνει κάθε ανατολή
και κάθε δύση μακριά από κάθε τι.
Με ηδυπάθεια και ευγένεια,
Ανδρεοσόπουλος Δημήτρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου