OMENS OF AN UPCOMING APOCALYPSE
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΤΖΑΝΗ
Διάρκεια έκθεσης: 24/09/2021 - 22/10/2021
Εγκαίνια: 24/09/2021, 19:00
Πάικου 2, Θεσσαλονίκη
Η ποπ κουλτούρα μάς σφυροκοπάει με αφηγήσεις για επερχόμενες μαζικές καταστροφές, επιδημίες, πυρηνικά ολοκαυτώματα και Αρμαγεδδώνες. Η καθημερινότητά μας έχει πλημμυρίσει με σενάρια και συζητήσεις για έναν μέλλον γεμάτο αρπακτικά και τέρατα που ελλοχεύουν, για έναν κόσμο που έχει κατακλυστεί από το χάος και μόνη κοινή συνιστώσα των ανθρώπων είναι η ανάγκη για επιβίωση. Τα μετά-αποκαλυψιακά θέματα κερδίζουν μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερη δημοτικότητα καθώς αντικατοπτρίζουν ένα αρχετυπικό συλλογικό φόβο που, στην σύγχρονη κοινωνία, μοιάζει να κερδίζει έδαφος.
Η ανθρώπινη συμπεριφορά, σύμφωνα με την ψυχανάλυση, αποδίδεται στον ανταγωνισμό των βασικών αντίρροπων ενστίκτων, την ερωτική ορμή (Έρωτας) και την παρόρμηση προς την καταστροφή (Θάνατος). Η ακόρεστη επιθυμία μας να παρακολουθούμε τον πόνο, τον θάνατο και την καταστροφή καταδεικνύει ότι ζούμε σε έναν πολιτισμό εναγκαλισμένο με τον πόλεμο και την οδύνη, έναν πολιτισμό όπου δεν κυριαρχεί ο Έρωτας, αλλά ο Θάνατος. Το σύγχρονο τεχνολογικό πλαίσιο σε συνδυασμό με πρόσφατα ιστορικής σημασίας γεγονότα όπως η πανδημία του κορωνοϊού, οι καταστροφικές πυρκαγιές και οι ευρείας κλίμακας πολεμικές συγκρούσεις αποτελούν έφορο έδαφος για την εξάπλωση του λεγόμενου άγχους του αφανισμού, ενός άγχους το οποίο βιώνεται ως τρέχουσα απειλή ή ως μια απειλή για μια καταστροφή που επίκειται. Όπως στους εφιάλτες νιώθουμε ανήμποροι να ξεχωρίσουμε τα εσωτερικά από τα εξωτερικά συμβάντα, έτσι και στο άγχος αφανισμού αισθανόμαστε ανήμποροι μπροστά στους εσωτερικούς και εξωτερικούς κίνδυνους τους οποίους δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε. Συνεπώς, ζούμε σε μια μόνιμη ψυχοφθόρα αναμονή μιας απροσδιόριστης επικείμενης στιγμής που θα σημάνει το τέλος όλων όσων γνωρίζουμε και την μεταστροφή τους σε κάτι άγνωστο και, άρα, τρομακτικό.
Τα έργα της Χριστίνας Τζάνη αναδύονται τόσο από τα σωθικά του εφιάλτη - του σχεδόν αληθινού και συνάμα φρικιαστικού ονειρικού επεισοδίου που μας ξυπνά στη μέση της νύχτας - όσο και από το φόβο μια επερχόμενης καταστροφής που μας συνοδεύει στην διάρκεια της μέρας.
Οι φιγούρες της, ζωγραφισμένες με μελάνι και ακουαρέλες, απαντώνται στο λυκόφως μεταξύ αποκάλυψης και νυχτερινού τρόμου, όπου οι καβαλάρηδες, φέροντας τις άμεσες θρησκευτικές τους αναφορές, σκορπίζουν τον τρόμο, ενώ οι ισορροπιστές ακροβατούν με χάρη πάνω στον πανικό και στα συναισθήματα του κατακερματισμού και του αφανισμού. Επιζώντα ζώα, φανταστικά πλάσματα και εξημερωμένα τέρατα συνοδεύουν τους ανθρώπους σε αυτό το ταξίδι επιβίωσης. Τα κοσμήματα που φορούν οι μορφές δύσκολα ξεχωρίζουν από τα φονικά όπλα που κουβαλάνε και παραπέμπουν σε εμβλήματα ενός πολέμου που μοιάζει ήδη χαμένος.
Η εικονογραφία της Τζάνη αντλεί έμπνευση τόσο από αναγνωρίσιμα σύμβολα και την επικρατούσα κουλτούρα όσο και από την ψυχαναλυτική ερμηνεία του εφιάλτη ως μιας ψυχικής αναπαράστασης των πρώιμων βιωμάτων του κινδύνου. Αφυπνίζοντας τα ψυχολογικά κατάλοιπα της εγκατάλειψης, του αποχωρισμού και της έλλειψης προστασίας, η καλλιτέχνιδα καταφέρνει να μας κάνει να αναλογιστούμε την καταγωγή του προσωπικού και συλλογικού μας τρόμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου