200 χρόνια μετά,
δύο αιώνες από την αρχή της επανάστασης για
την μεταβολή της τύχης μας, αφού βιώσαμε 400 χρόνια σκλαβωμένοι, βιώνουμε ελεύθεροι
Έλληνες, μέσα σε συρρικνωμένα Ελλαδικά όρια, στα χώματα του τόπου που είχαν την
τύχη ή την ατυχία να παραμείνουν ως
ντόπιοι οι πρόγονοι μας, ή στα χώματα του τόπου που έτυχε να φέρει κάποια
βάρκα, πρόσφυγες τους προγόνους μας μόλις 100 χρόνια πριν, από τη Θράκη, τον
Πόντο, την Μικρά Ασία. Σήμερα τα σκλαβωμένα
χρόνια φύγανε; Ο Κολοκοτρώνης, Ο Μιαούλης, ο Παπαθύμιος, ο Βλαχάβας, ο
Νικοτσάρας, ο Παπαφλέσσας, ο Νικηταράς, Ο Μακρυγιάννης, ο Διάκος, ο Ανδρούτσος,
η Λασκαρίνα, η Μαντώ, Ο Κανάρης, μείνανε; Ο Δασκαλογιάννης, ο Παππάς, η Bισβίκη, ο Πανουργιάς, ο Παλαιών Πατρών, ο
Κουντουριώτης, θα ματαγυρίσουνε; Θα έρθουν πίσω άλλοι κόρη μου; Υπάρχουν τόποι
από τους οποίους άμα σου λάχει να πας δεν ματαγυρνάς ποτέ! Υπάρχουν κάποιοι που
φύγανε αδικημένοι, ξεχασμένοι! Η Ιστορία γράφει όσα δεν πρέπει να ξεχάσουμε! Η
έκφραση μέσω της τέχνης μάς ελευθερώνει από ευθύνες, από τύψεις!
Με πινέλα βουτηγμένα, στην Όμπρα ωμή όπως τα σκοτεινά χρώματα του
πολέμου, στο κόκκινο του καδμίου της επανάστασης,
στο λευκό του τιτανίου της φουστανέλας, στο μπλε του κοβαλτίου της Γαλανόλευκης,
στο πράσινο του τσιμέντου της σπαρμένης γης, της ώχρας του γλυκού θέρους, 200 καλλιτέχνες από όλη της Ελλάδα κομμάτια ενός συνόλου, κλήθηκαν
να συμμετάσχουν στην έκθεση «1821,
Οπτική μιας Επανάστασης», που διοργάνωσε η Gr Collectors στον νεοσύστατο χώρο Τέχνης Imagine Visual Arts Δημ. Χούντα 21, στην Παιανία από Παρασκευή 22 Οκτωβρίου μέχρι το Σάββατο
13 Νοεμβρίου. Κάποιοι από τους καλλιτέχνες ανάλογα με το κοσμοείδωλο τους πέρα
από τον χρωστήρα και την ζωγραφική, επέλεξαν ως μέσον έκφρασης τους την γλυπτική, την φωτογραφία, την χαρακτική, την
επαυξημένη πραγματικότητα, το κολάζ, το κέντημα. «Κλήθηκαν να καταστήσουν ορατά ως αποτυπώματα
τις ιδέες και τις σκέψεις τους για το νόημα της επετείου των 200 χρόνων από την
Επανάσταση, αποκαλύπτοντας με τα έργα τους τις εσωτερικές και εξωτερικές
διαδικασίες που ορίζουν και συγκροτούν για τον καθένα την προσωπική του πατρίδα»,
γράφει η επιμελήτρια της έκθεσης Ελένη Γατσά, Αρχαιολόγος – Ιστορικός Τέχνης, στο
λεύκωμα της έκθεσης που τυπώθηκε σε 2021
συλλεκτικά σκληρόδετα αριθμημένα αντίτυπα. Για την Gr Collectors ο Δημοσθένης Ξύνας γράφει σχετικά
με την έκθεση: Η διοργάνωση αυτή είναι ένας σύγχρονος τρόπος να μάθουμε ιστορία
με όρους που επιβάλει η κοινωνία μας 200 χρόνια μετά. Έργα, συναρπαστικές
ερμηνείες, φωνές ενός κόσμου που αιωρείται μεταξύ παράδοσης και νεωτερικότητας,
μεταξύ βίας και ελπίδας, μεταξύ ένδειας και ανάπτυξης.
Τα έργα των
καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων και εγώ, ζωντανεύουν την ιστορία σαν μέσα από
ένα εγχειρίδιο γραμματικής , με εικόνες, λέξεις, φράσεις,. Εκτίθενται σε επιδαπέδια σταντ βαμμένα σε βαθύ μπλε «Ελληνικό».
Τα σταντ διαιρημένα σε ισομεγέθη «τόπους» με λευκά πηχάκια ομοιάζουν με δωμάτια
ξενοδοχείων γυμνά, έτοιμα να επιπλωθούν
με ότι δημιούργησαν οι καλλιτέχνες σε αναζήτηση ενός κλειδιού, ενός μυστικού ή
μιας ερμηνείας. Οι θεατές της έκθεσης ως προσλήπτες διαβάζουν τους φόβους και τις
κακουχίες του πολέμου γνωρίζοντας ότι βρίσκονται σε ασφαλές τόπο και χρόνο.
«Η ζωγραφική
απομνημόνευση είναι μια ανάκλαση της παρουσίας. Η εξεικόνιση της μνήμης, μέσα
από τις εικονογραφήσεις ζωγράφων, είναι ένα παρακολούθημα που αποτυπώνει την
ιερότητα της ιστορίας μέσα από την φυσική εξιστόρηση των ανθρωπίνων πράξεων… Η
αντίφαση του ανθρώπινου πολιτισμού, να προσμετρά το όνειρο του πολέμου για να
ακουστούν οι ιαχές της ειρήνης, είναι απελπιστική εικόνα… Επαναστατικά κινήματα
θα απλώνονται σαν μπουγάδα σε κάθε γωνιά της Γης, ιεροποιώντας τη σαπίλα του πολέμου,
απελπίζοντας την συνύπαρξη και την επιμιξία αλλά και επεκτείνοντας την ιδέα ότι
η ειρήνη είναι ο καλοντυμένος πόλεμος που ασπροφορεί», γράφει επίσης στο
λεύκωμα ο Καθηγητής της ΑΣΚΤ του
Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Χάρης Κοντοσφύρης.
