Μια Βαυαρή Βασιλίσσα στην Βίλα Αλλατίνη, της Κατερίνας Καρούλια

 

 Η Αμαλία γεννήθηκε και μεγάλωσε ως Δούκισσα στους κήπους στο ανάκτορα  του Ράστεντε της Γερμανίας. Ήρθε τον Φεβρουάριο του 1837 ως η πρώτη βασίλισσα της νεοσύστατης Ελλάδας στο πλευρό του βασιλιά Όθωνα, για να δέσει την ζωή της με την ιστορία της χώρας που ερωτεύτηκε με πάθος αμέσως μόλις την αντίκρισε από το κατάστρωμα του Βρετανικού πολεμικού πλοίου που την έφερε.

Μέσα στους Εθνικούς κήπους της Αθήνας που σπόρο –σπόρο δημιούργησε η βασίλισσα, συνηθίζει 150 χρόνια μετά να διαβάζει ο εμπνευσμένος σκηνοθέτης της νέας γενιάς Ένκε Φεζολλάρι.Να λαμβάνει ήλιο και να αποδίδει έργο. Εκεί συλλαμβάνει την ιδέα να μιλήσει στο κοινό του με ένα καινούργιο έργο για την ζωή της Αμαλίας. Διάβασε εκατοντάδες γράμματα της, όπως και τα ημερολόγια της. Μελέτησε σημειώματα και χρονογραφήματα της εποχής εκείνης, αρχειακό υλικό και ντοκουμέντα, συνέθεσε το έργο και φώτισε με την σκηνοθετική του ματιά όχι τον εμβληματικό θρόνο αλλά την δυναμική μα και ρομαντική γυναίκα, που βίωνε την μοναξιά και την φυγή στο όνειρο. Το κείμενο της παράστασης υπογράφει η Μαρία Κυριάκη, σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, όχι όμως ως μονόλογο. Ο ευρηματικός Φεζολλάρι δημιουργεί δύο γυναικείους ρόλους για την Αμαλία. Την βλέπουμε να κάνει διάλογο, να συνομιλεί με πάθος, να εκμυστηρεύεται μυστικά, να ιστορεί γεγονότα, να κλαίει μα και να γελάει με τον εσωτερικό εαυτό της. Οι δύο τους να  πιάνονται χέρι-χέρι και να στροβιλίζονται όπως συνηθίζαμε να κάνουμε παιδιά. Από το εύρημα της παιδικής μας ηλικίας να δημιουργούμε έναν φανταστικό φίλο να μοιραζόμαστε τον χρόνο, την μοναξιά ή τις φοβίες μας, ίσως εμπνεύστηκε ο σκηνοθέτης για να δημιουργήσει τον δεύτερο ρόλο της Αμαλίας. Τους δύο ρόλους ερμηνεύουν συγκινητικά η καλλιτεχνική διευθύντρια του Δη.Πε.Θε Σερρών Καλλιόπη Ευαγγελίδου και η εξ ίσου έμπειρη και ικανή ηθοποιός Αλεξάνδρα Παλαιολόγου.

Το σκηνικό λιτό, επιβλητικό, εδώ στον αύλειο και φιλόξενο χώρο της βίλας Αλλατίνη στην Θεσσαλονίκη, κερδίζει από την αρχή το ενδιαφέρον και το φωτογραφίζω λίγο πριν κτυπήσει το τρίτο κουδούνι, για την έναρξη του έργου. Οι δύο πρωταγωνίστριες βγαίνουν φορώντας μαύρα, σε ένα ομιχλώδες μαύρο νυχτερινό σκηνικό.

 

Οι φωτισμοί του Μιχάλη Κουβόπουλου, με ιδιαίτερη δραματική ένταση μεταξύ φωτός και σκιάς, μιμούνται τα φώτα από τον χρωστήρα του Καραβάτζιο με το φημισμένο κιαροσκούρο. Ο ένας εαυτός της Αμαλίας με νοσταλγική διάθεση να μιλάει Γερμανικά και ο άλλος με πείσμα και θέληση να αυξάνει τις ώρες εκμάθηση των Ελληνικών. Ο ένας να περιμένει τον αγαπημένο Όθωνα και να υπομένει όλα τα τότε γνωστά γιατροσόφια και μαντζούνια για τεκνοποιία και ο άλλος να διακυβερνά πέντε φορές στο τιμόνι της αντιβασιλείας κατά την απουσία του. Και οι δύο μαζί κτίζουν τα ανάκτορα, την σημερινή βουλή, το ορφανοτροφείο. Καλύπτουν κενά του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους και δημιουργούν το ταμείο των ναυτικών, την στολή των Ελληνίδων, τον Εθνικό κήπο. Ενθαρρύνουν τις αμπελοκαλλιέργειες. Όλα αυτά να πραγματώνονται μπροστά στα ματιά μας με το ελάχιστο. Οι δύο πρωταγωνίστριες  αναπολώντας, προτάσσουν τον σχηματισμό των Αθηνών στον πολεοδομικό χάρτη, φανερώνουν στο λιτό σκηνικό  χάρτινα κτίρια υπό κλίμακα σε αρχιτεκτονικές μακέτες, γλάστρες με φυτά αλλά και μινιατούρες πλεούμενα. Αποφεύγουν να καθίσουν στις δύο καρέκλες-θρόνους και υπακούοντας στις σκηνοθετικές οδηγίες τις ντύνουν με χάρτινα σημαιάκια της Ελλάδας που σήμερα πωλούν οι πλανόδιοι στις παρελάσεις. Μέσα από αποχρώσεις του λόγου που συνεχώς εναλλάσσονται, άλλοτε χαμηλόφωνα σε αφηγηματικό ή εκμυστηρευτικό τόνο και άλλοτε υψίφωνα με ένταση και πάθος φανερώνουν  έντεχνα σε εμάς τους θεατές τον ψυχικό κόσμο της τραγικής βασίλισσας-γυναίκας που ενσαρκώνουν, της γυναίκας που κάνει αγώνα και προσεύχεται να κρατήσει όρθια την ύπαρξη της. Τα μάτια της βλέπουν πέρα μακριά το αποτύπωμα του προορισμού της. Η Αμαλία γνώριζε πολύ καλά ότι ο θάνατος δεν θα την ξεχάσει. Επιθυμούσε όμως βαθειά να μην την ξεχάσουν ούτε οι Έλληνες.

Ο θεατής τελικά έρχεται αντιμέτωπος με την γυναίκα Αμαλία και λιγότερο με την βασίλισσα. Πάσχει και συμπάσχει μαζί της και γνωρίζει ότι δεν γνώριζε για την προσωπικότητα της. Τα ιστορικά  γεγονότα της εποχής παίρνουν διαφορετικό φως μέσα από τα μάτια της. Έτσι ο σκηνοθέτης καταφέρνει να φωτίσει έκκεντρα την ιστορία της Ελλάδας και να συγκινήσει τον θεατή.

 

                              

 Μια επετειακή παράσταση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821.

 «Αμαλία» της Μαρίας Κυριάκη με τις: Kalliopi Evangelidou και Alexandra Paleologou

Σκηνοθεσία  Enke Fezollari

Δραματουργική επεξεργασία: Καλλιόπη Ευαγγελίδου, Ένκε Φεζολλάρι, Κωνσταντίνος Μαυρόπουλος

Πρωτότυπη μουσική Ιστορική έρευνα: Δρ Άντα Διάλλα

Σύνθεση: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης

Σύμβουλος δραματουργίας : Ναταλί Μηνιώτη

Επιμέλεια σκηνικού χώρου / κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης

Φωτισμοί : Μιχάλης Κουβόπουλος

Βοηθός σκηνοθέτη : Κωνσταντίνος Μαυρόπουλος

Παραγωγή:  ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Σερρών

Η παράσταση τελεί υπό την Αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων

Ήδη η "Αμαλία" μετά από δύο παραστάσεις στήν Αθήνα έληξε την καλοκαιρινή περιοδεία της σε όλη την Ελλάδα, που κράτησε τρείς μήνες, με εναλλαγές καιρού και πολλών μεταφορικών μέσων. Ευχόμαστε να συνεχίσει τα ταξίδια της και τον χειμώνα.