Το Πάνθεον στο Παρίσι. Τόπος ανάπαυσης, μνήμης και τιμής στους «μεγάλους» της πατρίδας. Τόπος ιερότητας όχι για το «θείο» αλλά για το ανθρώπινο, γιατί άνθρωποι είναι αυτοί που αναπαύονται εκεί. Και «κάθε άνθρωπος είναι εν δυνάμει μεγάλος».
Αυτή είναι και η σκέψη πάνω στην οποία στηρίχτηκε ο Γάλλος καλλιτέχνης φωτογράφος JR και στόλισε τοΠάνθεον με χιλιάδες φωτογραφικά πορτρέτα κοινών, καθημερινών ανθρώπων.
Με αφορμή τις εργασίες αναστήλωσης του μνημείου, ο καλλιτέχνης κλήθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση να «καλύψει» τον υπό αναστήλωση τρούλο όπως επίσης κι ένα μέρος του εσωτερικού χώρου.
Έτσι, από τις 3 Ιουνίου, όπου ολοκληρώθηκε η καλλιτεχνική αυτή παρέμβαση, πάνω από 4.000 ασπρόμαυρα πορτρέτα ανθρώπων, υποδέχονται τους επισκέπτες αποσπώντας αναπόφευκτα την προσοχή τους.
Χαμόγελα, βλέμματα και γκριμάτσες προσώπων απ’όλες τις γωνιές του κόσμου, όλων των ηλικιών, θα κοσμούν πλέον το σημαντικό αυτό μνημείο κεντρικά του Παρισιού μέχρι το τέλος των εργασιών.Η πραγματοποίηση αυτού του καθαρά συμμετοχικού έργου στηρίχτηκε στο project «inside out» του καλλιτέχνη το οποίο ξεκίνησε το 2011 έχοντας ως στόχο «να αλλάξει τον κόσμο». Πιο συγκεκριμένα, οι ενδιαφερόμενοι ανά τον κόσμο, στέλνουν μέσω ενός site αυτοπροσωπογραφίες τους για να τις λάβουν πίσω σε μορφή αφίσας. Στη συνέχεια τις αξιοποιούν οι ίδιοι όπως επιθυμούν σε δημόσιους χώρους, μετατρέποντας έτσι ένα προσωπικό τους μήνυμα σε δημόσιο έργο τέχνης, προσιτό και αντιληπτό απ’όλους. Φυσικά και αποκλείεται ό,τι έχει σχέση με βία, ρατσισμό και εξτρεμισμό. Στο συγκεκριμένο project υπήρξαν 58 συμμετοχές και από Ελλάδα.Όσον αφορά το Πάνθεον, η ίδια διαδικασία περισυλλογής πορτρέτων πήρε το όνομα Au Pantheon (Στο Πάνθεον) και πραγματοποιήθηκε κατά το μήνα Μάρτιο 2014. Πάνω από 5.000 πορτρέτα στάλθηκαν μέσο του site και άλλοι 2.500 ενδιαφερόμενοι φωτογραφήθηκαν επιτόπου έξω από εννιά εθνικά μνημεία της χώρας, χάρη σ’ένα ειδικά εξοπλισμένο περιπλανώμενο φορτηγάκι/φωτογραφείο.
Σε μια εποχή όπου η αυτοπροσωπογραφία ωςselfie γίνεται ένα βασικό εργαλείο έκφρασης και επικοινωνίας και ο όρος του συναντιέται πλέον μέσα στα καινούργια ετυμολογικά λεξικά, δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε. (Λέξη της χρονιάς 2013 για το λεξικό της Οξφόρδης και νεοεισαχθείσα λέξη τηςLarousse για το 2015). Μέσω του έργου του Γάλλου καλλιτέχνη JR, η αυτοπροσωπογραφία, φαίνεται να παίρνει μια άλλη χρησιμότητα κυρίως έχοντας έναν απώτερο σκοπό: τη συμμετοχή και την συνύπαρξη με χιλιάδες άλλους αγνώστους, υπερνικώντας τις αποστάσεις και τα σύνορα. Από ατομικό πορτρέτο, προορίζεται να γίνει μέρος ενός συνόλου, μιας κοινής δράσης. Και όλο το αποτέλεσμα αποκτά ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν ξέρεις ότι οι εικονιζόμενοι φωτογραφήθηκαν ή αυτό -φωτογραφήθηκαν ηθελημένα για το συγκεκριμένο αυτό σκοπό, να τοποθετηθούν σ’ένα μέρος σαν το Πάνθεον το οποίο είναι ο κατ’ εξοχήν τόπος- σύμβολο της αθανασίας. Και η φωτογραφία από μόνη της συντελεί κατά κάποιο τρόπο στην αθανασία, συλλαμβάνοντας τη στιγμή, εμάς, την εικόνα μας.
Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο λόγος που ο καλλιτέχνης κρατάει την ανωνυμία του και αποφεύγει περαιτέρω σχόλια των φωτογραφιών του, είναι για να «αφήσει χώρο στη συνάντηση του υποκειμένου/ πρωταγωνιστή με τον περαστικό/ερμηνευτή», όπως υποστηρίζει στην επίσημη ιστοσελίδα του http:// www.jr-art.net/frΆνθρωποι μεταξύ ανθρώπων λοιπόν. Σε σημείο που τα πορτρέτα γίνονται ο καθρέφτης μας και στο τέλος δεν ξεχωρίζουν από τα φυσικά πρόσωπα που μας περιτριγυρίζουν. Και όλα αυτά στο Πάνθεον. Στους «μεγάλους» ανθρώπους του χθες με συντροφιά τους εν δυνάμει «μεγάλους» ανθρώπους του σήμερα. Ή πιο απλά, τους ανθρώπους του σήμερα. Στους ανθρώπους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου