The Skins I Leave (performance)Ζωή Αντύπα
Το Νερό και τα Όνειρα του G.Bachelard, υπήρξε καθοριστικό ως προς την κατανόηση της ρευστότητας της ανθρώπινης ύπαρξης, η οποία οδηγεί σε μεταμορφώσεις που συνδέονται μεταξύ τους, αλλά αναπαράγονται εξελικτικά. «Η ανθρώπινη ύπαρξη φέρνει το πεπρωμένο του νερού που κυλάει . . . Η αφιερωμένη στο νερό ύπαρξη είναι μια ύπαρξη που πεθαίνει κάθε λεπτό, αδιάκοπα . . . » (Bachelard, 2016, σ. 10). Η συσχέτιση του νερού με τον άνθρωπο, επιβεβαιώνει πως φυσικά ο άνθρωπος μεταβάλλεται, πεθαίνοντας αδιάκοπα για να γεννηθεί εκ νέου. Η πολλαπλότητα των ταυτοτήτων αποκαλύπτει τον άνθρωπο-ηθοποιό, ο οποίος αποζητά το τραγικό, τον ηρωισμό και την σύγκρουση, «αρνούμενος να ζήσει ένα μόνο πεπρωμένο», όπως αναφέρει ο Α. Καμύ (2005) στον Μύθο του Σισύφου εξετάζοντας τις ιδιότητες του ηθοποιού.
Το άτομο ενσαρκώνει και εκπροσωπεί σύνολα ιδεών και όσο αυτές οι ιδέες αντικαθίστανται από άλλες ή μεταβάλλονται, τόσο μεταβάλλεται το άτομο και ο χώρος του. Παραφράζοντας ένα απόσπασμα από την Ποιητική του Χώρου του G. Bachelard, η γεωμετρία όταν βιώνεται παύει να είναι αδρανής και μεταμορφώνεται σε μήτρα, σε κέλυφος, σε κουκούλι από το οποίο θα γεννηθεί η νέα μορφή. Χώρος και άτομο, ανταλλάσσουν στοιχεία και αξίες, προετοιμάζοντας το ίδιο αλλά και τους θεατές του γεγονότος για την επικείμενη αλλαγή. Το πλάσμα που συγκεντρώνεται στο κέλυφος του, προετοιμάζεται για έξοδο, για να σπάσει με μια «αποφασιστική μορφή επιθετικότητας» τα όρια του χώρου και του εαυτού. Οι συγκρούσεις και οι αντιθέσεις που αποτυπώνονται, αποτελούν το μέσο για να οδηγηθούν τα στοιχεία ώστε να σχηματίσουν εικόνες θανάτου και αναγέννησης, όπου τα όρια των τριών αυτών καταστάσεων (δημιουργία, σύγκρουση, καταστροφή) είναι ρευστά, με τις μορφές να διαδέχονται η μία την άλλη.
Η διαδικασία της μεταμόρφωσης εκφράζεται μέσω εικόνων και συμβόλων, τα οποία είναι εμπνευσμένα από προσωπικά βιώματα, με σκοπό να σχηματιστεί ο ρυθμός της μεταμόρφωσης, παρά μια κυριολεκτική και ρεαλιστική αποτύπωση. Με κέντρο τον άνθρωπο, γίνεται μια μεγέθυνση κατά τη διάρκεια αυτών των διαδικασιών, ώστε τα άκρα του ανθρώπινου δίπολου, όπου το ένα υφίσταται μόνο από την ύπαρξη του άλλου να γίνουν διακριτά. Μαζί αυτά τα δύο «σώματα» συντελούν έναν πυρήνα, οι ρόλοι των οποίων εναλλάσσονται συνεχώς σε παθητικό και ενεργητικό. Ο πυρήνας αυτός είναι το σημείο που οι ρόλοι και οι μορφές τέμνονται, χωρίς αυτό να αναιρεί το πόσο πραγματικοί είναι στην ολότητά τους. Το κάθε μέρος το δίπολου, αποτελείται από ένα σύνολο ιδιοτήτων και χαρακτηριστικών, τα οποία έρχονται σε σύγκρουση με τον αντίθετο πόλο, κάθε φορά υπερισχύοντας το ένα έναντι του άλλου ή και δημιουργώντας ισορροπίες, όπου η μία πλευρά συμπληρώνει την άλλη και λειτουργούν ενοποιημένες.
Το πολυδιάστατο φαινόμενο της μεταμόρφωσης, έχει αποτυπωθεί με πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις. Ευρεία πηγή μεταμορφώσεων αποτελούν οι μύθοι, όπου οι ήρωες από θεϊκές και μαγικές παρεμβάσεις, μετατρέπονται σε ζώα, φυτά, αντικείμενα ή σε άλλα πρόσωπα, προκειμένου να τιμωρηθούν ή να λυτρωθούν. Από την κυριολεκτική μεταμόρφωση που υποβάλλει το άτομο στο σώμα του μέσω των αισθητικών επεμβάσεων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα στον χώρο της τέχνης αυτό της ORLAN όπου διαπραγματεύεται ζητήματα σχετικά με την ομορφιά και τα πρότυπα, τις performance του Olivier De Sagazan, όπου και αποκαλύπτεται ο μαζοχιστικός χαρακτήρας της μεταμόρφωσης και της παραμόρφωσης, μέχρι την υπερρεαλιστική οπτική που μας δίνει μέσα από το συγγραφικό του έργο «Μεταμόρφωση» ο F. Kafka, αλλά και τις ανθρωποκεντρικές, συμβολικές εικόνες των έργων του Δημήτρη Παπαϊωάννου, αποτυπώνονται ζητήματα και τίθενται ερωτήματα που αφορούν την ρευστότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και πως αυτή και το περιβάλλον της μεταβάλλεται συνεχώς.
Παρατηρώντας τόσο το προσωπικό μου έργο και τις ανθρώπινες συμπεριφορές υπό διαφορετικές συνθήκες, επηρεασμένη ταυτόχρονα από μυθολογικές, φυσικές και τεχνητές μεταμορφώσεις, δημιουργώ μια διαδρομή από ρυθμικές εναλλαγές γεννήσεων και θανάτων των μορφών. Η διαδικασία της μεταμόρφωσης αποτυπώνεται μέσα από την κίνηση των σωμάτων και την αλληλεπίδραση τους με τα αντικείμενα. Τα αντικείμενα βιώνονται από τα σώματα, ως στοιχεία και δυνατότητες που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον ή πηγάζουν από το άτομο. Τα σώματα που συνεχώς μεταβάλλονται και μεταβάλλουν, διαγράφουν μια διαδρομή από μεταμορφωτικές εικόνες, αφήνοντας πίσω τους ίχνη και κελύφη των προηγούμενων καταστάσεων τους.
Βιβλιογραφία
Camus, A. (2005). Ο Μύθος του Σίσυφου. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη
Nietsche F. (2009). Η γέννηση της τραγωδίας. Αθήνα: Εκδόσεις Εστία
Kafka, F. (2012). Η Μεταμόρφωση. Αθήνα: Εκδόσεις Ροές
Halbwachs, M.(2013). Η συλλογική μνήμη. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση
Bachelard, G. (2014). Η Ποιητική του Χώρου. Αθήνα: Εκδόσεις Βασδέκη
Bachelard, G. (2016). Το Νερό και τα Όνειρα. Αθήνα: Εκδόσεις Βασδέκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου